Mongoliýada çölüň içinde näbelli dinozawryň äpet yzlary tapyldy

  • 25.01.2025 10:51
  • 10k+

Mongoliýanyň çäklerinde Gobi çölüniň günbatar böleginde äpet dinozawrlaryň daşa öwrülen yzlary tapyldy. Yzlaryň ini 92 sm-e barabar. Tapyndy bu sebitlerde, ähtimal, tirannozawrdan hem ulurak bolan ägirt zaurolofyň ýaşap geçendigine şaýatlyk edýär diýip, Okaýama ylym uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berýär.

Ýaponiýaly we mongoliýaly alymlaryň bilelikdäki ekspedisiýasy Gobi çölüniň günbatar böleginde rekord ululykdaky daşlaşan yzlary ýüze çykardylar. Iň uly yzyň ini 92 sm bolup, ol ot-iým bilen iýmitlenen gadrozawrlar maşgalasyna degişlidir diýip çaklaýarlar. Alymlaryň çaklamalaryna görä, yzlar 15 metrden hem uzyn bolan ägirt uly zaurolofa, ýagny dünýä taryhynda ýaşap geçen iň uly iki aýakly haýwanlaryň birine degişli bolup biler.
Ekspedisiýanyň gazuw-agtaryş işleriniň dowamynda, 24 metre çenli uzalyp gidýän aralykda 13 sany yzly-yzyna ýerleşýän, ini 85 sm bolan yzlar hem tapyldy. Bu tapyndy alymlara ägirt uly dinozawrlaryň ýöreýşini we özlerini alyp baryşlaryny jikme-jik öwrenmäge mümkinçilik berýär.

«Tapylan yzlar bize bu jandarlaryň durkuny, ýöreýiş stilini we toparlaýyn özlerini alyp baryşlaryny seljermek üçin deň-taýsyz mümkinçilik berýär – bu maglumatlary diňe süňkleri seljermek arkaly öwrenip bolmaýar» diýip, Okaýama ylym uniwersitetiniň Dinozawr barlaglary muzeýiniň müdiri Şinobu Işigaki metbugat beýannamasynda belledi.


28.06.2025 11:03
4.7k+

And daglarynda ýitirilen Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasy tapyldy

Arheologlar adybir meşhur arheologik toplumdan, takmynan, 215 km günorta-gündogarda Boliwiýanyň günortasyndaky gadymy Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasyny tapdylar. Bu açyş hakynda Antiquity žurnalynda habar berildi...

22.06.2025 11:49
7.2k+

Hytaýda seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda hazynadan doly gadymy aramgähler tapyldy

Žiçžao şäher okrugynda (Şandun welaýaty, Hytaý) seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda arheologlar üç gadymy aramgähiň üstünden bardy. Bu barada Hytaýyň jemgyýetçilik ylymlary akademiýasynyň Arheologiýa institutyna salgylanyp, Independent habar berýär...

17.06.2025 13:01
9.6k+

Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi...

16.06.2025 13:25
2.3k+

Burunda işdäniň gözegçiligine täsir edýän reseptorlar tapyldy

Ýewropaly neýrofiziologlar burnuň ys alyş epiteliýsinde iýmitiň ysyny alanda doýmak duýgusyny güýçlendirýän reseptorlaryň aýratyn kategoriýasyny tapdylar. Garramagyň biologiýasy instituty (Germaniýa) bu neýronlarda bökdençligiň ýüze çykmagy artykmaç iýmeklige we semremeklige getirip biljekdigini ýüze çykardy...