Koreýaly alymlar beýniniň işine “öýkünýän” öz-özünden öwrenýän çibi döretdi

  • 21.01.2025 13:08
  • 2k+

Koreýanyň Ösen tehnologiýalar institutynyň (KAIST) inženerleri adam beýnisiniň gurluşyna “öýkünýän” innowasion kompýuter çibini döretdi. Prosessor adaty kompýuterlerden tapawutlylykda özbaşdak öwrenmäge we ýalňyşlyklary hakyky wagtda düzetmäge ukyplydyr diýlip, Nature žurnalynda ýerleşdirilen ylmy gözlegde aýdylýar.

Täze çibiň esasy elementi beýnidäki sinapslar ýaly öz garşylygyny üýtgedýän memristordyr. Bu çibe beýni ýaly bir wagtyň özünde maglumaty saklamaga we gaýtadan işlemäge mümkinçilik berýär. Ylmy gözlegler şekili gaýtadan işlemekde prosessoryň iş takyklygynyň ideal kompýuter modelleriniň derejesine ýetendigini görkezdi.   
Täze tehnologiýa maglumatlary uzak aralykdaky serwerlere ibermezden, gönüden-göni gurluşda işlemäge mümkinçilik berýär. Şeýle usul işi tizleşdirýär, howpsuzlygy ýokarlandyrýar we energiýanyň sarp edilişini azaldýar.
Bu işläp taýýarlama dürli ugurlarda ulanylyp bilner. Mysal üçin, akylly wideo gözegçilik kameralary şübheli işjeňligi has çalt we ygtybarly kesgitläp biler. Lukmançylykda çip hassalaryň saglygy baradaky maglumatlary hakyky wagtda seljermäge kömek eder. Mundan başga-da, çibi robotlarda, dronlarda, awtodolandyryjyly awtomobillerde, şeýle-de ykjam gajetlerde we “akylly öý” enjamlarynda ulanmak bolar.


düýn 14:32
4.3k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...