Alymlar Weneradan gadymky güýçli çaknyşyklaryň yzlaryny tapdylar

  • 10.11.2024 23:36
  • 5.2k+

Patyşa Huan Karlos uniwersitetiniň, Lawrens Liwormor milli barlaghanasynyň we Minnesota uniwersitetiniň alymlar topary Wenera boýunça "Haasttse-baad" tesserasynyň planetanyň taryhynyň başynda iki sany ägirt uly täsiriň netijesinde dörändigini subut etdi.

Gözlegleriň netijeleri "Journal of Geophysical Research: Planets" žurnalynda çap edildi.

“Haasttse-baad Tessera” formasiýasy Weneranyň ýüzünde seýrek duşup, köp halkaly emele gelýär, diametri 300 kilometrden uly bolan kraterler hiç haçan tapylmaýar. Alymlar bu gurluşyň Ýupiteriň Kallisto aýyndaky ýagdaýlara meňzeş güýçli täsir sebäpli ýüze çykyp biljekdigini çaklaýarlar diýip, lenta.ru ýazýar.

Gipotezany tassyklamak üçin gözlegçiler tesseranyň gurluşyny ölçediler we güýçli täsirden soň ýüze çykan Kallistodaky halka görnüşleri baradaky maglumatlar bilen deňeşdirdiler. “Kallistoda" şeýle halkalar ýerüsti suwlaryň gabygyny deformasiýa etmegi sebäpli emele gelýär. Şeýle hem gözlegçiler Wenera meňzeş ýagdaýlaryň mümkinçiligini seljermek üçin san simulýasiýalaryny ulandylar.
Simulýasiýa Wenera barlygynyň irki döwürlerinde onuň ereýän gatlagyň üstünde inçe we gaty gabyk bolup biljekdigini görkezdi. Uly bir zat bilen täsir bu gabygy deşip, ýeriň aşagyndaky eredilen materialyň gaçmagyna sebäp bolup, Kallistoda syn edilişine meňzeş konsentrik halkalaryň emele gelmegine sebäp bolar.
Şeýle hem derňew diametri, takmynan, 75 kilometre barabar bolan iki sany uly jisimiň täsirini görkezip biljek tesseranyň üstündäki aýratyn halkalaryň süýşendigini görkezdi. Täsirler bir wagtyň özünde diýen ýaly bolup, üýtgeşik bir gurluşyň döremegine sebäp boldy.


düýn 18:47
1.9k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

düýn 13:56
2k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

düýn 13:53
2.8k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...

31.05.2025 15:15
1.1k+

Space Epoch dessin ýükleri eltiji raketanyň ilkinji böküş synagyny geçirdi

29-njy maýda Hytaýyň Space Epoch kompaniýasy YXZ-1 göteriji raketanyň ilkinji böküş synagyny geçirdi. Geçen ýyl ol Alibaba Group bilen gaýtadan ulanylýan raketalary ulanyp, tutuş dünýä boýunça harytlary dessin eltmek barada şertnama baglaşdy...