"Leonidler" ýyldyz süýnmesi: astronomlar asmanda sagatda 15 ýyldyz süýnmäniň peýda bolmagyna garaşýarlar

  • 17.11.2024 23:24
  • 4.8k+

6-njy noýabrdan 30-njy noýabr aralygynda hereketde bolýan “Leonidler” meteor akymy iň ýokary işjeňligine 18-nji noýabrda, ýagny duşenbe gijesinde ýeter. Bu barada Moskwa Planetariumynyň metbugat gullugy habar berýär. 

Şol mahal sagatda 15 meteora syn etmek mümkin bolar. Meteor - gadymy grek sözi bolup, “howada ýüzýän” manyny berýär. Ol meteoroid jisimleriniň (mysal üçin, kometalaryň, asteroidleriň ýa-da galyndylaryň) Ýeriň atmosferasynda ýananda ýüze çykýan hadysadyr. Türkmenler adaty gepleşikde oňa ýyldyz süýnme hadysasy diýýär.

“17-18-nji noýabr aralygynda "Leonidler" meteor akymy iň ýokary derejesine ýeter. Zenitden (belli bir ýeriň üstünden göni “ýokary” görkezýän ugurdan) sagatda takmynan 15 meteora garaşylýar. <…> "Leonidleriň" ýyldyrymy gündogar gözýetimiň ýokarsynda irden (ýary gijeden soň we gün dogmazdan ozal) Leo ýyldyzlar topary ýokary göterilende has gowy görünýär" diýip, planetariumyň wekilleri belleýärler.

Şol gije 98% şugla saçjak Aý meteor görmegi kynlaşdyrar diýlip garaşylýar.
"Leonidler" her 33 ýylda Güne ýakyn geçýän 55P/Tempel-Tuttle kometasynyň galyndylary tarapyndan öndürilen ak alawlardyr. Akymyň intensiwligi üýtgeýär: her 33 ýylda bir gezek seýrek hadysa ýüze çykýar. Muňa başgaça “ýyldyz ýagşy” hem diýilýär. Ondan öň şeýle wakalar 1833, 1866, 1966, 1999 we 2001-nji ýyllarda hasaba alnypdy. 1966-njy ýylda meteorlaryň sany sagatda 10 müňe ýetipdir diýip, TASS ýazýar.

“Şeýle tupan diňe 2099-njy ýylda bolup biler. Astronomlaryň pikiriçe, şu wagta çenli Ýer kometa tozanlarynyň dykyz bulutlaryna duş gelmez. 2030-njy ýyla çenli işjeňligiň iň ýokary derejesi sagatda 15-20 meteor derejesinde boljakdygy çak edilýär" diýip, Moskwa Planetariumy belleýär.


düýn 14:35
4k+

SpaceX ýedinji synag uçuşynda Starship gämisini ýitirdi: sebäp – ýangyjyň syzmagy

SpaceX kompaniýasy ýedinji synag uçuşynyň dowamynda Starship kosmos gämisiniň ýokarky bölegini ýitirdi. Bu barada Bloomberg habar berýär. Uçuryş 16-njy ýanwarda ýerli wagt bilen 17:38-de (Aşgabat wagty bilen 17...

düýn 12:10
11k+

Kanadaly adamyň öýüniň öňüne meteorit gaçdy. Bu hadysa ilkinji gezek kamera düşdi

Kanadanyň Marşfild şäherinden Jo Welaýdum öýüniň kamerasy bilen ýere gaçan meteoridi ýazga aldy. Meteorit, onuň öýüniň öňündäki ýola (garažyň girelgesine) gaçdy diýip, CBC habar berýär. Kosmosdan gelen bu jisim...

16.01.2025 15:49
5.5k+

Süýji suwda ýaşaýan jandarlaryň dörtden bir bölegine ýitip gitmek howpy abanýar

Tebigaty goramagyň halkara bileleşiginiň (IUCN) ýolbaşçylygyndaky alymlar derýalarda, köllerde we beýleki süýji suw howdanlarynda ýaşaýan janly-jandarlaryň ýagdaýyny ilkinji gezek giňişleýin öwrendiler. Netijeler...

13.01.2025 17:34
7.8k+

Oort buludyndan gelen kometa Güne golaýlady: bu hadysa 160 müň ýyldan bir gezek gaýtalanýar

Şu gün 2024 G3 (ATLAS) atly kometa Güne iň ýakyn uzaklykdan geçer. Ol perigeliý nokadyna ýeter we Günden bary-ýogy 14 million kilometr uzaklykda geçer. Şol bir wagtda ol kometa Ýerden 140 million kilometr uzaklykda...