Ýapon alymlary haýsy balyklaryň ömrüňi uzaldýandygyny anykladylar

  • 20.06.2024 14:16
  • 17k+

Ýaponiýanyň Nagoýa uniwersitetiniň barlagçylary ownuk balyklary kellesi, süňkleri, iç-goşy bilen bilelikde yzygiderli iýmegiň ömrüň dowamlylygyny uzaldyp biljekdigini anykladylar.

Barlaga 35 ýaşdan 69 ýaş aralygyndaky 80 802 adam gatnaşdy. 9 ýyllyk gözegçiligiň dowamynda alymlar ölüm ýagdaýyny hasaba aldylar we synaga gatnaşyjylaryň iýýän iýmitlerini derňediler.
Gözlegiň netijeleri Public Health Nutrition žurnalynda çap edildi. Netijede, aýda 1-3 gezek, hepdede 1-2 gezek ýa-da hepdede 3 ýa-da ondan hem köp gezek ownuk balyk iýen aýal-gyzlaryň, ownuk balyklary seýrek iýýänler bilen deňeşdirilende, ölüm howpy 31-36%, rak keselinden ölmek töwekgelçiligi 28-36% pesdir.
Alymlar ownuk balyklaryň peýdasyny kalsiý we A witamini ýaly mikroelementlere baýdygy, olarda çişlere garşy we antioksidant täsirleri bolan omega-3 ýag kislotalarynyň köpdügi bilen baglanyşdyrýarlar.
Barlagyň dowamynda ownuk balyklary yzygiderli iýýän erkekler ölüm howpunyň peselmek tendensiýasyny görkezseler-de, bu statistik taýdan beýle bir ähmiýetli däldi. Indi barlagçylar bu deňsizlige nämäniň sebäp bolýandygyny anyklamaga synanyşýarlar.
Netijeleri tassyklamak üçin beýleki ýurtlarda hem goşmaça barlaglary geçirek  zerurdyr.


01.11.2025 12:15
1.8k+

Türkmenistan «Bitewi saglyk» taslamasynyň çäklerinde sebitleýin hyzmatdaşlygy güýçlendirýär

29–31-nji oktýabr aralygynda Täjigistanyň paýtagty Duşenbede «Pandemiýalaryň öňüni almak, azyk howpsuzlygyny hem-de ekoulgamlaryň sagdynlygyny üpjün etmek üçin Merkezi Aziýada “Bitewi saglyk”» atly taslamanyň ilkinji sebitleýin maslahaty we Sebitleýin utgaşdyryş geňeşiniň mejlisi geçirildi...

29.10.2025 10:48
1.8k+

Russiýada B gepatitini çalt anyklaýan dünýäde ilkinji ýokary duýgur test döredildi

Russiýada ilkinji gezek duýgurlygy boýunça PZR bilen deňeşdirip bolýan B gepatitini anyklaýan çalt test resmi taýdan hasaba alyndy. Bu barada Rospotrebnadzor (RF) habar berdi. Bu synag Rospotrebnadzoryň Merkezi epidemiologiýa ylmy-barlag institutynyň alymlary tarapyndan LAMP (Loop mediated isothermal amplification) tehnologiýasy esasynda işlendi...

29.10.2025 09:41
6.8k+

Rak keselini bejermegiň täze usuly ýarym sagatda rak öýjükleriniň 92%-ni ýok etdi

Rak häzirki wagtda dünýäde ölüme sebäp bolýan keselleriň arasynda ikinji ýerde durýar. Şonuň üçin alymlar has netijeli we howpsuz bejergi usullaryny gözlemegini dowam etdirýärler. Tehas uniwersitetiniň (Ostin) we Portu uniwersitetiniň alymlary täze tehnologiýany işläp düzdüler...

28.10.2025 10:35
3.4k+

Täze göz implanty görüş ukybyny ýitiren adamlara gaýtadan görmäge kömek etdi

Alymlar kiçi bir göz implantyny ulanyp, ýaş makulýar degenerasiýasy (ÝMD) sebäpli görüş ukybyny ýitiren adamlaryň görşüni dikeltdiler. Enjamyň ölçegi 2×2 mm we galyňlygy 30 mikrometr bolup, operatiw ýol bilen gözüň torly perdesiniň astyna ýerleşdirilýär we ýitirilýän ýagtylyk duýgur öýjükleriniň ornuny tutýar...