Seýsmologlar Ýeriň içki ýadrosynyň merkezi böleginiň takyk ölçeglerini kesgitlediler

  • 24.02.2023 11:11
  • 26k+

Awstraliýaly seýsmologlar Ýeriň ähli galyňlygyndan birnäçe gezek geçen seýsmiki yrgyldylary seljerip, planetamyzyň jümmüşiniň gaty böleginiň içki gatlagynyň radiusynyň 650 kilometre barabardygyny anykladylar. Alymlaryň gelen netijeleri Nature Communications žurnalynda çap edildi.

"Ýeriň içki ýadrosy henizem planetamyzyň öwrenilmedik bölegi bolmagynda galýar. Biz onuň özbaşdak merkezi bölegi barada has az bilýäris, ony ilki açanlaryň çaklamalaryna görä, onuň radiusy takmynan 300 km töweregi bolmaly. Biz planetanyň tutuş süňňünden birnäçe gezek geçýän seýsmiki yrgyldylaryň seýrek bir görnüşini, bu gatlagyň ölçeglerini takyklamak we häsiýetlerini öwrenmek  üçin ulandyk, şonda onuň diametri başlangyç çaklamalardan has uly, takmynan, 650 km bolup çykdy" - diýip gözlegçiler ýazýarlar.

Ýeriň jümmüşi birnäçe gatlakdan durýar - gaty ýer gabygyndan, ýarym suwuk mantiýadan hem-de ergin daşky we gaty içki metal ýadrodan.


şu gün 11:20
3.9k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

düýn 20:25
5.6k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

düýn 19:25
5.4k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

düýn 18:13
3k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...