Eýranda III asyryň başyna degişli diwar suratlary tapyldy

  • 28.09.2024 12:44
  • 6.8k+

Eýranyň Fars welaýatynyň Firuzabad şäherinde arheologlar 1700 ýyldan gowrak ýaşly gadymy suratlary tapdylar. Bu barada welaýatyň medeni miras we syýahatçylyk müdirliginiň ýolbaşçysy Mohammad Sabet Eglidä salgylanyp, Borna News habarlar gullugy habar berdi.

Suratlar biziň eýýamymyzyň III asyrynda Sasanidler nesilşalygyndan Ardaşir I (b.e.öň III-VII asyrlar) tarapyndan esaslandyrylan gadymy Gor şäheriniň ýerleşýän ýerinde geçirilen arheologiki gazuw-agtaryş işleri wagtynda tapyldy.
Gipsiň ýüzüne tebigy mineral pigmentler bilen çekilen suratlar ýüzi profil we ýarymanfas görnüşinde şekillendirýär.
Ölçegi 90x60 santimetr bolan freskleriň biri içi toýun diwarlar bilen örtülen kiçijik otagdan tapyldy. Ol Ardaşir köşgündäki suratlar bilen birmeňzeş stilde we reňklerde ýasalypdyr. Suratlaryň temasy Sasanidler nesilşalygynyň asylzada maşgalalarynyň we imperatorlarynyň durmuşy hem-de däp-dessurlary barada gürrüň berýär.
Häzirki wagtda tapyndylary goramak we muzeý sergisini döretmek boýunça işleri geçirmek meýilleşdirilýär. Bu her kime gadymy surat eserleri bilen tanyşmaga mümkinçilik berer.
Gor şäheri Sasanidler imperiýasynyň XVIII asyrda weýran edilen öňki paýtagty. Şäher harabalyklarynyň ýerinde arheologiki gazuw-agtaryş işleri 2005-nji ýylda başlandy. 2018-nji ýylda Sasanidler döwrüniň Fars welaýatyndaky arheologiki landşafty UNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizildi.


15.12.2025 11:29
2.2k+

Smartfonlar çagalarda depressiýa we semizlik howpuny ýokarlandyrdy

Çaganyň smartfon bilen ir tanyşmagy alymlarda uly howatyrlanma döredýär: amerikaly hünärmenleriň täze barlaglary bu enjamy ele almak ýaşynyň we ýetginjeklerde depressiýa, semizlik we ýeterliksiz ukynyň artmak howpunyň arasynda aladalandyryjy baglanyşygy ýüze çykardy...

04.12.2025 13:32
2.9k+

Alymlar tüwiniň dykyz topragy “burawlamak” mehanizmini ulanýandygyny anyklady

Halkara biologlar topary tüwiniň köküniň hatda örän dykyz toprakdan nädip ösüp bilýändigini öwrendi. Nature žurnalyndaky ylmy makalada bellenilişi ýaly, ösümlik öz öýjükleriniň gurluşyny üýtgedip, köki özboluşly senagat turbasyna öwürýän aýratyn mehanizmi ulanýar eken...

01.12.2025 12:46
5.7k+

Adam beýnisi 5 ýaş tapgyryndan geçýär: jahyllyk 32 ýaşa çenli dowam edýär

Kembrij uniwersitetiniň neýrobiologlarynyň täze gözlegi adam beýnisiniň bäş tapgyrdan geçýändigini görkezdi. Bu tapgyrlarda neýron gurluşynyň düýpgöter üýtgemegine getirýän “özgeriş döwürleri” bolup geçýär. Şol bir wagtyň özünde, jahyllyk döwrüniň, adatça, hasap edilenden uzak dowam edýändigi bellenilýär...

01.12.2025 12:03
5k+

Alymlar Betmeniň golaýda bolmagynyň adamlary “mylakatly” edýändigini anyklady

Milandaky Mukaddes Ýürek katolik uniwersitetiniň alymlary psihologik tejribe geçirip, Betmeniň golaýda wagty adamlaryň has rehimli bolýandygyny anyklady. Bu barada ylmy iş Mental Health Research žurnalynda neşir edildi...