Suwuk "terminatoryň" nusgasy: Alymlar durkuny üýtgedip bilýän mikrorobotlary döretdiler

  • 05.03.2025 11:13
  • 5.6k+

Santa-Barbaradaky Kaliforniýa uniwersitetiniň (UCSB) we Drezden Tehniki uniwersitetiniň (TU Dresden) alymlary suwuklykdan gaty hala geçip bilýän mikrorobotlary döretdiler.

Bu düşünje “Terminator 2: Kyýamat güni” filmindäki suwuk T-1000 terminatoryny ýada salýar. Şeýle-de bolsa, gözlegçiler taslamanyň üstünde işlänlerinde tebigy proseslerden ylham aldylar diýip, Science žurnalynda aýdylýar. Mysal hökmünde biologiýa - düwünçek morfogenezi görkezilýär. Bu döwürde öýjükler bedeniň dürli dokumalaryna öwrülip, görnüşini üýtgedýärler.

“Janly düwünçek dokumalary ideal “akylly material” görnüşinde bolýar. Olar öz-özüni kemala getirýärler, bejerip dikeldýärler we gatylyk bilen suwuk halyň arasynda gezekleşýärler" – diýip, UCSB-niň professory Otger Kampas SciTechDaily-a beren interwýusynda belledi.

Alymlaryň öňünde garynja koloniýasy ýaly bilelikde işleýän gaty ýönekeý awtonom modullary döretmek meselesi durýardy. Aýlanma režimine baglylykda olar “suwuklandyrylan” ýagdaýdan dykyz gurluşa üýtgeýärler.
Tehnologiýa robototehnikada öwrülişik etmegi wada berýär. Indiki ädim robotlary kiçeltmekden we olaryň toparda sanyny köpeltmekden ybarat. Maşyn öwrenmek algoritmlerini ulanyp, müňlerçe şeýle modul islendik gurluşy takyk emele getirip biler. Täze synaglaryň geçiriljek senesi entek yglan edilmese-de, alymlar geljegiň şeýle “akylly” ulgamlara degişlidigine ynanýarlar.


düýn 13:04
2k+

Awstraliýada adam derisine has ýakyn deri nusgalary ösdürilip ýetişdirildi

Kwinslend uniwersitetiniň ýanyndaky Freýzer institutynyň barlaghanasyndan awstraliýaly alymlar ilkinji gezek doly derejede adam derisiniň gurluşyny gaýtalaýan deri nusgalaryny ösdürip ýetişdirdi. Bu barada ABC ýaýlym korporasiýasy habar berdi...

23.08.2025 12:32
5.1k+

Alymlar žiraflary dört görnüşe böldi

Halkara tebigaty goramak birleşigi (IUCN) žiraflary resmi taýdan dört görnüşe böldi. Ozal olaryň hemmesi bir görnüş diýlip hasaplanýardy diýip, Bi-bi-si belleýär. Indi ylym şu aşakdakylary tapawutlandyrýar: Demirgazyk...

20.08.2025 14:19
10k+

Hytaýda robot balygyň kömegi bilen umman çuňluklary öwrenilip başlandy

Harbiniň inženerlik uniwersitetiniň (Hytaý) ylmy gözlegçileri ummanyň energiýasynyň hasabyna hereket edýän ýumşak robot balygy döretdi. Ol umman ýaşaýjylaryna zyýan ýetirmezden onuň çuňluklaryndaky ýaşaýşy öwrenmek üçin niýetlenýär...

19.08.2025 19:02
5.1k+

Hytaýda depressiýa garşy göreşmek üçin syçanlara adam beýnisiniň öýjükleri oturdyldy

Hytaýly alymlar sütün öýjüklerinden adam beýnisiniň öýjüklerini döredip, depressiýadan ejir çekýän syçanlara oturtdylar. Synaglaryň netijesinde öýjükleriň transplantasiýasy haýwanlarda aladany, göwnüçökgünlik duýgusyny azaltdy we lezzet almak ukybyny güýçlendirdi diýip, South China Morning Post neşiri ýazýar...