Geçirilen barlaglar çagalykda semizligiň geljekde dem alyş ýollaryň sökelliklerine getirip biljekdigini görkezdi

  • 01.11.2024 14:31
  • 7.6k+

Şwesiýanyň Karolin instituty (KI) tarapyndan geçirilen barlag çagalaryň semizliginiň olaryň dem alyş ulgamynyň ösüşine ýaramaz täsir edýändigini görkezdi. Bu barada TASS institutyň metbugat gullugyna salgylanyp habar berýär.

Alymlar çagalarda artykmaç agramyň öýkeniň işleýşiniň peselmegine, eger  ýetginjeklikden ozal agramy kadalaşdyrylmasa, ownuk howa ýollarynyň işlemezligine getirip biljekdigini anykladylar.

“Biziň geçiren seljermämiz ýetginjeklikden öň bedeniň agramyny kadalaşdyrmagy  başaran gatnaşyjylarda öýken sökellikleriniň güýjemändigini görkezdi. Bu çagalaryň ömrüniň ilkinji ýyllarynda hem, ýetginjeklik ýyllarynda hem dogry ösmegini  üpjün etmegiň möhümdigini görkezýär "- diýip, KI-niň professory Erik Melen belledi.

BAMSE diýlip atlandyrylan barlag taslamasyna 1994-1996-njy ýyllar aralygynda doglan, şwesiýaly 3100 çaga gatnaşdy. Netijeler, bedeniň agramynyň artmagy bilen öýkeniň howa sygymynyň peselýändigini görkezdi. Artykmaç agramdan ejir çekýän gatnaşyjylar demgysma we dowamly öýken keseli bilen baglanyşykly, aminokislotanyň gistidiniň derejesiniň ýokarlanmagyna duçar boldular.
Gyzykly tarapy, alymlar bedeniniň agramy çakdanaşa pes çagalaryň arasynda hem şuňa meňzeş näsazlyklary ýüze çykardylar. Bu distrofiýaly we ösüşiň beýleki bozulmalary bolan çagalarda sagdyn agramy saklamak üçin çäreleri işläp düzmegiň zerurdygyny görkezýär.


20.10.2025 11:21
13k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...

20.10.2025 11:16
2.7k+

Täze doglan çagalarda diabetiň täze görnüşi anyklandy

Alymlar täze doglan çagalarda diabetiň öň mälim bolmadyk görnüşini ýüze çykardylar. Ol TMEM167A atly geniň mutasiýasy bilen baglydyr. Journal of Clinical Investigation (JCI) žurnalynyň habaryna görä, bu mutasiýa insulin öndürýän aşgazanasty mäziniň β- öýjükleriniň işini bozýar we olaryň heläk bolmagyna getirýär...

12.10.2025 22:39
2k+

AstraZeneca-nyň taýýarlan täze derman serişdesi durnukly gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltdi

AstraZeneca farmasewtika kompaniýasy täze taýýarlan baxdrostat atly eksperimental serişdesiniň soňky kliniki synaglardan üstünlikli geçendigini we bejermesi kyn gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltmäge kömek edendigini mälim etdi...

11.10.2025 18:25
12k+

Aşgabatda, Tejende we Daşoguzda täze saglygy goraýyş desgalarynyň düýbi tutuldy

Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli Türkmenistanda saglygy goraýyş ulgamynyň köpugurly düzüminiň üstüni ýetirjek döwrebap lukmançylyk desgalarynyň düýbüni tutmak dabaralary boldy. Aşgabadyň günorta künjeginde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi...