Alymlar gadymy Wawilonyň kartasyndan Nuhuň gämisiniň mümkin bolan ýerini tapdylar

  • şu gün 13:10
  • 3.1k+
Alymlar gadymy Wawilonyň kartasyndan Nuhuň gämisiniň mümkin bolan ýerini tapdylar

Londondaky Britan muzeýiniň gözlegçileri üstünden, takmynan, 3000 ýyl töweregi wagt geçen Wawilonyň Imago Mundi çelgisinden (ýolgörkezijisinden, kartasyndan) Nuh pygamberiň taryhyna meňzeş gadymy hekaýatyň gämisiniň ýerleşýän ýerini görkezip biljekdigini çaklaýarlar. Bu barada artnet.com habar berýär.

B.e. öňki VII asyrda döredilen gadymy çelgi (ýolgörkeziji) dünýäniň iň gadymy kartalarynyň biridir. Mesopotamiýanyň gadymy ýaşaýjylary tarapyndan düşünilişi ýaly, ol Ýeri şekillendirýär. Kartada Wawilony, Ýewfrat derýasyny, dürli şäherleri, daglary... tapawutlandyryp bolýar. Suratlandyrylan giňişligiň töwereginde ýene goşa tegelek şekil bar - bu "Ajy derýa" diýilýär. Gadymy wawilonlylar bu suw howdanynyň daşyndaky ähli zady “öwrenilmedik dünýä” hasaplaýardylar.
Derýanyň daşyndaky üçburçluk uzak daglary ýa-da näbelli ýerleri aňladýar.
Britaniýanyň muzeýiniň ýolbaşçysy we hat öwrenmek (klinopis) boýunça hünärmen, doktor Irwing Finkel: "Bu tegelek şekil adamlaryň ýaşaýan, gülläp ösen we ýok bolan bütin dünýäsini öz içine alýar" diýip aýdýar.
Şeýle-de Imago Mundi ýolgörkezijisi Marduk hudaýy tarapyndan dünýäni döretmek baradaky gadymy mifi we şonuň ýaly ýazgylary özünde jemleýär. Mundan başga-da, Nuh ýaly ýeriň ähli ýaşaýjylaryny suwdan halas etmek üçin gämi guran Utnapiştim patyşa bar.
XIX asyrda Yragyň günortasynda ýerleşýän Wawilonyň gadymy şäheriniň golaýynda palçykdan ýasalan bu ýolgörkeziji karta tapyldy. Ony Britaniýanyň muzeýi 1882-nji ýylda satyn aldy. Şeýle-de bolsa alymlar indi ýazgyny täzeden gözden geçirenden soň, ýolgörkezijidäki ýazgylaryň gäminiň ýerleşýän ýerine barýan ýoly görkezip biler diýen netijä geldiler.
Ýolgörkezijidäki ýazgylaryň biri syýahatçylara kartadaky dördünji üçburçlugyň ugrunda "parsiktu gämisine" meňzeş bir zady görýänçä "ýedi ligany" (bu takmynan, 2,3 km deň bolan taryhy ölçeg birlik) geçmegi aýdýar. Gämini bellemek üçin wawilonlylaryň “parsiktu” sözüni ulanandyklaryna üns beriň. Gözlegçileriň pikiriçe, karta Urartu dagyna (Ararat dagynyň Assiriýa ekwiwalenti) eltýär. Hut şu ýerde gadymy Mesopotamiýa ertekisindäki Utnapiştim patyşanyň gämisi ýalpak ýere oturypdyr.


düýn 16:44
12k+

Oazisiň jümmüşindäki şäher: Saud Arabystanynda 4400 ýyllyk şäher tapyldy

Saud Arabystanynda ýerleşýän Haýbar oazisinde arheologlar 4400 ýyl mundan ozalky gadymy şäherçäniň galyndylaryny tapdylar. Al-Nata adyny alan bu şäherçe  1,5 gektar meýdany eýeläpdir. Biziň eýýamymyzdan öňki 2400...

düýn 14:08
7.7k+

Arheologlar Gresiýadan Aleksandr Makedonskiniň lybasyny tapdylar

Frakiýadaky Demokrit uniwersitetinden bir arheologik topar möhüm açyş etdi: Gresiýanyň demirgazygyndaky Wergina şäherinde ýerleşýän üç şa mazarynyň birinden alymlar Aleksandr Makedonskä degişlidigi çaklanylýan...

04.11.2024 22:36
7.5k+

Goňurdepeden täze tapyndylar ýüze çykaryldy: Margiananyň taryhy syrlary aýan bolýar

Türkmen-rus Margiana arheologik ekspedisiýasynyň gadymy Goňurdepe şäherçesinde geçiren meýdan işleriniň güýz möwsüminiň barşynda dini däbe degişli gap, iki taraply daş tumar, 10-dan gowrak möhür we beýleki gyzykly...

04.11.2024 13:36
8.1k+

Şondong dünýäniň iň uly gowagy hökmünde ykrar edildi: oňa Giza pramidasynyň 15 sanysy ýerleşip biler

Wýetnamdaky Şondong gowagy (Hang Son Doong) dünýädäki iň uly gowak hökmünde ykrar edildi. Live Science-iň ýazmagyna görä, onuň içinde diýseň ýer köp bolup, ol ýerde Beýik Giza piramidalarynyň azyndan 15-si ýerleşip...