Gün bäş sany güýçli alawlama barabar bolan energiýany çykardy: munuň Ýere nähili täsiri bar?

  • 09.11.2024 11:52
  • 9.9k+

6-njy we 7-nji noýabrda Gün iň ýokary hasaplanýan "X" klasynyň dört-bäş alawynyň energiýasyna deň bolan ýigrimi töweregi M derejeli alaw zyňdy. Bu barada Kosmos gözleg institutynyň Gün astronomiýasynyň barlaghanasyna we Russiýa Ylymlar akademiýasynyň Sibir bölüminiň Gün-ýerüsti fizika institutyna salgylanyp, TASS habar berýär.

Alawlaryň çeşmesi Günüň 3883 we 3889 belgili iki işjeň sebitinde hasaba alyndy. Hünärmenleriň bellemegine görä, işjeň merkezleriň gurluşy durnukly X derejeli güýçli alawlaryň döremegine ýol bermeýär we energiýa has irki döwürlerde çykýar. Bu diýildigi energiýanyň ep-esli derejede ýygnanmaga wagty bolmazdan, çalt dargaýandygyny aňladýar.
Hünärmenleriň bellemegine görä, ýygy-ýygydan urýan M derejeli alawlar Ýer üçin ýeke, ýöne has güýçli urýan X derejeli alawlardan ýene kanagatlanarlydyr. Çünki bu ýagdaýda planetamyzyň töwekgelçiligi ep-esli azalýar. Şeýle-de bolsa, geljekde işjeň merkezleriň gurluşy has ýönekeý bolup, ýokary derejeli alawlara sebäp bolup biler.
Gün astronomiýasy barlaghanasynyň başlygy Sergeý Bogaçýewiň düşündirişi ýaly, Günden plazma çykarylanda, onuň çykýan ýerindäki täsirler möhüm rol oýnaýar. Eger çykaryş tizligi 600 km/s-den pes bolsa, plazma Güne gaýdyp gelýär. Şeýle-de bolsa, çykaryş tizligi has ýokary bolsa, zyňyndylar Ýere ýetip, magnit hadysalaryna sebäp bolup biler.
Gün şöhleleri rentgen şöhleleriniň güýjüne görä klaslara bölünýär: onuň iň pesi A klas bolup, iň ýokarysy X klasyna çenli ýetýär. Her gezek energiýa köpelende, bir klasyň energiýa güýji on esse ýokarlanýar we alawlar Ýere täsir edip biljek plazma zyňyndylary bilen bilelikde bolýar.


20.02.2025 22:13
3.1k+

Astronomlar 2024 YR4 asteroidiniň Aý bilen çaknyşmak ähtimallygyna baha berdi

Astronomlar 2024 YR4 asteroidiniň Aý bilen çaknyşmak ähtimallygyny maslahatlaşýar. Bu hadysa Ýeriň hemrasynda asteroidi haýallatjak atmosferanyň ýoklugy sebäpli, 500 – 2000 metr diametrli krateriň döremegine getirip...

20.02.2025 13:15
5.8k+

Ýeriň aýlanyşynyň tizlenmegi sebäpli, dünýä wagtyndan bir sekunt aýrylar

Soňky ýyllarda Ýeriň aýlanyşynyň tizleşmegi sebäpli alymlar bütindünýä wagtyndan bir sekunt aýyrmaly bolarlar. Düzedişi öňümizdäki birnäçe ýylyň içinde girizilmeli bolar diýip, Bütinrussiýa Fiziko-tehniki we radiotehniki...

18.02.2025 17:03
2.6k+

Günde güýçli alawlama hasaba alyndy

Duşenbe güni, 17-nji fewralda Günde M derejeli güýçli alawlama bolup geçdi. Bu barada Amaly geofizika institutyna salgylanyp, TASS habar berýär. 16 minut dowam eden M1.1 alawlamasy Aşgabat wagty bilen 20:13-de...

14.02.2025 17:30
6k+

Günüň üstünde 8 minutlap dowam eden güýçli alawlama boldy

Penşenbe güni Günüň üstünde iň soňky derejäniň öň ýanyndaky M klasly alawlama hasaba alyndy. Bu barada Amaly geofizika institutyna ("IPG" Federal döwlet býujet instituty) salgylaýan TASS habar berdi. Alawlama 3987...