Alymlar Ýere howp salyp biljek kometalary gözlemegiň täze usulyny oýlap tapdylar: oňa meteoroidler kömek eder

  • 16.11.2024 20:39
  • 7.5k+

ABŞ-nyň Demirgazyk Arizona uniwersitetiniň astronomlary Ýere howp abandyryp biljek uzak möhletli kometalary (LPC) gözlemegiň täze usulyny oýlap tapdylar. Gözlegiň netijeleri arXiv portalynda çap edildi.

Uzak möhletli kometalar uzyn orbitalary yzarlaýarlar we Ýere birnäçe ýüz ýyldan ýa-da ondanam gowrak wagtdan golaýlap bilerler. Bu jisimler uly howp döredýär: hasaplamalara görä, Ýer bilen kosmiki jisimleriň arasyndaky çaknyşyklaryň 6%-ine çenli sebäp bolup biler. Häzirki wagtda şeýle kometalaryň birnäçesi belli, olaryň orbitalary fromerden 7,5 million kilometr uzaklykda geçýär.
Gözlegçiler meteoroid akymy diýlip atlandyrylýan bu kometalary gözlemegiň täze usulyny teklip etdiler. Bu akymlar kometalar Güne ýakynlaşanda we üstündäki buz eräp, tozan we daşlar zyňylanda emele gelýär. Kometanyň geçip gideninden soň kosmosda galan meteoroidler bölünip gaýdan ýerlerini görkezip biler.
Topar uzak möhletli kometalar bilen baglanyşykly 17 sany belli meteoroid akymyny öwrendi. Bu obýektleriň bolup biljek orbitalaryny simulirlemek bilen, hakyky traýektoriýalar bilen gabat gelýänleri tapyp bildiler. Bu kometanyň Ýer bilen howply ýolda bolmagyndan has öň bolup biljek howpy çaklamaga mümkinçilik berýär.
Bu usul kosmiki urgyny togtatmak üçin adamzada onlarça ýyl berip biler diýip, rambler.ru ýazýar.


düýn 18:23
2.9k+

Hytaýyň “Týangun” orbital stansiýasyna zeper ýetenden soň, onda gorag panelleri gurnaldy

Hytaýyň “Týangun” orbital stansiýasynda kosmos galyndysynyň kiçijik böleginiň üç kosmonawty dokuz günläp "gabap" saklan hadysasyndan takmynan bir aý soň, ekipaž stansiýanyň gurluşyna üýtgeşmeler girizmäge başlady diýip, CGTN döwlet teleýaýlym ulgamy habar berýär...

17.12.2025 11:16
2.3k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

17.12.2025 11:12
3.8k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.6k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...