Italiýaly alymlar näsagyň demi boýunça böwrek keselini anyklamak üçin datçik döretdiler

  • 12.05.2025 16:12
  • 2.3k+

Italiýaly fizikler we lukmanlar hassanyň goýberýän deminiň düzümi boýunça ötüşen böwrek keselini anyklap biljek arzan datçigi işläp düzdüler. Bu barada ACS Sensors žurnalynda çap edilen makalada aýdylýar.

Sensor çeýe elektronika we porfirinler toparyna degişli dört organiki maddanyň molekulalary goşulan PEDOT/PSS polimerine esaslanýar. Bu goýberilýän demiň düzümindäki ujypsyz üýtgeşmeleri, mysal üçin,  ammiagyň we azot saklaýan beýleki birleşmeleriň, ketonlaryň, aldegidleriň we sulfidleriň yzlaryny bellige almaga  mümkinçilik berýär.

"Biziň datçigimiz ötüşen böwrek keseliniň bardygyny 93% ýagdaýda anyklamaga we 86% ýagdaýda onuň ýokdugyny dogry kesgitlemäge ukyplydyr. Bu tehnologiýa diňe bir dowamly böwrek keselini ýüze çykarmaga mümkinçilik bermän, eýsem lukmanlara hassalaryň ýagdaýynyň üýtgemegine gözegçilik etmek we keseliň ösüşiniň tebigatyny üýtgetmek üçin täze mümkinçilikleri döreder" – diýip, barlagda aýdylýar.

Tehnologiýany Tor Wergata uniwersitetiniň professory Korrado di Nataleň ýolbaşçylygyndaky topar işläp düzdi. Synaglara 50 sany sagdyn meýletinçi, şonça-da  mukdarda hem şol kesel bilen kesellän näsaglar gatnaşdy. Datçikler lukmançylyk agyz-burun örtüklerine dakylyp, goýberilýän demiň düzümini ýazga aldylar.
Ozal şeýle seljermeler diňe mass-spektrometrli barlaghanalarda geçirilýärdi. Täze datçik keseli laboratoriýalaryň daşynda kesgitlemegi amatly edip, hassalara gözegçiligi ýönekeýleşdirer.
BSGG-niň maglumatlaryna görä, dowamly böwrek keselinden dünýäde, takmynan, 880 million adam ejir çekýär. Olaryň ýaýramagy süýji keseli bilen keselleýänleriň  we semizleriň sanynyň artmagy bilen baglanyşyklydyr.


20.10.2025 11:21
13k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...

20.10.2025 11:16
2.7k+

Täze doglan çagalarda diabetiň täze görnüşi anyklandy

Alymlar täze doglan çagalarda diabetiň öň mälim bolmadyk görnüşini ýüze çykardylar. Ol TMEM167A atly geniň mutasiýasy bilen baglydyr. Journal of Clinical Investigation (JCI) žurnalynyň habaryna görä, bu mutasiýa insulin öndürýän aşgazanasty mäziniň β- öýjükleriniň işini bozýar we olaryň heläk bolmagyna getirýär...

12.10.2025 22:39
2k+

AstraZeneca-nyň taýýarlan täze derman serişdesi durnukly gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltdi

AstraZeneca farmasewtika kompaniýasy täze taýýarlan baxdrostat atly eksperimental serişdesiniň soňky kliniki synaglardan üstünlikli geçendigini we bejermesi kyn gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltmäge kömek edendigini mälim etdi...

11.10.2025 18:25
12k+

Aşgabatda, Tejende we Daşoguzda täze saglygy goraýyş desgalarynyň düýbi tutuldy

Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli Türkmenistanda saglygy goraýyş ulgamynyň köpugurly düzüminiň üstüni ýetirjek döwrebap lukmançylyk desgalarynyň düýbüni tutmak dabaralary boldy. Aşgabadyň günorta künjeginde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi...