Şweýsariýada geljekdäki ýitgileriň öňüni almak üçin mikrob saklaýjy enjam döredilýär

  • 04.07.2025 18:30
  • 3.6k+

Şweýsariýada Microbiota Vault Initiative - mikrob dürlüligini goramak üçin “mikrobiologik gämi” taslamasy durmuşa geçirilýär. Alymlary geljekde köp möhüm bakteriýalaryň adam bedeninden ýok bolup gitmeginiň mümkindigi alada goýýar.  Bu, hatda iýmit siňdiriş ukybyna hem täsir edip biler diýip, Nature Communications žurnalyndaky makalada aýdylýar.

Taslama 2018-nji ýylda işe girizildi. Onuň maksady - global maýlama, antibiotikleriň giňden ulanylmagy we ýaşaýyş durmuşynyň üýtgemegi sebäpli ýitip barýan peýdaly mikroblary goramak. Häzirki wagtda ýaşlarda, köplenç, immunitet we iýmit siňdiriş üçin möhüm bakteriýalaryň ýetmezçiligi duýulýar.
Mysal üçin, doglanda kesilip alnan we emeli süýt bilen iýmitlendirilýän bäbekler, köplenç, Bifidobacterium infantis almaýarlar. Bu bakteriýa probiyotiklere goşulýar, ýöne barybir ol tebigy çeşmäniň - enäniň mikroflorasynyň ornuny tutmaýar.
Şeýle hem, patogen mikroorganizmleriniň ýaýramagynyň öňüni alýan bakteriýa bolan Trepanema succinifaciens şäher ilatyndan tas ýitip barýar diýen ýaly.
Ýitip gitmek howpy abanýan görnüşleri gorap saklamak üçin alymlar olary -80° C-da doňdurýarlar we Sýurih uniwersitetiniň Lukmançylyk mikrobiologiýasy institutynda saklaýarlar. Şu wagta çenli adam mikrobiomyndan 1204 nusga we fermentlenen iýmitlerden 190 nusga ýygnaldy.
Sýurih ammary - wagtlaýyn. Alymlar Şpisbergeniň tohum gapyrjagyna meňzeş hemişelik ýer döretmegi meýilleşdirýärler. Olar hökümetiň goldawyna umyt baglaýarlar.
Häzirki wagtda bu mikroblary bedene gaýtadan ornaşdyrmak üçin tehnologiýa ýok bolsa-da, barlagçylar olary şeýle mümkinçilik döreýänçä saklamagyň möhümdigine ynanýarlar. Soňlugy bilen olar kolleksiýa pestisidler sebäpli ýitip barýan toprak mikroblaryny hem goşmagy meýilleşdirýärler.


düýn 15:42
3.2k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

düýn 14:32
1.3k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.5k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...

24.10.2025 12:21
3.5k+

Alymlaryň aýtmagyna görä, adam aňy 55–60 ýaş aralygynda öz iň ýokary derejesine ýetýär

Awstraliýaly psiholog Žil E. Žinýak we polşaly alym Marçin Zaýenkowski adam aňynyň ösüş tapgyrlary boýunça barlag geçirdiler. Netijeler Intelligence žurnalynda çap edilip, olaryň esasy pikirleri Metro neşiri tarapyndan giňden beýan edildi...