Alymlar iň "ýalta" mör-möjekler hakda gürrüň berdiler. Olar ýapraklaryň üstünde ýatan ýerlerinde yssydan guraýarlar

  • 11.11.2024 14:39
  • 5.9k+
Alymlar iň "ýalta" mör-möjekler hakda gürrüň berdiler. Olar ýapraklaryň üstünde ýatan ýerlerinde yssydan guraýarlar

Hall uniwersitetiniň alymy Jeýms Gilbert Ýer ýüzündäki iň ýalta mör-möjekleri tapdy. Gürrüň Awstraliýada ýaşaýan we uzynlygy 3 mm-e ýetmeýän dunatotrips hakda gidýär.

Bu mör-möjekler akasiýa agaçlarynda, öz kereplerinden guran kiçijik höwürtgelerinde ýaşaýarlar. Beýleki üýşmeklerden tapawutlylykda, olaryň ýaşaýjylary öz sümelgelerinden asla çykmaýar diýen ýaly we köp wagtyny hereketsiz geçirýärler.
Gyzykly ýeri, dunatotripsler ýyrtyjylardan gorkmaýarlar. Olara howp salýan ýekeje zat - yssyda guramak. Olaryň özlerini alyp barşyny öwrenip ýörkä, Gilbert üýşmekdäki mör-möjekleriň aglaba böleginiň toparyň durmuşyna gatnaşmaýandygyny gördi. Olar üýşmekleriniň beýleki agzalaryna kömek bermeýärler, nesillere ideg etmeýärler we köpelmeýärler, diňe hereketsiz ýatanlaryny gowy görýärler.
Geçirilen synaglaryň dowamynda alym höwürtgeleriň birine zeper ýeten bolsa, diňe bir ýa-da iki işjeň urkaçy mör-möjegiň ony bejerip başlandygyny, beýlekileriniň biperwaý galandygyny gördi.
Gilbert ilki bu “ýalta” mör-möjekleriň ätiýaçdaky işçi güýji bolup biljekdigini öňe sürdi, ýöne soňraky barlaglar bu çaklamany ret etdi. “Ýaltalar” hereket etmek islemediler.
Alymlar “ýaltalar” üçin köpelmäge we işlemäge şert döretmäge synanyşdylar, şeýle dunatotripsleriň birini aýratyn höwürtgede goýdular. Ýöne şeýle şertlerde-de olar işjeňlik görkezmediler.


10.11.2024 23:27
9.9k+

Arheologlar Täjigistanda gadymy adamlaryň mesgen tutan ýerini tapdylar

Ierusalimiň Ýewreý uniwersitetiniň we Täjigistanyň Milli Ylymlar akademiýasynyň arheologlary Merkezi Täjigistanyň Zerawşan jülgesinde möhüm açyş etdiler. Soýi Hawzakyň köp gatly arheologiki ýadygärliginde gadymy...

09.11.2024 08:32
7.9k+

Alymlar: tebigat adam gatyşmazdan 215 mln gektar tokaýy dikeldip bilerdi

Awstraliýadan we ABŞ-dan halkara alymlar topary tokaýlaryň tebigy taýdan dikelmeginiň global mümkinçiliklerine baha bermek üçin ylmy gözleg geçirdiler. Nature žurnalynda çap edilen netijeler adam gatyşmazdan tokaýlaryň...

08.11.2024 23:52
24k+

"Towuk ilki döräpmi ýa-da ýumurtga?”: Alymlar bu syrly sowalyň jogabyny tapdylar 

Ženewa uniwersitetiniň şweýsariýaly alymlary bir öýjükli ýaşaýyşdan köp öýjükli organizmlere geçişiň ilkinji gezek Ýerde ýüze çykandygyny anykladylar. Bu ewolýusiýanyň nukdaýnazary ilki "towuk döräpmi ýa-da ýumurtga...

07.11.2024 12:17
4.4k+

Ýere bakýan “ganly gözler”: Teleskoplar täsin kosmiki şekili surata düşürdiler

NASA-nyň Hubble we Jeýms Uebb teleskoplary doňan iki spiral galaktikasynyň şekilini görkezmek üçin birleşdiler. "Ganly gözler" diýlip atlandyrylýan bu sahna IC 2163 we NGC 2207 galaktikalaryny öz içine alýar. Şekiliň...