Ummany öwrenijiler haýwanlaryň we ösümlikleriň öň näbelli 170 görnüşini tapdylar

  • 09.09.2024 12:55
  • 4.6k+

Şmidtiň Okeanologiýa instituty (ABŞ) tarapyndan gurnalan Ocean Census ekspedisiýasy Ýuwaş ummanynyň günorta-gündogaryndaky Naska gerşiniň 28 günlük barlagyny tamamlady. Çiliniň kenaryndan 1500 km uzaklykda alymlar 10 sany suwasty dagy we haýwanlaryň hem-de ösümlikleriň 20-ä golaý täze görnüşini tapdylar diýip, “Wokrug sweta” neşiri habar berýär.

Barlag şu wagta çenli kän öwrenilmedik halkara suwlarynda geçirildi,. Esasy açyşlaryň biri, deňiz derejesinden 994 metr aşakda, ummanyň düýbünden beýikligi 3 109 metr bolan suwasty deňiz boldy. Alymlar onuň eňňitlerinde we sebitdäki beýleki daglarda el degrilmedik merjen baglyklaryny, gubkalaryň giň meýdanlaryny we çuň suwly ýerlerde ýaşaýan ozal näbelli deňiz jandarlaryny tapdylar.

Tapyndylaryň arasynda XX asyryň ahyrynda tapylan, öň üç sany öli nusgasyndan belli bolan Promachoteuthis toparyna degişli seýrek duş gelýän kalmar bar. Şeýle hem, bir düýrlem spagettä meňzeşligi sebäpli "uçýan makoron monstrlary" lakamyny alan Bathyphysa conifera görnüşiniň iki sany sifonofory suratlandyryldy.

Ýene bir garaşylmadyk tapyndy, ol hem  solak reňki üçin Kasper diýlip atlandyrylan,  arwaha meňzeş osminogdyr . Ol ilkinji gezek 2016-njy ýylda görlüpdi, ýöne entek resmi ylmy adyny alyp bilmändi. Bu hakda biz eýýäm şu materialda gürrüň beripdik.
Bu ekspedisiýanyň netijeleri, öňki ikisi bilen bilelikde, Naskadaky belli görnüşleriň sanyny 1019-dan 1300-e çenli artdyrdy. Soňky ekspedisiýanyň dowamynda barlagçylar jemi 170-den gowrak ozal näbelli görnüşi ýygnadylar we indi olar  laboratoriýada öwrenilmeli, fiziologiýasy, genetikasy seljerilmeli we suratlandyrylmaly.
Bu açyşlar Ýuwaş ummanyň çuň suwly ýerleriniň planetamyzyň iň syrly we öwrenilmedik böleklerinden biri bolup galýandygyny tassyklaýar.


düýn 11:16
2k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

düýn 11:12
3.3k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.3k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...