Beýik Hytaý diwary 300 ýyl “garrady”: onuň iň gadymy bölegi tapyldy

  • 24.02.2025 07:39
  • 6k+

Hytaýda arheologlar Beýik diwaryň iň gadymy bölegini tapdy. Onuň ýaşy öňki hasaplamalardan 300 ýyl uly boldy.

Bu bölek giçki Günbatar Çžou nesilşalygy döwründe (b.e.öň 1046-771 ý.) we irki Ýazlar we Güýzler döwründe (b.e.öň 770-476 ý.) gurlupdyr.
Gazuw-agtaryş işleri 2024-nji ýylyň maý aýyndan dekabr aýy aralygynda Şandun welaýatynyň Çansin etrabynda geçirildi. Gözleg Guanli obasynda 1100 inedördül metr meýdany eýeledi. Bu Min nesilşalygynyň belli diwaryndan öňki Si Beýik diwarynda alnyp barlan ilkinji uly gerimli işlerdir.
Söweşýän şalyklaryň döwründe (b.e.öň 475-221 ý.) gurlan Si diwary döwleti daşarky howplardan, esasanam, Hytaýyň demirgazygyndaky ýerleri eýelän türk çarwa taýpalary bolan hunlaryň hüjümlerinden gorapdyr. Belläp geçsek, VI asyrda hut hun nesilleri Türk Kaganlygyny döredip, özlerini “asman türkleri” – Göktürkler diýip atlandyryp başlapdyr.
Tapyndynyň ýaşyny tassyklamak üçin arheologlar OSL we radiouglerod seljermesi ýaly öňdebaryjy usullary ulandy.
Diwaryň golaýynda ylmy gözlegçiler Si döwletiniň goragynda möhüm rol oýnan gadymy Pinin obasyny tapdy. Taryhy tekstler ony ulag ýollaryny gözegçilikde saklan esasy strategiki nokat hökmünde suratlandyrýar.


01.08.2025 17:51
3.7k+

Apple-iň Hytaýdaky ilkinji öňdebaryjy dükany işlemegini bes eder

Apple kompaniýasy Hytaýyň Dalýan şäherindäki flagman dükanynyň ýapyljakdygyny mälim etdi. Ol 9-njy awgustda işlemegini bes eder diýip, 21st Century Business Herald gazeti habar berdi. Dükan 2015-nji ýylyň oktýabrynda açylyp, amerikan tehnologiýa ägirdiniň Dalýanda ilkinji we Lýaonin welaýatynda ikinji resmi dükany bolupdy...

01.08.2025 15:02
4.4k+

Gadymy Müsür artefaktynda tötänleýin 4000 ýyllyk el yzy tapyldy

Kembrijdäki Fisuilýam muzeýinde saklanýan Gadymy Müsür artefaktynda hünärmenler 4000 ýyllyk el yzyny tapdylar. Tapyndy açylyşy 3-nji oktýabra meýilleşdirilen sergide görkeziler diýip, CNN ýazýar. El yzy “ruhlar öýüniň” – gurban etmek üçin aramgählerde we ruhlar üçin öý hökmünde ulanylan iki gatly binanyň şekilindäki palçyk predmetiň düýbünde tapyldy...

30.07.2025 14:46
9.2k+

Hytaýyň Hunan şäherindäki uniwersitetde kebap taýýarlamagy hünär hökmünde öwredip başladylar

Hytaýyň Ýueýan şäherinde (Hunan welaýaty) kebapçy aşpezleri taýýarlaýan dünýäde ilkinji kollej açyldy. Okuw jaýy ýerli hökümetiň we Ýueýan barbekýu birleşiginiň goldamagynda Ýueýanyň Açyk Uniwersitetiniň düzüminde döredildi diýip, China Daily portaly habar berýär...

29.07.2025 12:15
15k+

Alymlar wagtyň azalandygyny subut edip, indi sekunty hasapdan aýyrmak isleýärler

Ýer öňküden çalt aýlanýar we bu taryhda ilkinji gezek global wagtdan sekunty aýyrmagyň zerurlygyna getirip biler. Bu barada Ýeriň aýlanyşy we hasaplaýyş ulgamlarynyň halkara gullugynyň (IERS) we ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň maglumatlaryna salgylanyp, CNN habar berýär...