Ýumurtga we bagyr iýmeklik Alsgeýmer keseliniň döremek howpuny azaldýar - alymlar

  • düýn 23:54
  • 1.2k+

Bedende holiniň ýetmezçiligi beýnä duýdansyz zyýan ýetirip biler. Amerikaly alymlar bu madda baý önümleri, esasanam, ýaşlykda ýeterlik mukdarda iýmegiň beýniniň zeperlenmesini haýalladyp biljekdigini ýüze çykardylar.

Holiniň çeşmelerine ýumurtga, guş eti, balyk we bagyr degişlidir.
Arizona döwlet uniwersitetiniň (ABŞ) geçiren barlagy Aging and Disease žurnalynda çap edildi. Onda alymlar ýaş semiz adamlarda, garrylardaky akyl ýetiriş bozulmalaryna mahsus alamatlara meňzeş beýni stresiniň alamatlaryny tapandyklaryny habar berdiler. Maglumatlar seljerilenden soň, madda çalşygynyň irki bozulmalarynyň demensiýa başlamazdan has öň beýnä täsir edip biljekdigi baradaky netijä geldiler.
Barlagçylar synagdan geçirilýän ýaşlaryň iki toparyny (ortaça 33,6 ýaş): semiz we adaty agramly ýaşlary deňeşdirdiler. Semiz toparda neýronlar zaýalananda çykýan belok bolan neýrofilamentiniň (NfL) derejesi ýokardy. Ýaş adamlarda NfL ganda holiniň mukdarynyň pesdigi bilen baglanyşyklydy. Bu ýagdaý, adatça, akyl taýdan peselen we Alsgeýmer keselli garry hassalarda bolýar.

"Holin madda çalşygynyň we beýni bozulmalarynyň möhüm markeri bolup, bu barlag onuň gündelik sarp etmegiň ähmiýetini görkezýär, sebäbi ol adamyň saglygy üçin zerurdyr," diýip, barlagyň awtorlarynyň biri Ramon Welaskez belleýär. "Holinden baý iýmitleri berhiziňe goşmak alawlanmany azaltmaga we garrylyk döwründe bedeni we beýnini goldamaga kömek edip biler."

Bellemeli zat, holin witamine meňzeş madda, organiki birleşme, 2-gidroksietiltrimetilamonium kationydyr. Holin ilki başda witamin hökmünde toparlara bölündi we B4 adyny aldy. Şeýle-de bolsa, barlagyň dowamynda onuň statusyna täzeden seredildi we ol witamine meňzeş maddalaryň hataryna geçirdi.


05.12.2025 17:46
4.3k+

Germaniýanyň Geýdelberg klinikasynyň professory türkmen lukmanlary bilen tejribe alyşýar

Germaniýanyň Geýdelberg uniwersitet klinikasynyň professory Arianeb Mehrabi türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşmak üçin Türkmenistanda iş saparynda bolýar. Dünýä belli klinikanyň lukmany Arkadag şäheriniň köpugurly hassahanasyna baryp gördi we ol ýerde böwregi transplantasiýa edilen näsaglary lukmançylyk barlagyndan geçirdi...

04.12.2025 16:16
6.6k+

Türkmenistanda pandemiýalara taýýarlyk boýunça tejribe okuwlary geçirildi

1-3-nji dekabr aralygynda Aşgabatda Pandemiýalaryň öňüni almak, oňa taýýarlyk, jogap bermek we soňky dikeldiş boýunça Türkmenistanyň Hereketleriň Milli meýilnamasynyň (HMM) taslamasyny jemlemäge gönükdirilen PanPRET atly okuw maslahatlary geçirildi...

26.11.2025 12:04
7.9k+

Lancet: Aşa işlenen önümler adamyň ähli organlaryna diýen ýaly zyýan berýär

"Lancet" lukmançylyk žurnalynda çap edilen birnäçe biologik gözlegler aşa işlenip taýýarlanan iýmitleriň adamyň ähli organlaryna diýen ýaly ýaramaz täsir edip bilýändigini we ikinji görnüşli süýji keseli we beýleki keselleriň döremek howpuny ýokarlandyrýandygyny görkezdi...

23.11.2025 20:23
5.7k+

Alymlar süňkleriň öz-özüni dikeltmegine kömek etmegiň ýoluny tapdylar

Alymlar köp ýyllardan bäri süňk dykyzlygynyň peselýän we döwülme howpuny ýokarlandyrýan kesel bolan – osteoporoz keselini öwrenýärler. Häzirki dermanlar süňk dokumasynyň ýumrulmagyny haýalladýar ýa-da gysga wagtlyk onuň ösüşini höweslendirýär, emma käbirleri ýaramaz täsirleri döredýär...