Adamlar 30 müň ýyl ozal nähili bezeg ulanypdyrlar? Ýeniseýiň kenaryndan bu sowalyň jogaby tapyldy

  • 15.11.2024 20:18
  • 7.5k+

Alymlar Hakasiýadaky Sabanihanyň arheologik ýadygärliginden, takmynan,  35-30 müň ýyl töweregi ýaşy bolan derýa daşlaryndan ýasalan gadymy bezegi tapdylar. Muny Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Sibir bölüminiň Arheologiýa we etnografiýa institutynyň Daş asyry arheologiýasy bölüminiň müdiri Mihail Şunkow mälim etdi diýip, TASS ýazýar.

“Bu ortaky Ýeniseý Sabaniha mekanyndaky gyzykly ýadygärlik. Ol uzak wagt bäri öwrenilip gelinýär, indi bu gözlegler täze hil tapgyryna çykdy. Ýadygärlik ýokarky paleolit döwrüne degişlidir. Bu ýerde gaty täsin açyş edildi. Ol şeýle irki döwre üçin gaty seýrek we üýtgeşik açyş boldy. Tapyndylar iki tarapy ýalpyldawuk daşlar bolup, olarda geometrik şekiller we bezegler ulanylýar. Geljekde ony okamaga we düşündirmäge synanyşarys" diýip, Şunkow aýtdy.

Onuň sözlerine görä, tapyndy sebitiň gadymy ilatynyň ilkinji estetiki pikirlerine şaýatlyk edýän bezegdir.

“Bularda sebit üçin gadymy ilatyň mukaddes pursatlarynyň we estetiki zerurlyklarynyň beýanyny görýäris. Bu indi günortada, Altaýda açylan iň gadymy sungat eserleriniň içinde juda gyzyklysy" diýip, alym sözüniň üstüne goşdy.

Sabaniha ýadygärligi ozal arheologlara, takmynan, 25 müň ýyl ýaşy bolan daş we süňk tapyndylar ýygyndysyny berdi. Bu ýerden derileri we süňkleri işlemek üçin gadymy ussahana hem tapyldy.


şu gün 16:25
1k+

Himiýa boýunça Nobel baýragy “metal-organiki karkas gurluşlaryň döredilendigi” üçin berildi

Şwesiýada himiýa boýunça Nobel baýragynyň laureatlary yglan edildi – olar Susumu Kitagawa, Riçard Robson we Omar Ýagi boldy. Olara baýrak “metal-organiki karkas gurluşlary işläp taýýarlandygy üçin” berildi diýlip, Nobel komitetiniň habarynda aýdylýar...

şu gün 07:29
6.7k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

düýn 17:45
3.1k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
4.7k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...