Alymlar Ýere howp salyp biljek kometalary gözlemegiň täze usulyny oýlap tapdylar: oňa meteoroidler kömek eder

  • 16.11.2024 20:39
  • 7.4k+

ABŞ-nyň Demirgazyk Arizona uniwersitetiniň astronomlary Ýere howp abandyryp biljek uzak möhletli kometalary (LPC) gözlemegiň täze usulyny oýlap tapdylar. Gözlegiň netijeleri arXiv portalynda çap edildi.

Uzak möhletli kometalar uzyn orbitalary yzarlaýarlar we Ýere birnäçe ýüz ýyldan ýa-da ondanam gowrak wagtdan golaýlap bilerler. Bu jisimler uly howp döredýär: hasaplamalara görä, Ýer bilen kosmiki jisimleriň arasyndaky çaknyşyklaryň 6%-ine çenli sebäp bolup biler. Häzirki wagtda şeýle kometalaryň birnäçesi belli, olaryň orbitalary fromerden 7,5 million kilometr uzaklykda geçýär.
Gözlegçiler meteoroid akymy diýlip atlandyrylýan bu kometalary gözlemegiň täze usulyny teklip etdiler. Bu akymlar kometalar Güne ýakynlaşanda we üstündäki buz eräp, tozan we daşlar zyňylanda emele gelýär. Kometanyň geçip gideninden soň kosmosda galan meteoroidler bölünip gaýdan ýerlerini görkezip biler.
Topar uzak möhletli kometalar bilen baglanyşykly 17 sany belli meteoroid akymyny öwrendi. Bu obýektleriň bolup biljek orbitalaryny simulirlemek bilen, hakyky traýektoriýalar bilen gabat gelýänleri tapyp bildiler. Bu kometanyň Ýer bilen howply ýolda bolmagyndan has öň bolup biljek howpy çaklamaga mümkinçilik berýär.
Bu usul kosmiki urgyny togtatmak üçin adamzada onlarça ýyl berip biler diýip, rambler.ru ýazýar.


31.08.2025 08:48
8.6k+

Koloradoda dinozawrlardanam has gadymy pyşbaganyň görnüşi tapyldy

Paleontologlar Chelydridae maşgalasyndan bolan pyşbagalaryň ozal näbelli sütün öýjükli neslini  we görnüşini tapdylar. Olary Koloradodan tapylan bitin çanagyna we beýleki galyndylaryna esaslanyp suratlandyrmak başartdy...

28.08.2025 23:44
2.4k+

SpaceX-iň köp gezeklik Falcon 9 raketasy 30-njy uçuşyny amala aşyrdy

28-nji awgustda SpaceX kompaniýasy Falcon 9 raketasyny üstünlikli uçurdy – ol Ýere golaý orbita Starlink internet aragatnaşyk ulgamynyň täze hemralaryny çykardy. Raketanyň B1067 belgili birinji köp gezeklik basgançagy uçuşdan soň Ýere gaýdyp geldi we eýýäm 30-njy gezek Atlantika ummanyndaky ýüzýän platformada asuda gondy...

28.08.2025 12:21
5.3k+

Mask Starship-de ýokary tizlikli uçuşlary wada berýär: Nýu-Ýorkdan Londona 10 minutda

Ilon Mask özüniň soňky çykyşynda ýene Starship kosmos gämisini Ýerde ýokary tizlikli uçuşlar üçin ulanmak mümkinçiligi barada söz açdy. SpaceX-iň ýolbaşçysynyň aýtmagyna görä, Los-Anjeles we Sidneý, Los-Anjeles we Tokio ýa-da Nýu-Ýork we Singapur ýaly şäherleriň arasyndaky syýahat 30 minutdan hem az wagt alyp biler...

28.08.2025 07:19
5.9k+

Iň güýçli Gün teleskopy rekord jikme-jiklik bilen koronal arkalaryny surata aldy

Astronomlar Deniel K. Inoue Gün teleskopynyň (DKIST) kömegi bilen Gündäki alawlamanyň jikme-jik suratyny aldy. Milli Gün obserwatoriýasynyň (NSO) hünärmenleri 2024-nji ýylyň 8-nji awgustynda bütindünýä wagty boýunça 20:12-de bolup geçen X1...