Russiýada B gepatitini çalt anyklaýan dünýäde ilkinji ýokary duýgur test döredildi

  • 29.10.2025 10:48
  • 2k+

Russiýada ilkinji gezek duýgurlygy boýunça PZR bilen deňeşdirip bolýan B gepatitini anyklaýan çalt test resmi taýdan hasaba alyndy. Bu barada Rospotrebnadzor (RF) habar berdi.

Bu synag Rospotrebnadzoryň Merkezi epidemiologiýa ylmy-barlag institutynyň alymlary tarapyndan LAMP (Loop mediated isothermal amplification) tehnologiýasy esasynda işlendi. Täze usul wirusy bary-ýogy 25–30 minutda ýüze çykarmaga mümkinçilik berýär, bu bolsa adaty anyklaýyş usullary bilen deňeşdirilende has çalt.
Test B gepatitini başlangyç tapgyrlarda takyk kesgitlemäge mümkinçilik berýär. Bu bolsa wagtynda bejergi geçirmäge we alnyp barylýan epidemiologik çäreleriň netijeliligini ýokarlandyrmaga ýardam edýär.
B gepatiti bagry zeperleýän ýokanç kesel bolup, wagtynda bejerilmese sirroza ýa-da rak öýjükleriniň döremegine getirip biler. Kesel gan we beýleki beden suwuklyklary arkaly ýokuşýar, immuniteti gowşak adamlar we çagalar üçin has howpludyr.


16.11.2025 16:20
1.7k+

iOS 27-de ulanyjylaryň saglygyna gözegçilik etjek EA-lukman peýda bolar

Apple indiki ýyl çykarylmagyna garaşylýan täze iOS 27 operasion ulgamynyň üstünde işleýär. Bloomberg-iň wekili Mark Gurmanyň sözlerine görä, kompaniýa emeli aňy ösdürmek bilen baglanyşykly üç ugra ünsüni jemleýär...

16.11.2025 16:17
3.4k+

Hytaýly alymlar üzüm däneleriniň esasynda garramaga garşy dermanyň döredilendigini habar berdiler

Hytaýdaky Lonvi Biosciences barlaghanasynyň barlagçylary "adamyň ömrüni 100 ýaş edip, hatda ondanam uzaldyp biljek" dermanyň döredilendigini mälim etdiler diýip, The New York Times habar berýär. Şençžen şäherinde ýerleşýän barlaghana üzüm dänesiniň ekstraktynda bar bolan prosianidin C1 (PCC1) birleşmesine esaslanýan garrylyga garşy gerdejikleri işläp taýýarlady...

16.11.2025 16:00
6.5k+

Nar we hoz goşundysy immun öýjükleriniñ 28 günde «ýaşarmagyna'" ýardam edýär - barlaglar

Halkara alymlar topary Urolithin A metabolitiniň bary-ýogy 28 günde immun ulgamynyň öýjükleriniň ýagdaýyny gowulandyrmaga ukyplydygyny görkezdi. Nature Aging žurnalynda çap edilen barlaga görä, günüň dowamynda 1 000 mg bu maddany kabul etmeklik CD8+ T-öýjükleriniň profilini has «ýaş» görnüşe getirýär we öýjükleriň «energiýa stansiýalary» bolan mitohondriýalaryň işini güýçlendirýär...

16.11.2025 13:05
4.9k+

Dünýädäki hroniki böwrek keselli adamlaryň sany 35 ýylda iki esse artdy

Halkara alymlar toparynyň anyklamagyna görä, 1990-njy ýyldan bäri hroniki böwrek kesellerinden  ejir çekýän uly ýaşly adamlaryñ  sany iki esse artdy we 788 milliona ýetdi. Häzirki wagtda bu kesel dünýäde iň köp adam pidasyna sebäp bolýan keselleriň hatarynda dokuzynjy orny eýeleýär...