Arheologlar balyk tutmagyň gadymy syrlaryny açýan daş plitalary tapdylar

  • 11.11.2024 20:58
  • 7.4k+

Nemes arheologlary Gönnersdorfdaky paleolit döwrüne degişli şäherçede birnäçe açyşlaryň edilendigini habar berdiler. Olar ýüzünde tora düşen balyklary şekillendirýän daş plitalary tapdylar. Bu suratlar, takmynan, 15 müň 800 ýaşly bolup, gadymy adamlaryň eýýäm şol wagtlar balyk tutmak tehnologiýasyna eýe bolandygyny görkezýär. Bu barada Science News habar berýär.

Gözlegleriň dowamynda alymlar üsti açylan 406 daş plitanyň sekiz sanysynda balyklaryň we torlaryň nagyşlaryny kesgitlediler. Arheologlar «Reflectance Transform Imaging» (RTI) ýaly ösen şekillendiriş tehnologiýalaryny ulanyp, bu tapyndylary jikme-jik öwrenip bildiler.
Bu açyş Magdaleniýa medeniýeti döwründe, takmynan, 17,000–12,000 ýyl ozal balyk torlarynyň bardygyna ilkinji subutnama boldy.
Alymlaryň pikiriçe, plitalaryň ýüzündäki suratlar diňe bir keşbi däl, eýsem balyk tutmagyň ýagdaýyny hem tutulan balygyň tordaky şekilini görkezýär. Bu şekilleriň minimalistik stili olary beýleki ýabany tebigat sahnalaryndan tapawutlandyrýar. Şeýle-de ol şäherçäniň ýaşaýjylary üçin balyk tutmagyň aýratyn ähmiýetini alamatlandyrýar.
Bu ýerde tapylan balyk galyndylary, balyk tutmagyň ýerli jemgyýetleriň iýmitlenişiniň möhüm bir bölegidigini we torlaryň köpçülikleýin balyk göçýän döwürlerinde torlaryň işjeň ulanylyp bilinjekdigini tassyklaýar.
Arheologlar balyklaryň we torlaryň şekillerinden başga-da, geýnen adamlaryň oýulan şekillerini hem tapdylar. Bu bolsa öz gezeginde şol gadymy döwürde dokma tehnologiýalarynyň bardygyny görkezýär. Şol wagt torlar seudek ýa çitçiti ýaly ösümlik materiallaryndan ýasalan bolmagy mümkin diýip, phys.org ýazýar.


düýn 14:00
2.5k+

Hytaýly himikler batareýalary gaýtadan işlemek boýunça täze usul döretdiler

Hytaýyň Ylmy-tehniki uniwersitetiniň (USTC) alymlary litiý batareýalary gaýtadan işlemek üçin innowasion usul döretdiler. Bu usul şol bir wagtyň özünde üç meseläni çözýär: batareýalary gaýtadan işlemek, senagat...

düýn 13:56
1.8k+

Şweýsariýada «kwant hüjümlerinden goranyp bilýän ilkinji enjam» tanyşdyryldy

Şweýsariýanyň SEALSQ kompaniýasy häzirki zaman we geljekdäki kwant kompýuterleriniň hüjümlerinden maglumatlary gorap biljek, ýarym-kwant kriptografiýa arkaly döredilen platformanyň işlenip taýýarlanandygyny mälim...

29.01.2025 11:22
3.4k+

Deňiz suwuny süýji suwa öwürmegiň ekologiýa taýdan amatly usuly tapyldy

Miçigan uniwersitetiniň we Raýs uniwersitetiniň inženerleri deňiz suwuny köp mukdarda himiki serişdeleri ulanmazdan arassalap, içmäge ýaramly süýji suwa öwürýän tehnologiýany işläp düzdüler. Bu açyş çykdajylary...

28.01.2025 13:35
3.9k+

Biologlar bakteriýalaryň antibiotiklere garşy nädip durnuklylyk gazanýandygyny öwrendiler

Alymlar bakteriýalaryň antibiotiklere garşy nädip durnuklylyk gazanýandygyny öwrenmekde möhüm ädim ätdiler. Bu açyş zyýanly mikroorganizmleriň bu görnüşdäki dermanlara garşy duýgurlygyny gaýtadan dikeltmäge we...