SpaceX Ýeri kosmosdaky howplardan gorajak teleskopy uçurar

  • 24.02.2025 13:35
  • 1.4k+

SpaceX kompaniýasy täze planetar gorag kosmos teleskopyny uçurmak üçin şertnama baglaşdy. Öňki NEOWISE teleskopy 2024-nji ýylyň 8-nji awgustynda öçürilipdi we şol ýylyň 1-nji noýabrynda Ýeriň atmosferasynda ýanypdy. Onuň ornuna täze NEO Surveyor infragyzyl kosmos obserwatoriýasy taýýarlandy. Täze teleskop 2027-nji ýylyň sentýabrynda ýa-da ondan soň uçurylar. NEO Surveyor heniz ýüze çykarylmadyk kosmos jisimlerini anyklamak bilen, Ýeriň gorag ulgamyndaky kemçilikleri dolar.

NASA bilen SpaceX kompaniýasynyň baglaşan şertnamasynyň üýtgewsiz bahasy 100 million dollardyr. Bu möçbere SpaceX Falcon 9 raketasy arkaly Floridadan uçurmak hem-de degişli infrastruktura çykdajylary degişlidir. Uçuşyň takyk senesi we ýüküniň agramy häzirki wagtda hem anyk däl.
NEO Surveyor obserwatoriýasy Gün bilen Ýeriň arasyndaky «L1 Lagraňž nokadyna» ýerleşdiriler. Teleskopyň 50 sm-lik datçikleri iki infragyzyl diapazona duýgur bolar. Emma olar sowadyjy kriogen ulgamlary bilen enjamlaşdyrylmaz. Teleskop we onuň datçikleri Günüň şöhlelerinden ýörite gorag ekranlary arkaly goralar, şeýlelikde ol uzak wagtlap hyzmat edip biler.
Infragyzyl duýgurlygynyň kömegi bilen, NEO Surveyor asteroidleriň ululygyny we olaryň düzümini takyk kesgitläp biler. Alymlaryň çaklamalaryna görä, heniz anyklanmadyk potensial howply kosmos jisimleriniň azyndan üçden bir bölegi Ýeriň 50 million km-lik radiusynda ýerleşýär. Ýeriň we adamzadyň geljegi üçin şeýle jisimleri, esasanam diametri 140 metrden uly bolanlary tapmak örän möhümdir. Şeýle ululykdaky kosmos daşlary eger-de Ýere gaçsa, bütin sebitleri ýok edip, planetanyň howa şertlerini onlarça, hatda ýüzlerçe ýyllap üýtgedip biler.


düýn 18:02
4k+

Astronomlar “gara ýyldyzlaryň” bardygynyň alamatlaryny tapdylar

Maks Plankyň astronomiýa institutynyň (MPIA) astronomlary irki Älemde "gara ýyldyzlar" diýilýänleriň bardygynyň alamatlaryny habar berdiler. Bu obýektler käbir gadymy galaktikalaryň adatdan daşary uly massasyny we gara girdaplaryň çalt ösüşini düşündirip bilerdi...

düýn 17:55
3.3k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

düýn 09:50
2.1k+

NASA Perseverance-yň tapyndysyny Marsdaky ýaşaýşyň iň ygtybarly subutnamasy diýip atlandyrdy

NASA-nyň Marsda hereket edýän Perseverance enjamy tarapyndan ýygnalan nusga gadymy mikrob durmuşynyň yzlaryny saklap biler. Bu barada 2025-nji ýylyň 10-njy sentýabrynda Nature žurnalynda neşir edilen NASA-nyň ylmy gözleginde aýdylýar...

13.09.2025 15:46
6.2k+

ABŞ-da ilkinji gezek hemra bilen uçup barýan uçaryň arasynda lazer aragatnaşygyny barlap gördüler

Amerikanyň Birleşen Ştatlary ilkinji gezek uçup barýan uçar bilen Ýeriň pes orbitasyndaky emeli hemranyň arasynda lazer aragatnaşyk ulgamynyň synaglaryny geçirdi. Synag wagtynda 1 Gbit/s çenli maglumat geçiriş tizligi bilen durnukly aragatnaşygy üpjün etmek başartdy...