Awstraliýada Ýer togalagynyň "dünýä inen" pursadynda emele gelen ýer gabygynyň galyndylary tapyldy

  • 24.06.2024 13:13
  • 9098
Awstraliýada Ýer togalagynyň "dünýä inen" pursadynda emele gelen ýer gabygynyň galyndylary tapyldy

Ýeriň, takmynan, 4,5 milliard ýyl mundan ozal emele gelip başlandygy çak edilýär. Planetanyň ösüşiniň ilkinji döwürlerinde munuň nähili bolup geçendigi barada has giňişleýin maglumat almak üçin gadymy dag jynslarynyň nusgalary gerek. Awstraliýaly alymlar şonuň ýaly dag jynslarynyň birini ýurduň günbatar kenarýakasyndaky Kolli şäheriniň golaýyndan tapdylar diýip, Communications Earth & Environment žurnalynda habar berilýär.

Täze tapyndynyň ýaşy, takmynan, 3,5 milliard ýyl. Bu açyş dag jynsynyň  nusgalarynda mineral sirkonyň dänelerini seljermek arkaly mümkin boldy. Titanitiň içinde saklanyp galan sirkon, emele gelen wagty baradaky maglumatlary saklaýar.
Alymlar ozal hem Awstraliýada gadymy dag jynslaryny tapypdylar, ýöne täze barlag olaryň meýdanynyň ozal pikir edilişinden has uludygyny görkezýär. Mundan başga-da, Suon derýasyndan dag jynslarynyň ýaşyny we gelip çykyşyny tassyklaýan şuňa meňzeş gadymy sirkon däneleri tapyldy.
Bu açyş Ýeriň emele geliş tebigatyna düşünmäge kömek eder. Şeýle hem, ol gazylyp alynýan peýdaly zatlaryň täze ýataklaryny gözlemekde peýdaly bolup biler. Metallar, köplenç, ýer gabygynyň dürli bloklarynyň araçäklerinde ýerleşýär, şonuň üçin dag jynslarynyň gatlaklaryny has jikme-jik öwrenmek gazyp almaklygyň netijeliligini ýokarlandyrar.


düýn 16:41
4706

Tibetde 9000 ýyllyk ýaşy bolan daş iňňeler tapyldy

Hytaýly arheologlar Tibetiň günbataryndaky Syada Ko kölüniň kenarynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri mahalynda adaty bolmadyk açyş etdiler. Olar 9000 ýaşly alty sany daşdan ýasalan iňňäni tapdylar. Bular şu wagta...

düýn 16:40
4919

Braziliýada ilkinji gezek krokodiller bilen kowumdaş gadymy süýrenijiler tapyldy

Braziliýada Parvosuchus aurelioi adyny alan gadymy süýrenijiniň galyndylary tapyldy. Häzirki zaman krokodilleriniň kowumdaşy, psewdozuhiýler toparyna degişli bolan bu haýwan 237 million ýaşly diýip, Phys.org neşirinde...

26.06.2024 14:04
3078

Aýyň üstünde Lego: ESA-nyň inženerleri geljekde meteorit tozanyndan baza gurmak isleýärler

Ýewropa kosmos gullugy (ESA) geljekki Aý bazalary üçin özboluşly gurluşyk bloklaryny döretdi. Ony işläp taýýarlaýan döwründe inženerler Lego konstruktoryndan ylham alypdyrlar diýip, IXBT habar berýär. ESA-nyň barlagçylar...

25.06.2024 13:40
4018

ABŞ-ly alymlar derman serişdelerini keseliň göni ojagyna eltmegiň täze usulyny oýlap tapdylar

Ýuta uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary ultrases arkaly işjeňleşdirilýän nanodamjalary  ulanyp, derman serişdelerini maksatly ýerine eltmegiň täze usulyny oýlap tapdylar. Bu usul, dermanyň zyýanly täsirlerini azaldyp...