SpaceX Ýeri kosmosdaky howplardan gorajak teleskopy uçurar

  • 24.02.2025 13:35
  • 1.3k+

SpaceX kompaniýasy täze planetar gorag kosmos teleskopyny uçurmak üçin şertnama baglaşdy. Öňki NEOWISE teleskopy 2024-nji ýylyň 8-nji awgustynda öçürilipdi we şol ýylyň 1-nji noýabrynda Ýeriň atmosferasynda ýanypdy. Onuň ornuna täze NEO Surveyor infragyzyl kosmos obserwatoriýasy taýýarlandy. Täze teleskop 2027-nji ýylyň sentýabrynda ýa-da ondan soň uçurylar. NEO Surveyor heniz ýüze çykarylmadyk kosmos jisimlerini anyklamak bilen, Ýeriň gorag ulgamyndaky kemçilikleri dolar.

NASA bilen SpaceX kompaniýasynyň baglaşan şertnamasynyň üýtgewsiz bahasy 100 million dollardyr. Bu möçbere SpaceX Falcon 9 raketasy arkaly Floridadan uçurmak hem-de degişli infrastruktura çykdajylary degişlidir. Uçuşyň takyk senesi we ýüküniň agramy häzirki wagtda hem anyk däl.
NEO Surveyor obserwatoriýasy Gün bilen Ýeriň arasyndaky «L1 Lagraňž nokadyna» ýerleşdiriler. Teleskopyň 50 sm-lik datçikleri iki infragyzyl diapazona duýgur bolar. Emma olar sowadyjy kriogen ulgamlary bilen enjamlaşdyrylmaz. Teleskop we onuň datçikleri Günüň şöhlelerinden ýörite gorag ekranlary arkaly goralar, şeýlelikde ol uzak wagtlap hyzmat edip biler.
Infragyzyl duýgurlygynyň kömegi bilen, NEO Surveyor asteroidleriň ululygyny we olaryň düzümini takyk kesgitläp biler. Alymlaryň çaklamalaryna görä, heniz anyklanmadyk potensial howply kosmos jisimleriniň azyndan üçden bir bölegi Ýeriň 50 million km-lik radiusynda ýerleşýär. Ýeriň we adamzadyň geljegi üçin şeýle jisimleri, esasanam diametri 140 metrden uly bolanlary tapmak örän möhümdir. Şeýle ululykdaky kosmos daşlary eger-de Ýere gaçsa, bütin sebitleri ýok edip, planetanyň howa şertlerini onlarça, hatda ýüzlerçe ýyllap üýtgedip biler.


29.05.2025 18:17
4.1k+

Iň uzakdaky galaktika tapyldy: bu açyş irki Äleme degişli ozalky teoriýalary sorag astyna alýar

Massaçusets tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary häzirki wagta çenli üsti açylan iň uzakdaky galaktikanyň tapylandygyny mälim etdiler. Gözleg «Jeýms Uebb» kosmos teleskobynyň maglumatlaryna esaslanyp, irki ýyldyz ulgamlaryny öwrenýän «Mirage» atly maksatnamanyň çäginde alnyp baryldy...

28.05.2025 20:44
3.4k+

Gün ulgamynda dokuzynjy planeta göze ildi. Ol Neptunyň aňyrsynda gizlenýär

Astronomlar baryp 2006-njy ýylda Plutonyň planetar statusyny karlik derejä çenli peseldýänçä, Gün ulgamynda dokuz sany planeta bar diýlip hasaplanýardy. Indi alymlar astronomiýa boýunça okuw kitaplaryny ýene täzeden ýazmak pikirine geldiler...

28.05.2025 13:59
4.8k+

«Resilience» ýapon moduly Aýa gonmazdan öň surat iberdi

«ispace» ýapon kompaniýasy «X» sosial torunda «Resilience» gonuş modulynyň täze düşüren suratyny paýlaşdy. Suratda Aýyň Günorta polýusy we onuň töweregi görünýär. Modul şu ýylyň ýanwarynda «Falcon 9» raketa göterijisi arkaly Ýeriň hemrasyna ugradyldy...

28.05.2025 13:37
5.2k+

Starship-iň 9-njy synag uçuşy ýene şowsuz tamamlandy: tizleşdiriji ýaryldy, gämi ýandy

SpaceX kompaniýasynyň Starship agyr raketasynyň dokuzynjy synag uçuşy şowsuz tamamlandy. Raketa ABŞ-nyň gündogar wagty bilen 19:36-da (Aşgabat wagty bilen 04:36) Tehasdaky Starbase kosmodromyndan uçuryldy.   Uçuş birnäçe minut gijikdirildi, ýöne bu adaty ýagdaý hasaplanýar...