BSGG maýmyn mamasynyň öňüni almak boýunça maslahatlary çykardy

  • 16.06.2022 18:54
  • 13k+

32 ýurtda maýmyn mamasynyň ýaýramagy bilen baglylykda saglygy goraýyş pudagynda Halkara adatdan daşary ýagdaýlar boýunça komitet 23-nji iýunda gyssagly mejlis üçin ýygnanyşar. Bu barada BSGG-niň ýolbaşçysy habar berip, hünärmenleriň maýmyn mamasynyň “halkara derejesinde adatdan daşary ýagdaýdygyny ýa-da ýokdugyny” maslahatlaşjakdygyny belledi. Muny BMG-niň saýty ýetirýär. 

Şu ýyl dünýäniň 39 ýurdunda maýmyn mamasynyň 1 600 tassyklanan we 1 500 tassyklanmadyk hadysasy ýüze çykaryldy. Ýedi ýurtda wirus endemiki hasaplanýar – ol ýerde ýokanç ýyllar boýy ýaýraýar, 32 ýurtda bolsa bu wirus ilkinji gezek ýüze çykaryldy.

Azyndan 72 hadysa ölüm bilen gutardy, ýöne olaryň ählisi maýmyn mamasynyň öňem duşan ýerlerinde hasaba alyndy. Ýewropada wirusyň ýaýramak töwekgelçiligi “ýokary”, planetanyň galan sebitlerinde bolsa “ortaça” hasaplanýar. Häzirki wagtda alymlara maýmyn mamasy barada ähli zat belli däl, ýöne BSGG ýagdaý serhetden çykýança garaşman, häzirden hereket etmegi makul hasaplaýar. Ilkinji nobatda, ilatyň habardarlygyny ýokarlandyrmak teklip edilýär.

Käbir ýurtlarda 1980-nji ýylda ýok edilen mama garşy sanjymlaryň strategiki ätiýaçlyklary saklanyp galdy. Bu birinji nesil sanjymlaryny häzirkizaman howpsuzlyk ölçeglerine we önümçilik ülňülerine laýyk gelmeýändigi sebäpli ulanmak maslahat berilmeýär.

Sanjymyň has soňky görnüşleri ulanylyp bilner, olaryň biri maýmyn mamasynyň öňüni almak üçin tassyklanypdy. Ýöne bu derman serişdeleriniň ätiýaçlyklary çäkli we BSGG häzirlikçe olara ählumumy elýeterliligi üpjün etmegiň strategiýalaryny ara alyp maslahatlaşýar.

“Häzirki wagtda BSGG köpçülikleýin sanjymy maslahat bermeýär. Mama ýa-da maýmyn mamasyna garşy sanjymy ulanmak baradaky mesele her bir anyk ýagdaýa baha bermegiň esasynda çözülmelidir” – diýlip, BSGG-niň täzelenen maslahatlarynda aýdylýar.

Näsag bilen gatnaşykda bolanlar üçin gatnaşykdan soň dört günüň içinde öňüni alyş üçin ikinji ýa-da üçünji nesil sanjymlaryny sançmak maslahat berilýär. Şeýle-de, hünärmenler lukmançylyk işgärlerine we degişli barlaghanalaryň işgärlerine sanjym etmegi teklip edýärler.


20.10.2025 11:21
13k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...

20.10.2025 11:16
2.7k+

Täze doglan çagalarda diabetiň täze görnüşi anyklandy

Alymlar täze doglan çagalarda diabetiň öň mälim bolmadyk görnüşini ýüze çykardylar. Ol TMEM167A atly geniň mutasiýasy bilen baglydyr. Journal of Clinical Investigation (JCI) žurnalynyň habaryna görä, bu mutasiýa insulin öndürýän aşgazanasty mäziniň β- öýjükleriniň işini bozýar we olaryň heläk bolmagyna getirýär...

12.10.2025 22:39
2k+

AstraZeneca-nyň taýýarlan täze derman serişdesi durnukly gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltdi

AstraZeneca farmasewtika kompaniýasy täze taýýarlan baxdrostat atly eksperimental serişdesiniň soňky kliniki synaglardan üstünlikli geçendigini we bejermesi kyn gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltmäge kömek edendigini mälim etdi...

11.10.2025 18:25
12k+

Aşgabatda, Tejende we Daşoguzda täze saglygy goraýyş desgalarynyň düýbi tutuldy

Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli Türkmenistanda saglygy goraýyş ulgamynyň köpugurly düzüminiň üstüni ýetirjek döwrebap lukmançylyk desgalarynyň düýbüni tutmak dabaralary boldy. Aşgabadyň günorta künjeginde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi...