Kosmosda emeli Gün tutulmasyny döretmek üçin ugradylan zonddan ilkinji surat alyndy

  • 27.02.2025 00:02
  • 6.5k+

Ýewropa kosmos agentligi (ESA) tarapyndan geçen ýylyň dekabr aýynda uçurylan Proba-3 kosmos missiýasy soňky synaglardan geçirilýär.

Missiýa iki sany zonddan ybarat. «Occulter» atly enjam 1,4 metrlik garaňkylaşdyryjy disk bilen enjamlaşdyrylan. Beýleki enjam bolsa «Coronograph» diýlip atlandyrylýar we birinjinden 150 metr uzaklykda hereket edýär. Ol bolsa Gün koronografy bilen üpjün edilen. Bu enjamlaryň esasy wezipesi – emeli usulda döredilýän tutulmadan peýdalanyp, Günüň täji barada maglumat toplamak.
Ulgamlaryň işini barlamak üçin Belgiýanyň Patyşalyk obserwatoriýasynyň alymlary Proba-3 missiýasyndaky enjamlaryny ulanyp, ýyldyzlary ilkinji gezek surata aldylar. Lýež kosmos barlag merkezinde döredilen kamera, Ýylangöteriji (latynça Ophiuchus) ýyldyzlar toparynda ýerleşýän birnäçe ýyldyzy surata düşürmegi başardy.
Surata düşürmek üçin on sekuntlyk ekspozisiýa ulanyldy. Suratlaryň durulygy, zonduň ugrukdyryş ulgamynyň ekspozisiýany durnukly saklap bilýändigini görkezdi – bu bolsa missiýanyň üstünlikli ýerine ýetirilmegi üçin örän möhümdir.

Alnan suratda diňe ýyldyzlar däl, eýsem kosmiki şöhleleriň yzlary hem görünýär. Bu şöhleler matrisa täsir eden mahaly surata düşüpdir. Olar ýyldyzlara meňzeýärler. Emma olar gaýtadan düşürilen suratlarda ýok, sebäbi hakyky ýyldyzlar hemişe şol bir ýerde galýar.
Öňümizdäki mart aýynda Proba-3 ilkinji gezek Gün täjini surata düşürmäge synanyşar. Bu bolsa missiýanyň iň möhüm tapgyrlarynyň biri bolar.


07.07.2025 18:06
12k+

Şu ýyl Ýerde iň gysga günler tomusda bolar

Ýeriň aýlanmagynyň we hasaplama ulgamlarynyň halkara gullugynyň (IERS) işgärleri planetanyň adatdakysyndan çalt aýlanyp başlajak senesini hasaplady. Hasaplamalara görä, günleriň dowamlylygy 9-njy we 22-nji iýulda, şeýle-de 5-nji awgustda gysgalar...

05.07.2025 18:48
4.5k+

Gün ulgamynda täze ýyldyzara obýekt peýda boldy – bu gözegçiligiň taryhynda üçünji

Astronomlar Gün ulgamyndan uçup geçýän “ýyldyzara obýekt” bolup çykan täze kometanyň üstüni açdy. Bu gözegçiligiň taryhynda şular ýaly üçünji asman jisimi boldy diýip, Ars Technica ýazýar. 3I/ATLAS (A11pl3Z) adyny alan kometa, takmynan, dört aýdan Güne golaý geler, şondan soň Gün ulgamyny hemişelik terk eder...

05.07.2025 18:35
4.7k+

Iň uly Mars meteoriti 4 mln dollara satylar

Mälim bolan Mars meteoritlerinden iň ulusy – NWA 16788 2025-nji ýylyň 16-njy iýulynda Sotheby’s auksionyna çykarylar. Onuň çen-takmyn bahasy 4 mln dollara barabar diýip, CNN habar berýär. Auksion öýüniň maglumatlaryna görä, meteoritiň agramy 25,4 kg bolup, bu ony Ýerde tapylan, takmynan, 400 Mars böleginiň arasynda iň ulusy edýär...

28.06.2025 11:03
4.8k+

And daglarynda ýitirilen Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasy tapyldy

Arheologlar adybir meşhur arheologik toplumdan, takmynan, 215 km günorta-gündogarda Boliwiýanyň günortasyndaky gadymy Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasyny tapdylar. Bu açyş hakynda Antiquity žurnalynda habar berildi...