Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

  • 30.09.2025 18:01
  • 2.7k+

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar.

Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar.
Barlagda ortaça 55 ýaşy bolan 2177 adamyň maglumatlary seljerildi. Alymlar olaryň "kumulýatiw sosial artykmaçlygyna" – durmuşynyň dowamyndaky sosial baglanyşyklarynyň çuňlugyna we giňligine baha berdiler. Dört jähtden gözden geçirildi: çagalyk döwründe ene-atanyň goldawy, ýerli jemgyýet bilen baglanyşyk duýgusy, dini ýa-da ruhy toparlara gatnaşmagy, şeýle hem dostlarynyň we maşgalasynyň emosional goldawy.
Bu maglumatlar gatnaşyjylaryň fiziologiki parametrleri: biologiki ýaşy, bedenindäki çişme derejesi, şeýle hem kortizol we kateholamin gormonlarynyň konsentrasiýasy bilen deňeşdirildi.
Netijeler has giň we yzygiderli sosial aragatnaşyklary bolan adamlaryň biologiki taýdan has haýal garraýandygyny görkezdi. Şeýle hem, olaryň immun ulgamlary has gowy işleýär.

"Sosial baglanyşyklar barada pensiýa hasaby ýaly pikir ediň. Näçe ir maýa goýup başlasaňyz we muny näçe yzygiderli etseňiz, haýry şonça-da ýokary bolar. Barlaglarymyz bu netijäniň diňe bir duýgy taýdan däl, eýsem, biologiki taýdan hem haýyrly bolýandygyny görkezýär. Baý, berk sosial baglanyşygy bolan adamlar öýjük derejesinde hem has haýal garraýarlar. Sagdyn garramak - sagdyn bolup galmak, aragatnaşykda bolmak diýmekdir" – diýip, barlagyň şärikdeş awtory, Kornel uniwersitetiniň psihologiýa ugrundan professory Entoni  Ong belledi.


düýn 13:38
2.8k+

Alymlar “içki ses” bilen ýürek urşunyň arasynda geň baglanyşyk tapdylar

Daniýanyň Orhus uniwersitetiniň psihologlary adamyň içki sesiniň — ýagny öz-özüne içinden gürlemeginiň — bedeni hereketsiz galanda-da, ýürek ritmini üýtgetmäge ukyplydygyny görkezdiler. Işiň netijeleri Psychophysiology žurnalynda çap edildi...

16.11.2025 12:39
3.5k+

Aşgabatda Bütindünýä maýyplar gününe bagyşlanyp, «Biz dürli, emma deň» atly festiwal geçirildi

15-nji noýabrda paýtagtymyzyň «Aşgabat» seýilgähinde «Biz dürli, emma deň» atly inklýuziw festiwal geçirildi. Soňky dört ýyl bäri yzygiderli geçirilýän bu çäre Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan Türkmenistanyň hökümeti we ýerli jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde guraldy...

11.11.2025 14:57
5.9k+

“Aşgabat” seýilgähinde Bütindünýä maýyplar güni mynasybetli festiwal geçiriler

15-nji noýabrda paýtagtymyzda “Aşgabat” seýilgähinde (1-nji park) her ýyl geçirilýän “Biz dürli. Biz deň” atly inklýuziw festiwal geçiriler. Çäre Bütindünýä maýyplar gününe bagyşlanyp, maýyplygy bolan adamlaryň jemgyýetçilik durmuşyna doly gatnaşygyny hem-de deň mümkinçilikleri öňe sürmäge gönükdirilendir...

10.11.2025 11:29
12k+

Russiýada 6 million ýyl öň ýaşap geçen äpet aýynyň galyndylary tapyldy

Russiýaly alymlar häzirki Russiýanyň günbatary bilen serhetdeş sebitlere hem golaý ýerleşýän Stawropol ülkesinden 5–6 million ýyl öň ýaşan äpet aýynyň galyndylaryny tapdylar. Bu barada Paleontologiýa institutynyň direktory Alekseý Lopatin habar berdi...