Arheologlar Gruziýada ýüzi syrly nyşanly gadymy tagtajygy tapdylar

  • 24.12.2024 00:19
  • 3.7k+

Gürjüstanda arheologlar ýüzi näbelli hatly gadymy daş tagtajygyny tapdylar. Bazalt daşynyň ýüzüne haşamlanyp ýazylan nyşanlaryň aňladýan manysy häli-häzire çenli açylmady we gelip çykyşy syr bolmagynda galýar diýip, Science Alert habar berýär.

Aýpadyň ululygyndaky tagtajygy 2021-nji ýylda Başplemi kölüniň töwereklerinden Dmanisi munisipalitetiniň ýaşaýjylary tapdylar. Onda 60 sany haşamlanyp ýazylan nyşan bar.
Ýakynda Journal of Ancient History and Archaeology žurnalynda geçirilen barlag bularyň ozal resmi bellige alynmadyk ýazuwyň nusgalarydygyny tassyklady.
Nyşanlar artefakta konus şekilli buraw we tegelek gural bilen oýulyp geçirilipdir.
Arheologlar bu nyşanlary kimiň we haýsy maksat bilen döredendigini anyk kesgitläp bilmeýärler. Şeýle-de bolsa, barlagçylar ýazuwyň bürünç we irki demir asyrlarynda sebitde giňden ýaýran medeni däp-dessurlar bilen baglanyşykly bolup biljekdigini çaklaýarlar.
Nyşanlar Ýakyn Gündogaryň nyşanlaryna meňzeýär we Gruziýanyň häzirki dilleriniň esasyna öwrülen kartweli ýazuwy bilen baglanyşygy bolup biler.
Bu artefakt Ýewropa bilen Aziýanyň arasynda möhüm medeni çatryk bolan sebitde ýazuwyň köp taraply taryhyna ýene bir sahypa goşýar.


20.11.2025 12:08
3.1k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

20.11.2025 12:03
1.7k+

Karfagende b.e. öňki IV asyryň oňat saklanan mermer nikaby tapyldy

Tunisli arheologlar gadymy Karfageniň Tofet ybadathanasynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri mahalynda seýrek artefakty — b.e. öňki IV asyryň zenan mermer nikabyny tapdylar. Arkeonews neşiriniň habar bermegine görä, ony dini desgany bezäp, ene aladasyny we önelgeliligini alamatlandyrýan aýal hudaý Tanita bagyşlanypdyr diýlip çaklanylýar...

20.11.2025 11:22
6.4k+

Russiýada ýaşy 385 million ýyllyk agaç tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) paleontologlary Leningrad oblastynyň Lužskiý raýonynda ýerleşýän Şalowo-Pereçiskiý çäge karýerinde dewon döwründen galan seýrek tapyndynyň — gadymy agaç sütüniň üstünden bardylar...

20.11.2025 11:14
2.5k+

Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar...