Koreýaly alymlar beýniniň işine “öýkünýän” öz-özünden öwrenýän çibi döretdi

  • 21.01.2025 13:08
  • 2.1k+

Koreýanyň Ösen tehnologiýalar institutynyň (KAIST) inženerleri adam beýnisiniň gurluşyna “öýkünýän” innowasion kompýuter çibini döretdi. Prosessor adaty kompýuterlerden tapawutlylykda özbaşdak öwrenmäge we ýalňyşlyklary hakyky wagtda düzetmäge ukyplydyr diýlip, Nature žurnalynda ýerleşdirilen ylmy gözlegde aýdylýar.

Täze çibiň esasy elementi beýnidäki sinapslar ýaly öz garşylygyny üýtgedýän memristordyr. Bu çibe beýni ýaly bir wagtyň özünde maglumaty saklamaga we gaýtadan işlemäge mümkinçilik berýär. Ylmy gözlegler şekili gaýtadan işlemekde prosessoryň iş takyklygynyň ideal kompýuter modelleriniň derejesine ýetendigini görkezdi.   
Täze tehnologiýa maglumatlary uzak aralykdaky serwerlere ibermezden, gönüden-göni gurluşda işlemäge mümkinçilik berýär. Şeýle usul işi tizleşdirýär, howpsuzlygy ýokarlandyrýar we energiýanyň sarp edilişini azaldýar.
Bu işläp taýýarlama dürli ugurlarda ulanylyp bilner. Mysal üçin, akylly wideo gözegçilik kameralary şübheli işjeňligi has çalt we ygtybarly kesgitläp biler. Lukmançylykda çip hassalaryň saglygy baradaky maglumatlary hakyky wagtda seljermäge kömek eder. Mundan başga-da, çibi robotlarda, dronlarda, awtodolandyryjyly awtomobillerde, şeýle-de ykjam gajetlerde we “akylly öý” enjamlarynda ulanmak bolar.


düýn 15:42
2.7k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

düýn 14:32
1.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.4k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...

24.10.2025 12:21
3.4k+

Alymlaryň aýtmagyna görä, adam aňy 55–60 ýaş aralygynda öz iň ýokary derejesine ýetýär

Awstraliýaly psiholog Žil E. Žinýak we polşaly alym Marçin Zaýenkowski adam aňynyň ösüş tapgyrlary boýunça barlag geçirdiler. Netijeler Intelligence žurnalynda çap edilip, olaryň esasy pikirleri Metro neşiri tarapyndan giňden beýan edildi...