Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

  • düýn 18:01
  • 1.3k+

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar.

Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar.
Barlagda ortaça 55 ýaşy bolan 2177 adamyň maglumatlary seljerildi. Alymlar olaryň "kumulýatiw sosial artykmaçlygyna" – durmuşynyň dowamyndaky sosial baglanyşyklarynyň çuňlugyna we giňligine baha berdiler. Dört jähtden gözden geçirildi: çagalyk döwründe ene-atanyň goldawy, ýerli jemgyýet bilen baglanyşyk duýgusy, dini ýa-da ruhy toparlara gatnaşmagy, şeýle hem dostlarynyň we maşgalasynyň emosional goldawy.
Bu maglumatlar gatnaşyjylaryň fiziologiki parametrleri: biologiki ýaşy, bedenindäki çişme derejesi, şeýle hem kortizol we kateholamin gormonlarynyň konsentrasiýasy bilen deňeşdirildi.
Netijeler has giň we yzygiderli sosial aragatnaşyklary bolan adamlaryň biologiki taýdan has haýal garraýandygyny görkezdi. Şeýle hem, olaryň immun ulgamlary has gowy işleýär.

"Sosial baglanyşyklar barada pensiýa hasaby ýaly pikir ediň. Näçe ir maýa goýup başlasaňyz we muny näçe yzygiderli etseňiz, haýry şonça-da ýokary bolar. Barlaglarymyz bu netijäniň diňe bir duýgy taýdan däl, eýsem, biologiki taýdan hem haýyrly bolýandygyny görkezýär. Baý, berk sosial baglanyşygy bolan adamlar öýjük derejesinde hem has haýal garraýarlar. Sagdyn garramak - sagdyn bolup galmak, aragatnaşykda bolmak diýmekdir" – diýip, barlagyň şärikdeş awtory, Kornel uniwersitetiniň psihologiýa ugrundan professory Entoni  Ong belledi.


düýn 10:22
3

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...

29.09.2025 12:30
16

Ýaponiýada mör-möjekleri çekmek üçin "garynja aldawyny" ulanýan ösümlik tapyldy

Ýaponiýada duş gelýän Vincetoxicum nakaianum atly ösümlik tozanlanmak üçin adatdan daşary strategiýany ulanýar. Ol ýarym iýlen ýa-da ýaralanan garynjalaryň çykarýan ysyny gaýtalap, tohumly mör-möjekleri özüne çekýär...

27.09.2025 19:28
19

Argentinada öň belli bolmadyk ýyrtyjy megaraptoryň we onuň pidasynyň galyndylary tapyldy

Argentinanyň günortasynda paleontologlar güýçli öňki elleri we uzyn dyrnaklary bolan öň näbelli ýyrtyjy dinozawryň galyndylaryny ýüze çykardylar. Bu tapyndy megaraptor nesliniň Günorta Amerikada uzak wagtlap ýaşandygyny tassyklaýar diýip, Nature Communications žurnalynda bellenýär...

21.09.2025 21:17
6k+

Ekwadorda 112 mln ýyl ýaşy bolan ýantar tapyldy: onda şol döwrüň mör-möjekleri gatap galypdyr

Ekwadoryň gündogaryndaky çägeli karýerde biologiki galyndylar bilen gatan 112 mln ýyllyk ýantaryň Günorta Amerika üçin ilkinji nusgalary tapyldy. Gatan şepbikde dinozawrlar döwründe ýaşan tomzaklar, çybynlar, siňekler, arylar, çirkeýler we kerep saklanyp galypdyr...