Italiýaly alymlar näsagyň demi boýunça böwrek keselini anyklamak üçin datçik döretdiler

  • 12.05.2025 16:12
  • 2.2k+

Italiýaly fizikler we lukmanlar hassanyň goýberýän deminiň düzümi boýunça ötüşen böwrek keselini anyklap biljek arzan datçigi işläp düzdüler. Bu barada ACS Sensors žurnalynda çap edilen makalada aýdylýar.

Sensor çeýe elektronika we porfirinler toparyna degişli dört organiki maddanyň molekulalary goşulan PEDOT/PSS polimerine esaslanýar. Bu goýberilýän demiň düzümindäki ujypsyz üýtgeşmeleri, mysal üçin,  ammiagyň we azot saklaýan beýleki birleşmeleriň, ketonlaryň, aldegidleriň we sulfidleriň yzlaryny bellige almaga  mümkinçilik berýär.

"Biziň datçigimiz ötüşen böwrek keseliniň bardygyny 93% ýagdaýda anyklamaga we 86% ýagdaýda onuň ýokdugyny dogry kesgitlemäge ukyplydyr. Bu tehnologiýa diňe bir dowamly böwrek keselini ýüze çykarmaga mümkinçilik bermän, eýsem lukmanlara hassalaryň ýagdaýynyň üýtgemegine gözegçilik etmek we keseliň ösüşiniň tebigatyny üýtgetmek üçin täze mümkinçilikleri döreder" – diýip, barlagda aýdylýar.

Tehnologiýany Tor Wergata uniwersitetiniň professory Korrado di Nataleň ýolbaşçylygyndaky topar işläp düzdi. Synaglara 50 sany sagdyn meýletinçi, şonça-da  mukdarda hem şol kesel bilen kesellän näsaglar gatnaşdy. Datçikler lukmançylyk agyz-burun örtüklerine dakylyp, goýberilýän demiň düzümini ýazga aldylar.
Ozal şeýle seljermeler diňe mass-spektrometrli barlaghanalarda geçirilýärdi. Täze datçik keseli laboratoriýalaryň daşynda kesgitlemegi amatly edip, hassalara gözegçiligi ýönekeýleşdirer.
BSGG-niň maglumatlaryna görä, dowamly böwrek keselinden dünýäde, takmynan, 880 million adam ejir çekýär. Olaryň ýaýramagy süýji keseli bilen keselleýänleriň  we semizleriň sanynyň artmagy bilen baglanyşyklydyr.


şu gün 13:28
4.3k+

Alymlar indi-indi parasetamolyň nähili işleýändigini anykladylar

Parasetamol dünýäde iň köp ulanylýan agyryny aýryjy dermanlaryň biridir. Ony kellagyryda, gyzgyn galanda we beýleki agyrylarda ulanýarlar. Bu derman ilkinji gezek 1878-nji ýylda sintez edildi, ýöne alymlar onuň nähili işleýändigine indi doly düşünip bildiler diýip, IFL Science habar berýär...

şu gün 13:11
2.4k+

Deňiz hyýarlaryndaky şeker rak keseliniň ösüşi bilen bagly fermenti petikleýär

Amerikaly alymlar deňiz hyýarlarynyň düzüminde rak öýjükleriniň ösüşine gatnaşýan fermenti böwetläp bilýän maddany ýüze çykardylar. Onuň artykmaçlygy ozal öwrenilen birleşmelerden tapawutlylykda, adam organizmi üçin howpsyz bolmagydyr...

09.06.2025 13:55
2.5k+

The Guardian: Melburndaky barlag ylmy AIW-e garşy bejergini tapmaga ýene bir ädim ýakynlaşdyrdy

Awstraliýanyň Melburn şäherindäki Piter Doerti adyndaky Ýokanç we immunitet institutynyň alymlary ak gan öýjükleriniň (leýkositleriň) içinde adamyň immunýetmezçilik wirusyny (AIW) ýüze çykarmaga mümkinçilik berýän usuly işläp düzdüler...

04.06.2025 15:47
3.9k+

Beýniniň rak keseli üçin täze immunoterapiýa hassalaryň ömrüni bir ýyldan gowrak uzaltdy

"Gaýtadan düzülen" T öýjüklerine esaslanýan goşa immunoterapiýa beýniniň rak keseli bolan glioblastoma keselli näsaglaryň ömrüni 12 aýdan gowrak uzaltdy. Bu barada Pensilwaniýa döwlet uniwersitetiniň (PSU) lukmançylyk mekdebiniň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berdi...