Awstraliýada Ýer togalagynyň "dünýä inen" pursadynda emele gelen ýer gabygynyň galyndylary tapyldy

  • 24.06.2024 13:13
  • 9.6k+

Ýeriň, takmynan, 4,5 milliard ýyl mundan ozal emele gelip başlandygy çak edilýär. Planetanyň ösüşiniň ilkinji döwürlerinde munuň nähili bolup geçendigi barada has giňişleýin maglumat almak üçin gadymy dag jynslarynyň nusgalary gerek. Awstraliýaly alymlar şonuň ýaly dag jynslarynyň birini ýurduň günbatar kenarýakasyndaky Kolli şäheriniň golaýyndan tapdylar diýip, Communications Earth & Environment žurnalynda habar berilýär.

Täze tapyndynyň ýaşy, takmynan, 3,5 milliard ýyl. Bu açyş dag jynsynyň  nusgalarynda mineral sirkonyň dänelerini seljermek arkaly mümkin boldy. Titanitiň içinde saklanyp galan sirkon, emele gelen wagty baradaky maglumatlary saklaýar.
Alymlar ozal hem Awstraliýada gadymy dag jynslaryny tapypdylar, ýöne täze barlag olaryň meýdanynyň ozal pikir edilişinden has uludygyny görkezýär. Mundan başga-da, Suon derýasyndan dag jynslarynyň ýaşyny we gelip çykyşyny tassyklaýan şuňa meňzeş gadymy sirkon däneleri tapyldy.
Bu açyş Ýeriň emele geliş tebigatyna düşünmäge kömek eder. Şeýle hem, ol gazylyp alynýan peýdaly zatlaryň täze ýataklaryny gözlemekde peýdaly bolup biler. Metallar, köplenç, ýer gabygynyň dürli bloklarynyň araçäklerinde ýerleşýär, şonuň üçin dag jynslarynyň gatlaklaryny has jikme-jik öwrenmek gazyp almaklygyň netijeliligini ýokarlandyrar.


düýn 13:31
4.1k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.4k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

01.06.2025 13:56
2.9k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

01.06.2025 13:53
4k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...