Türkmen talyplary WSDG 2025 halkara ylmy bäsleşikde ýeňiş gazandylar

  • 24.09.2025 10:27
  • 1.6k+

Oguz han adyndaky Türkmenistanyň Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň talyplary halkara derejesindäki «Bütindünýä durnukly ösüş maksatlary bäsleşigi – 2025» (WSDG 2025) atly ýaryşda üstünlik gazandylar.

Bäsleşik Malaýziýanyň Multimediýa uniwersiteti we Malaýziýanyň ýaş alymlar birleşigi tarapyndan onlaýn görnüşde guraldy. Oňa Malaýziýadan, Indoneziýadan, Tailanddan, Filippinlerden, Gazagystandan, Rumyniýadan we Braziliýadan gelen ylmy işleriň arasynda jemi 2100-den gowrak taslama gatnaşdy.
Türkmen talyplary ekologiýa meselelerini çözmäge we durnukly ösüşi goldamaga gönükdirilen innowasion işleriniň üçin ýokary baýraklara mynasyp boldular:

«WSDG Innovation Grand Award» Gran-pri baýragy we altyn medal himiýa-tehnologiýa fakultetiniň 4-nji ýyl talyby Süleýmanmuhammet Şamuhammedowa berildi. Ol «Durnukly ösüş üçin ýaşyl sement öndürmegiň ylmy esaslary» atly işinde sement önümçiliginiň daşky gurşawa ýetirýän täsirini azaltmak, energiýa netijeliligini ýokarlandyrmak we ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça çözgütleri hödürledi.

Altyn medal we ýörite «Durnukly ösüşde iň gowy innowasiýa» baýragy 3-nji ýyl talyplary — himiki tehnologiýa fakultetinden Aýmyrat Halnazarowa hem-de himiýa inženerçiligi fakultetinden Jemal Şaripowa berildi. Olaryň «Senagat galyndysy bolan fosfogipsden arassa gips almagyň innowasion usullary» atly işi fosfogipsi ygtybarly we ykdysady taýdan peýdaly usul bilen gaýtadan işläp, arassa gurluşyk gipsini öndürmäge mümkinçilik berýär.
Bu taslamalar amaly himiýa kafedrasynyň uly mugallymy, tehniki ylymlarynyň kandidaty Atamyrat Altyýewiň ýolbaşçylygynda ýerine ýetirildi.
Bäsleşige gatnaşanlaryň ylmy işleriniň netijeleri bilen şu salgydan tanşyp bolýar.


düýn 11:50
2.1k+

Alymlar ilkinji gezek 40 müň ýyllyk mamontyň RNK-syny açyklap başardylar

Halkara alymlar topary Ýakut mamontlarynyň galyndylaryndan ilkinji gezek matrisa RNK (mRNK) molekulalaryny alyp, açyklamagy başardylar. Bu molekulalar, öýjükleriň beloklary döretmek üçin ulanýan genleriň işleýän göçürmeleridir...

19.11.2025 13:32
3.1k+

Emeli aňly robotlaryň ählisi adam üçin howpsuzlyk synagyndan geçip bilmediler

Uly dil modelleri (UDM) arkaly dolandyrylýan robotlar diskriminasiýa meýillidigini we adamlara fiziki zyýan ýetirip biljek hereketleri makullamaga çalşandygyny görkezdiler. London Korollyk kollejiniň we Karnegi-Mellon uniwersitetiniň alymlary bilelikdäki gözlegleriniň netijesinde şeýle netijä geldiler...

19.11.2025 13:14
2.8k+

Russiýaly alymlar 60-dan gowrak näbelli wirusy ýüze çykardylar

Rospotrebnadzoryň "Wektor" atly ylmy merkeziniň alymlary Russiýada ozal öwrenilmedik 60-dan gowrak wirusy anykladylar. Bu barada RIA "Nowosti" habar berdi. Gözleg üçin nusgalar ýurduň 50 sebitinden gelip gowşupdyr...

18.11.2025 17:16
2.5k+

Alymlar kosmos şöhleleriniň gelip çykyşynyň 70 ýyllyk syryny açdy

LHAASO obserwatoriýasynda işleýän hytaý alymlary gara deşikden we hemra ýyldyzdan ybarat ulgamyň – mikrokwazarlaryň zarýadly bölejikleri tizleşdiriji hökmünde hereket edýändigini anyklady. Bu obýektler Akmaýanyň ýolunda ýokary energiýaly kosmos şöhleleriniň gelip çykyşynda möhüm rol oýnap biler...