Arheologlar Täjigistanda gadymy adamlaryň mesgen tutan ýerini tapdylar

  • 10.11.2024 23:27
  • 11k+

Ierusalimiň Ýewreý uniwersitetiniň we Täjigistanyň Milli Ylymlar akademiýasynyň arheologlary Merkezi Täjigistanyň Zerawşan jülgesinde möhüm açyş etdiler. Soýi Hawzakyň köp gatly arheologiki ýadygärliginde gadymy adamlaryň 20-150 müň ýyllyk yzlary tapyldy.

Gözlegiň netijeleri barada Antiquity žurnalynda habar berildi.
Tapyndylaryň arasynda daş gurallar, haýwan süňkleri we gadymy ösümlikleriň galyndylary bar, bu irki göçüşliklerde we adamzat siwilizasiýasynyň ösüşinde Merkezi Aziýanyň esasy ornunyň bolandygyny tassyklaýar.
Arheologlar Soýi Hawzakda gazylan üç ýerde adam işjeňliginiň yzlaryny öz içine alýan gatlaklary tapdylar. Barlagçylar häzirki zaman seljeriş usullarynyň kömegi bilen agaç köýügi we süňk ýaly organiki materiallary gorap saklamagy we öwrenmegi başardylar. Bu tapyndylar gadymy döwürleriň howasyny täzeden gurmaga we adamlaryň ýaşaýyş şertleri barada düşünje almaga kömek edýär.
Soýi Hawzakyň dag dälizinde ýerleşmegi häzirki zaman Homo sapiens, neandertallar we denisçiler ýaly gadymy adamlar topary üçin möhüm göç ýoly bolup biler. Arheologlar bu ýerde dürli toparlaryň arasyndaky özara gatnaşyklaryň tejribe we bilim alyş-çalşygyny aňsatlaşdyryp biljekdigini çaklaýarlar.
Alymlar topary bu sebitdäki migrasiýa we ewolýusiýa proseslerine has gowy düşünmäge kömek etjek täze tapyndylary tapmak umydy bilen, gazuw-agtaryş işlerini dowam etdirmegi meýilleşdirýär.


28.01.2025 13:31
5.9k+

Emeli aňlaryň hiç biriniň geçip bilmejek synagy – «Adamzadyň soňky synagy» döredildi

Center for AI Safety (CAIS) atly täjirçilik däl guramasy bilen Scale AI kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen «Adamzadyň soňky synagy» (Humanity’s Last Exam) atly baha beriş ulgamy (bençmark), häzirki zaman emeli...

28.01.2025 13:16
10k+

Eýranda taryhy jaýlaryň aşagynda ýerasty şäher tapyldy

Eýranyň merkezi bölegindäki Ýezd welaýatynyň gadymy Abarkuh şäherinde ýerleşýän bäş sany taryhy jaýyň aşagyndan geň galdyryjy «ýerasty şäher» tapyldy diýip, Tehran Times neşiri habar berýär. Abarkuh Ýezd şäheriniň...

25.01.2025 10:51
10k+

Mongoliýada çölüň içinde näbelli dinozawryň äpet yzlary tapyldy

Mongoliýanyň çäklerinde Gobi çölüniň günbatar böleginde äpet dinozawrlaryň daşa öwrülen yzlary tapyldy. Yzlaryň ini 92 sm-e barabar. Tapyndy bu sebitlerde, ähtimal, tirannozawrdan hem ulurak bolan ägirt zaurolofyň...

24.01.2025 10:44
4.5k+

Sagatda 33 müň km tizlikde güýçli ýeller öwüsýän ekzoplaneta tapyldy

Halkara astronomlar topary Gün ulgamyndan uzakda ýerleşýän we üstünde häzirki wagta çenli ölçemek başardan iň güýçli ýeller öwüsýän WASP-127b atly ekzoplanetany tapdylar. Olaryň açyşlary Astronomy & Astrophysics (A&A)...