Alymlar: Tutanhamonyň altyn maskasy hakykatda aýal maşgala degişli eken

  • 16.11.2024 07:39
  • 7.8k+

Ýork uniwersitetinden alymlaryň gözlegleri Tutanhamonyň belli altyn maskasynyň ilkibaşda başga bir faraon, ähtimal, onuň öweý ejesi Nefertiti üçin döredilen bolmagynyň mümkindigini görkezýär. Bu barada ArtNet neşiriniň materialynda aýdylýar.

Baş gözlegçi, professor Joan Fletçeriň aýtmagyna görä, muny maskada gulaklaryň deşilen bolmagy tassyklaýar. Gadymy Müsürde erkek adamyň ölüminden soňky maskasynda gulaklar deşilmeýärdi, bu, adatça, diňe aýallarda we çagalarda duş gelýärdi. Bu hem maskanyň ýaş faraon üçin niýetlenendigini şübhe astyna goýýar.
1925-nji ýylda Şalaryň jülgesinde Tutanhamonyň aramgähinde Goward Karter tarapyndan tapylan altyn maska iň belli arheologik tapyndylaryň biri hasaplanylýar. Ýöne, professor Fletçeriň düşündirişine görä, maskada guşaklaryň deşilendigi näme üçindir “uzak wagtlap ünsden düşürilipdir”.


Maskanyň ýüzi we onuň galan bölekleri üçin ulanylan altynyň seljermesi hem olaryň deň gelmeýändigini görkezdi. Bu Tutanhamonyň şekiliniň maska soň “goşulandygyny” çaklamaga mümkinçilik berýär. Bu çaklama britaniýaly Müsüri öwrenýän alym Nikolas Riwziň maskanyň ilkibaşda Nefertiti üçin taýýarlanyp bilnendigini çaklaýan teoriýasyna laýyk gelýär. Riwzi maskanyň “aýal keşbi” hem-de Nefertitiniň heýkeli bilen portret meňzeşligi şübhelenmäge getirdi.
Şeýle-de, Fletçer Tutanhamonyň, takmynan, 19 ýaşda aradan çykmagynyň duýdansyz bolup bilendigini belleýär. Ähtimal, bu hem ilkibaşda başga biri üçin niýetlenen maskanyň ulanylmagyna getirendir.
Faraonyň ölüminiň anyk sebäpleri belli däl, käbir hünärmenler onuň gyzzyrmadan ýa-da şikesden soňky ýokançdan ölen bolmagynyň mümkindigini çaklaýar. Şeýle-de, onuň öldürilendigi barada hem çaklama bar.


şu gün 11:28
1.4k+

Rumyniýada dinozawr süňkleriniň uly üýşmegi tapyldy

Paleontologlar Transilwaniýada ýerleşýän Haseg basseýninde (Rumyniýanyň demirgazyk-günbatar bölegi) ýaşy 72 million ýyllyk bolan dinozawrlaryň adaty däl baý mazarçylygyny tapdylar. Alymlar ululygy bäş inedördül metrden hem az meýdançada dinozawrlaryň 800-den gowrak süňküni, şol sanda birnäçe bölekleýin saklanyp galan skeletleri tapdylar...

25.11.2025 16:39
2.6k+

Budapeştde 1700 ýyllyk gadymy rim sarkofagy tapyldy

Budapeşt taryhy muzeýiniň arheologlary Wengriýanyň paýtagtynyň demirgazygyndaky Obuda sebitinde rim sarkofagyny tapdy diýip, Associated Press agentligi habar berdi. Tapyndy Akwinkum gadymy rim şäherçesiniň çäklerinde gazuw-agtaryş işleri wagtynda ýüze çykaryldy...

22.11.2025 10:29
5.4k+

Türkmenistanda ýüze çykarylan täze arheologik tapyndylar Aşgabat we Arkadag şäherleriniň muzeýlerine gowşurylar

Anna güni geçirilen Hökümet mejlisinde wise-preýmer B.Seýidowa taryhy we medeni ýadygärlikleri rejelemek, dikeltmek, gorap saklamak babatda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, “Milli taryhy...

20.11.2025 12:08
3.6k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...