Alymlar emeli aňa itiň diline düşünmegi öwretdiler. Çat-bot itiň üýrmesine düşünýär

  • 29.06.2024 14:50
  • 6.7k+

ABŞ-nyň Miçigan uniwersitetiniň we Meksikanyň Puebla şäherindäki Astrofizika, optika we elektronika milli institutynyň alymlary itleriň üýrmesine düşünip bilýän emeli aň (AI) ulgamyny döretdiler.

Ilkibaşda adam dilini seljermek üçin döredilen Wav2Vec2 modelini ulanyp, barlagçylar AI-ni itiň dürli hili - gaharly, oýun edip we gorkudan ýaňa üýrmelerini tanamagy öwretdiler.
“Itiň diline” has gowy düşünmek üçin hünärmenler Tepikde we Puebl-de 74 itiň üýrüşini öwrendiler. Ýaşy bäş aýdan 84 aýa çenli aralykdaky - ortaça 35 aýlyk bolan şol itler, esasan, çihuahua, fransuz pudeli we şnauserlerdi. Ýazgylar, itleriň hakyky seslerini almak üçin, tebigy öý şertlerinde edildi. Öý haýwanlarynyň dürli görnüşli sesleri çykarmagy üçin ýörite dürli gyjyndyrmalary döretdiler. Bu gyjyndyrmalaryň içinde ýanynda nätanyş adamyň bolmagy, oýun etmek, mähirli sözleri aýtmak we hatda eýesine hüjüm edenden bolmak ýaly ýagdaýlar bardy.
Hasaplama lingwistikasy, dil çeşmeleri we baha bermek boýunça bilelikdäki halkara konferensiýada hödürlenen barlagyň netijesi AI-niň diňe bir üýrmäniň görnüşlerini tapawutlandyrmak bilen çäklenmän, eýsem sesine görä itiň tohumyny, ýaşyny we hatda jynsyny hem kesgitläp biljekdigini görkezdi.
Bu ösüş adamlar bilen haýwanlaryň arasynda aragatnaşygyň täze mümkinçiliklerini açýar. Geljekde bu itlere düşünip we olaryň üýrmelerine jogap berip bilýän çat-botlaryň ösdürilmegine sebäp bolup biler. Mundan başga-da, barlag haýwanlaryň zerurlyklaryna we duýgularyna has gowy düşünmek arkaly, olaryň hal-ýagdaýyny gowulaşdyrmaga mümkinçilik berip biler.
Şeýle-de bolsa, barlagçylar netijeleriň tassyk bolmagy üçin it tohumlarynyň has giň sanawyny we has köp dürli görnüşlerini ulanmak bilen, goşmaça barlaglaryň  geçirilmeginiň zerurdygyny bellediler.


düýn 13:37
2.2k+

Ýapon alymlary islendik adama dogry geljek emeli gany synagdan geçirýärler

Ýaponiýada emeli ganyň kliniki synaglaryna başlamaga taýynlanýarlar. Professor Hiromi Sakainiň ýolbaşçylygyndaky Nara lukmançylyk uniwersitetiniň hünärmenler toparynyň işläp taýýarlamasy, esasanam, adatdan daşary ýagdaýlarda we uzak sebitlerde donor ganynyň ýetmezçiliginiň meselesini çözüp biler...

31.05.2025 16:39
2k+

Alymlar derini, süňkleri we beýleki dokumalary 3D bio çap etmek üçin täze materiallary döretdiler

N.I.Lobaçewskiý adyndaky Milli barlag Nižegorod döwlet uniwersitetiniň himikleri (UNN) derini, süňkleri, gan damarlaryny we beýleki dokumalary 3D bio çap etmek üçin material döretdiler. Bu barada uniwersitetiň metbugat gullugy habar berdi...

12.05.2025 12:31
2.7k+

Alymlar 3D çap usulynda aortanyň ornuny tutýan bio dokumany çap etdiler

Ýel uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary zeper ýeten bio dokumalary 3D çap usulynda döredilen bio dokuma bilen çalyşmagyň tehnologiýasyny işläp düzdüler. Synagda çap edilen aorta syçanlara üstünlikli imlpantasiýa edildi, bu bolsa adamlarda ýürek-damar kesellerini bejermekde täze mümkinçilikleri açýar...

09.05.2025 12:06
6.6k+

Inženerler 100 ýyllyk kepillik bilen titandan ruçka döretdiler

Titaner kompaniýasy 100 ýyl hyzmat etjek Dragon Pearl ruçkasyny döretdi. Ol tutuşlygyna diýen ýaly, hatda içki pužiny hem 5-nji derejeli titandan ýasalan. Inženerleriň hasaplamalaryna görä, mehanizm milliondan gowrak gezek basylmaga çydap biler...