Sosial torlaryň yzygiderli ulanylmagy gaharjaňlyga sebäp bolýar

  • 26.01.2025 23:48
  • 3.7k+

Sosial torlaryň adam saglygyna uly täsiri bar we olaryň yzygiderli ulanylmagy gaharjaňlyga sebäp bolup bilýär. ABŞ-ly alymlar, 42 müňden gowrak uly ýaşly ýaşaýjynyň gatnaşmagynda geçirilen «Covid State Project» atly soragnamanyň maglumatlaryny seljerip, şeýle netijä geldiler. Barlagyň netijeleri, JAMA Network Open žurnalynda çap edildi.

Barlagyň netijelerine görä, sosial torlary ýygy-ýygydan ulanmak bilen gaharjaňlygyň ýokarlanmagynyň arasynda arabaglanyşyk bar. Soragnama gatnaşan 42597 sany uly ýaşly adamyň (ortaça ýaş – 46, şolardan 58,5%-i zenan) gaharjaňlyk derejesini ölçemek üçin BITe synagyndan (Brief Irritability Test, ýagny gysgaça gaharjaňlyk synagyndan) geçirildi.
Gatnaşyjylaryň takmynan 80%-i günüň dowamynda hökman bir gezek sosial tora girýändigini mälim etdi. Şolaryň 14,2%-i sosial torlara günde bir gezek girýän bolsa, 39,2%-i birnäçe gezek girýär, 24,9%-i bolsa gününiň köp bölegini şol ýerde geçirýär.
Netijeler, sosial torlary ýygy ulanmagyň BITe derejesine görä (5-30 bal) gaharjaňlygyň ýokarlanmagy bilen baglanyşyklydygyny görkezdi. Sosial torlara iň köp girýän ulanyjylaryň gaharjaňlyk derejesi sosial torlary ulanmaýanlara garanyňda 3,37 bal ýokary bolupdyr. Sosial torlara günde diňe bir gezek girýänleriň gaharjaňlyk derejesi bolsa 1,43 bal ýokary bolupdyr.
Barlagy alyp baran alymlar, sosial torlaryň gaharjaňlyga «sebäp» bolýandygyny anyk aýdyp bilmeseler-de, gaharjaň ulanyjylaryň sosial torlara has köp girýändigini öňe sürýärler.
Barlagyň awtorlary, psihikanyň dynç almagy üçin sosial torlary az ulanmagy we emosional reaksiýalara has ünsli bolmagy maslahat berýärler.


13.02.2025 12:57
4.6k+

Alymlar smartfonyň we telewizoryň çagalara edýän täsiri boýunça barlag geçirdiler

Halkara alymlar topary Latyn Amerikasynyň ýurtlarynda ýaşaýan 1 ýaşdan 4 ýaş aralygyndaky 1878 çaganyň gatnaşmagynda barlag geçirdi. Olar körpeleriň aglabasynyň ekranyň öňünde maslahat berilýän wagtdan has köp...

08.02.2025 18:19
4.4k+

TikTok-da 60-90 sekuntlyk wakalardan ybarat mini-seriallar meşhurlyk gazanýar

TikTok-da 60-90 sekuntlyk wakalardan ybarat bolan örän gysga seriallar uly meşhurlyk gazanýar. 2024-nji ýylda Hytaýda olaryň önümçiliginden gazanylan girdeji 35% ýokarlanyp, 6,91 mlrd dollardan geçdi. Bu barada...

02.02.2025 11:30
8.1k+

Fewral aýynda geomagnit işjeňliginiň güýçlenmegine garaşylýar

Fewral aýynda Ýerde geomagnit işjeňliginiň ýokarlanmagyna garaşylýar. Bu Günüň magnit meýdanynda Günüň ýel akymynyň geçmegine mümkinçilik berýän koronal deşigiň emel gelmegi bilen baglydyr. Bu barada Nowosibirsk...

02.02.2025 11:19
2.9k+

Birnäçe dil bilmegi çagalaryň akyl-paýhas başarnyklaryny gowulandyrýar

Amerikan alymlarynyň geçiren barlaglary, birnäçe dili bilmegiň çagalaryň akyl-paýhas (kognitiw) başarnyklarynyň ösmegine ýardam berýändigini görkezdi. Bu aýratyn-da autistik spektr bozulmalary bolan çagalar üçin...