Italiýaly alymlar näsagyň demi boýunça böwrek keselini anyklamak üçin datçik döretdiler

  • 12.05.2025 16:12
  • 2.3k+

Italiýaly fizikler we lukmanlar hassanyň goýberýän deminiň düzümi boýunça ötüşen böwrek keselini anyklap biljek arzan datçigi işläp düzdüler. Bu barada ACS Sensors žurnalynda çap edilen makalada aýdylýar.

Sensor çeýe elektronika we porfirinler toparyna degişli dört organiki maddanyň molekulalary goşulan PEDOT/PSS polimerine esaslanýar. Bu goýberilýän demiň düzümindäki ujypsyz üýtgeşmeleri, mysal üçin,  ammiagyň we azot saklaýan beýleki birleşmeleriň, ketonlaryň, aldegidleriň we sulfidleriň yzlaryny bellige almaga  mümkinçilik berýär.

"Biziň datçigimiz ötüşen böwrek keseliniň bardygyny 93% ýagdaýda anyklamaga we 86% ýagdaýda onuň ýokdugyny dogry kesgitlemäge ukyplydyr. Bu tehnologiýa diňe bir dowamly böwrek keselini ýüze çykarmaga mümkinçilik bermän, eýsem lukmanlara hassalaryň ýagdaýynyň üýtgemegine gözegçilik etmek we keseliň ösüşiniň tebigatyny üýtgetmek üçin täze mümkinçilikleri döreder" – diýip, barlagda aýdylýar.

Tehnologiýany Tor Wergata uniwersitetiniň professory Korrado di Nataleň ýolbaşçylygyndaky topar işläp düzdi. Synaglara 50 sany sagdyn meýletinçi, şonça-da  mukdarda hem şol kesel bilen kesellän näsaglar gatnaşdy. Datçikler lukmançylyk agyz-burun örtüklerine dakylyp, goýberilýän demiň düzümini ýazga aldylar.
Ozal şeýle seljermeler diňe mass-spektrometrli barlaghanalarda geçirilýärdi. Täze datçik keseli laboratoriýalaryň daşynda kesgitlemegi amatly edip, hassalara gözegçiligi ýönekeýleşdirer.
BSGG-niň maglumatlaryna görä, dowamly böwrek keselinden dünýäde, takmynan, 880 million adam ejir çekýär. Olaryň ýaýramagy süýji keseli bilen keselleýänleriň  we semizleriň sanynyň artmagy bilen baglanyşyklydyr.


26.09.2025 11:21
3.2k+

Aşgabatda saglygy goraýyş, bilim, sport ulgamlarynyň halkara sergisi geçiriler

Aşgabatda “Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe” atly halkara sergisiniň we ylmy maslahatynyň çäklerinde 3 sany iri forumy geçirmek göz öňünde tutulýar. Olar - Türki dilli ýurtlaryň kardiologlarynyň XI kongresi, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň fiziologlarynyň halkara kongresi, Ýewraziýa döwletleriniň onkolog lukmanlarynyň halkara maslahaty...

25.09.2025 20:32
2.7k+

Waksina derä sürtülende sanjymdan has täsirli bolýar: syçanlarda synag edildi

Barlagçylar deri çekilende ýerli ýagdaýda waksinanyň ulanmagyň adaty inýeksiýalardan has täsirli işländigini anykladylar. Synaglar syçanlarda geçirildi. Bu barada Londonyň King’s College uniwersitetiniň hem-de Fransiýanyň INSERM — Milli saglyk we lukmançylyk gözleg institutynyň hünärmenleri Cell Reports žurnalynyň sahypalarynda paýlaşdylar...

21.09.2025 20:36
2k+

IAEA-nyň we BSGG-niň bilermenleri Türkmenistana imPACT missiýasynyň saparyny amala aşyrdylar

8–13-nji sentýabr aralygynda Aşgabatda we Daşoguz welaýatynda Atom energiýasy boýunça halkara agentligi (MAGATE), Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy (BSGG) hem-de Rak kesellerini öwreniş halkara agentligi (MAIR) tarapyndan gurnalan imPACT syn missiýasy geçirildi...

20.09.2025 06:33
2.4k+

Mounjaro derman serişdesi 2-nji görnüşli süýji keseli bolan çagalary bejermekde netijeliligini görkezdi

Eli Lilly kompaniýasynyň Mounjaro derman serişdesi (tirzepatid) 2-nji görnüşli süýji keseli bolan çagalarda we ýetginjeklerde netijeliligini görkezdi. Ol synaga gatnaşanlara ganyň düzümindäki şekeriň gözegçiligini gowulaşdyrmaga we beden agramynyň indeksini (BAI) azaltmaga kömek etdi diýip, Reuters habar berýär...