Wýetnamda janly relikt ösümligiň äpet wekili tapyldy

  • 10.05.2025 13:52
  • 3.7k+

Alymlar Wýetnamyň demirgazygyndaky Hoanglýenşon daglarynda ösümlikleriň Marchantiophyta bölümine degişli Blepharostoma vietnamicum atly täze görnüşini açdylar. Açyş wýetnamly, günorta koreýaly we russiýaly alymlaryň bilelikdäki ekspedisiýasynyň netijesinde boldy. Bu barada geçirilen gözlegiň netijeleri «Plants» žurnalynda çap edildi.

Marchantiophytalar Ýerde millionlarça ýyl bäri ýaşaýan gadymy ösümlikler bolup, kök, baldak we ýapraklary bolmasa-da, ekologik ulgamlarda möhüm rol oýnaýarlar. Olar çyglylygy saklaýar, topragyň eroziýasynyň öňüni alýar we daşky gurşawyň ýagdaýyny görkezýän görkeziji bolup hyzmat edýärler.
Täze tapylan Blepharostoma vietnamicum görnüşi öz maşgalasynyň beýleki görnüşlerine garanyňda, ep-esli uly bolup çykdy. Onuň ini 1,25-1,75 mm, uzynlygy bolsa 10-30 mm-e ýetýär. Ýene bir täsin tarapy, täze görnüşde ilkinji gezek iki görnüşli ýag bedenjigi şol bir öýjükde duş geldi. Bu ýagdaý bu ösümligi beýleki görnüşlerden aýdyň tapawutlandyrýar.
Alymlar onuň DNK gurluşyny seljerip, bu görnüşiň ozal açylmandygyny subut etdiler. Täze görnüş häzirki wagtda diňe Hoanglýenşon daglarynda belli, emma onuň beýleki sebitlerde hem bolup biljekdigi çaklanylýar.
Bu açyş tebigatyň henizem näbelliliklere baýdygyny we daglyk sebitleriň biodürlüligiň möhüm merkezidigini görkezýär.


14.05.2025 16:11
2.4k+

Gaty batareýalaryň zarýad alşyny rekord derejä çenli tizleşdirýän material döredildi

Mýunheniň tehniki uniwersitetiniň (TUM) alymlary batareýalara çalt zarýad almaga we howpsuz işlemäge mümkinçilik berýän täze materialy döretdi. Ol geljekki akkumulýatorlar, aýratynam, elektromobiller we ykjam gurluşlar üçin esas bolup biler...

09.05.2025 01:33
7.4k+

Germaniýada gadymy rimlileriň söweş atlarynyň aramgähi tapyldy

Arheologlar Germaniýada Rim imperiýasy döwrüniň atlarynyň mazarlygyny tapdy. Bu barada The Independent gazeti habar berýär. Taryhçylar bu jandarlaryň ala diýlip atlandyrylan II asyryň atly goşun bölümine gulluk edendigini anyklady...

08.05.2025 12:12
1.8k+

Ýaponiýada ýaşy 2,6 mln ýyl bolan gadymy kebelek tapyldy: onuň 9 sm ganatlary bolupdyr

Alymlar Ýaponiýada ozal näbelli kebelegiň daşa öwrülen galyndylaryny tapdy. Bu tapyndy Osakadan, takmynan, 180 km uzaklykda, Hiogo prefekturasynyň Sin’onsen şäherçesinde ýüze çykaryldy. Kebelegiň ganatynyň gerimi dokuz santimetre ýetipdir...

04.05.2025 13:40
9k+

Täze barlaglar pişigiň eldekileşdirilmeginiň ýakymsyz syrlaryny açdy

Gadymy Müsürde gurbanlyk bermek üçin haýwanlara bolan isleg sebäpli pişikler eldekileşdirilipdir. Munuň şeýledigini halkara alymlar toparlary tarapyndan alnan genetiki maglumatlar tassyklaýar. Barlaglar entek gözden geçirilmedi we bioRxiv platformasynda ýerleşdirilmedi...