Alymlar janly syçany içi görnüp duran edip, damarlaryny we içgoşlaryny gözden geçirmegiň usulyny tapdylar

  • 10.09.2024 11:10
  • 7.5k+

Stenford uniwersitetiniň (ABŞ) barlagçylary iýmit reňkleýji tartrazini ulanyp, syçanlaryň derisini wagtlaýynça dury edip biljek usuly oýlap tapdylar. Science žurnalynda beýan edilen bu usul alymlara haýwanlaryň gan damarlaryny we içgoşlaryny operasiýa etmezden, gözden geçirmäge mümkinçilik berýär diýip, Science žurnalyna salgylanýan CNN ýazýar.

Çipsy we doňdurma ýaly iýmitlerde ulanmak üçin kepillendirilen tartrazin deri dokumalarynyň refraktiw görkezijisini üýtgedýär we birnäçe minutlap ony dury  edýär.

“Biz ýagtylygyň köp bölegini, esasanam, gök we ultramelewşe şöhleleri özüne siňdirýän sary reňkleýjini ýagtylygy dargadýan deri bilen birleşdirdik. Aýry-aýrylykda bu maddalar kän ýagtylyk geçirmeýär, ýöne bilelikde syçanjygyň derisini dury etdiler " - diýip, barlagyň awtory Szyhao Ou düşündirdi.

Durulyk ýene öňki durkuna öwrülip, dokumalara zeper ýetirmeýär.
Alymlaryň sözlerine görä, bu tehnologiýa lukmançylykda giňden ulanylyp bilner, mysal üçin, gan alnanda damary aňsat tapmakda, deri kesellerini anyklamakda we deride amallary ýerine ýetirmekde. Şeýle-de bolsa, synaglar entek adamlarda geçirilmedi, sebäbi adamyň derisi syçanlaryňkydan on esse galyň.
Bu usul Kramers - Kronig gatnaşyklarynyň belli fiziki ýörelgesine esaslanýar: material bir reňkdäki köp ýagtylygy özüne siňdirse, ol beýleki reňkleriň ýagtylygyny has güýçli öçürýär diýip, Londonyň Imperiýa kollejiniň uly mugallymy Kristofer Roulends düşündirdi.
Usuly ulanmagyň aňsatdygyny we dokuma zyýan ýetirýän beýleki çemeleşmelerden tapawutlylykda, munuň düýpli zeperiniň ýokdugyny nygtady.


şu gün 07:29
3.1k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

düýn 17:45
2.8k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
4.1k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.6k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...