Arheologlar: Gadymy adamlar Afrikadan Ýewropa häzirki Türkiýäniň üsti bilen baran bolup biler

  • 24.09.2025 11:14
  • 5.1k+

Arheologlaryň çaklamalaryna görä, gadymy adamlar Afrikadan Ýewropa häzirki Türkiýäniň çäginden geçip baran bolup bilerler. Bu barada Aýwalygyň (Türkiýede kenarýaka şäher) kenarynda tapylan 138 sany daş gurallary maglumat berýär. Barlagyň netijeleri Journal of Island and Coastal Archaeology žurnalynda çap edildi, esasy netijeler bolsa Popular Science tarapyndan ýetirildi.

Uzak wagtlap ilkinji Homo sapiens-leriň Ýakyn Gündogaryň üsti bilen Balkanlara geçendigi çaklanýardy. Emma türk alymlarynyň tapyndylary başga bir ýoluň hem bolandygyny görkezýär — buzlaşma döwründe Türkiýe bilen Ýewropany birleşdiren “gury ýer köprüsi” hem bolupdyr.
Häzirki wagtda Aýwalygyň Egeý kenary adalardan we ýarymadalardan emele gelýär. Emma pleýstosen döwründe deňiz derejesi takmynan 100 metr pesräk bolup, Anatoliýa bilen günorta-gündogar Ýewropany birleşdirýän gury ýer bölegi döreýärdi.
Tapylan artefaktlaryň arasynda el paltalary, teslalar we beýleki daş gurallary bar. Şeýle tehnologiýalardan neandertallar hem-de irki Homo sapiens-ler peýdalanypdyr.


düýn 15:42
3.4k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

düýn 14:32
1.4k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.5k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...

24.10.2025 12:21
3.5k+

Alymlaryň aýtmagyna görä, adam aňy 55–60 ýaş aralygynda öz iň ýokary derejesine ýetýär

Awstraliýaly psiholog Žil E. Žinýak we polşaly alym Marçin Zaýenkowski adam aňynyň ösüş tapgyrlary boýunça barlag geçirdiler. Netijeler Intelligence žurnalynda çap edilip, olaryň esasy pikirleri Metro neşiri tarapyndan giňden beýan edildi...