Alymlar iň "ýalta" mör-möjekler hakda gürrüň berdiler. Olar ýapraklaryň üstünde ýatan ýerlerinde yssydan guraýarlar

  • 11.11.2024 14:39
  • 7.4k+
Alymlar iň "ýalta" mör-möjekler hakda gürrüň berdiler. Olar ýapraklaryň üstünde ýatan ýerlerinde yssydan guraýarlar

Hall uniwersitetiniň alymy Jeýms Gilbert Ýer ýüzündäki iň ýalta mör-möjekleri tapdy. Gürrüň Awstraliýada ýaşaýan we uzynlygy 3 mm-e ýetmeýän dunatotrips hakda gidýär.

Bu mör-möjekler akasiýa agaçlarynda, öz kereplerinden guran kiçijik höwürtgelerinde ýaşaýarlar. Beýleki üýşmeklerden tapawutlylykda, olaryň ýaşaýjylary öz sümelgelerinden asla çykmaýar diýen ýaly we köp wagtyny hereketsiz geçirýärler.
Gyzykly ýeri, dunatotripsler ýyrtyjylardan gorkmaýarlar. Olara howp salýan ýekeje zat - yssyda guramak. Olaryň özlerini alyp barşyny öwrenip ýörkä, Gilbert üýşmekdäki mör-möjekleriň aglaba böleginiň toparyň durmuşyna gatnaşmaýandygyny gördi. Olar üýşmekleriniň beýleki agzalaryna kömek bermeýärler, nesillere ideg etmeýärler we köpelmeýärler, diňe hereketsiz ýatanlaryny gowy görýärler.
Geçirilen synaglaryň dowamynda alym höwürtgeleriň birine zeper ýeten bolsa, diňe bir ýa-da iki işjeň urkaçy mör-möjegiň ony bejerip başlandygyny, beýlekileriniň biperwaý galandygyny gördi.
Gilbert ilki bu “ýalta” mör-möjekleriň ätiýaçdaky işçi güýji bolup biljekdigini öňe sürdi, ýöne soňraky barlaglar bu çaklamany ret etdi. “Ýaltalar” hereket etmek islemediler.
Alymlar “ýaltalar” üçin köpelmäge we işlemäge şert döretmäge synanyşdylar, şeýle dunatotripsleriň birini aýratyn höwürtgede goýdular. Ýöne şeýle şertlerde-de olar işjeňlik görkezmediler.


16.11.2024 07:46
10k+

Antarktidada ilkinji gezek ýantar tapyldy: ol 90 mln ýyl ozal döräpdir

Germaniýanyň Bremen uniwersitetiniň hünärmenleri britaniýaly kärdeşleri bilen bilelikde Antarktidada ýantaryň ilkinji nusgalaryny tapdylar. Daşa öwrülen şepbik baryp 2017-nji ýyda Amundsen deňziniň düýbünden çykarylan...

16.11.2024 07:39
7.3k+

Alymlar: Tutanhamonyň altyn maskasy hakykatda aýal maşgala degişli eken

Ýork uniwersitetinden alymlaryň gözlegleri Tutanhamonyň belli altyn maskasynyň ilkibaşda başga bir faraon, ähtimal, onuň öweý ejesi Nefertiti üçin döredilen bolmagynyň mümkindigini görkezýär. Bu barada ArtNet neşiriniň...

15.11.2024 20:15
1.6k+

Alymlar gepleşik ukyplaryny özleşdirmekde emeli aňyň esasy meselesini kesgitlediler

Tafts uniwersitetiniň alymlary emeli aňyň (AI) adamlar üçin tebigy bolan sözleýiş dilinde kynçylyk çekmeginiň sebäbini aýtdylar. Barlagyň netijesi esasy meseläniň AI ulgamlaryna tälim berlen maglumatlaryň görnüşi...

10.11.2024 23:27
11k+

Arheologlar Täjigistanda gadymy adamlaryň mesgen tutan ýerini tapdylar

Ierusalimiň Ýewreý uniwersitetiniň we Täjigistanyň Milli Ylymlar akademiýasynyň arheologlary Merkezi Täjigistanyň Zerawşan jülgesinde möhüm açyş etdiler. Soýi Hawzakyň köp gatly arheologiki ýadygärliginde gadymy...