Alymlar Ýere howp salyp biljek kometalary gözlemegiň täze usulyny oýlap tapdylar: oňa meteoroidler kömek eder

  • 16.11.2024 20:39
  • 7.4k+

ABŞ-nyň Demirgazyk Arizona uniwersitetiniň astronomlary Ýere howp abandyryp biljek uzak möhletli kometalary (LPC) gözlemegiň täze usulyny oýlap tapdylar. Gözlegiň netijeleri arXiv portalynda çap edildi.

Uzak möhletli kometalar uzyn orbitalary yzarlaýarlar we Ýere birnäçe ýüz ýyldan ýa-da ondanam gowrak wagtdan golaýlap bilerler. Bu jisimler uly howp döredýär: hasaplamalara görä, Ýer bilen kosmiki jisimleriň arasyndaky çaknyşyklaryň 6%-ine çenli sebäp bolup biler. Häzirki wagtda şeýle kometalaryň birnäçesi belli, olaryň orbitalary fromerden 7,5 million kilometr uzaklykda geçýär.
Gözlegçiler meteoroid akymy diýlip atlandyrylýan bu kometalary gözlemegiň täze usulyny teklip etdiler. Bu akymlar kometalar Güne ýakynlaşanda we üstündäki buz eräp, tozan we daşlar zyňylanda emele gelýär. Kometanyň geçip gideninden soň kosmosda galan meteoroidler bölünip gaýdan ýerlerini görkezip biler.
Topar uzak möhletli kometalar bilen baglanyşykly 17 sany belli meteoroid akymyny öwrendi. Bu obýektleriň bolup biljek orbitalaryny simulirlemek bilen, hakyky traýektoriýalar bilen gabat gelýänleri tapyp bildiler. Bu kometanyň Ýer bilen howply ýolda bolmagyndan has öň bolup biljek howpy çaklamaga mümkinçilik berýär.
Bu usul kosmiki urgyny togtatmak üçin adamzada onlarça ýyl berip biler diýip, rambler.ru ýazýar.


düýn 14:32
4.3k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...