Arheologlar Gruziýada ýüzi syrly nyşanly gadymy tagtajygy tapdylar

  • 24.12.2024 00:19
  • 3.6k+

Gürjüstanda arheologlar ýüzi näbelli hatly gadymy daş tagtajygyny tapdylar. Bazalt daşynyň ýüzüne haşamlanyp ýazylan nyşanlaryň aňladýan manysy häli-häzire çenli açylmady we gelip çykyşy syr bolmagynda galýar diýip, Science Alert habar berýär.

Aýpadyň ululygyndaky tagtajygy 2021-nji ýylda Başplemi kölüniň töwereklerinden Dmanisi munisipalitetiniň ýaşaýjylary tapdylar. Onda 60 sany haşamlanyp ýazylan nyşan bar.
Ýakynda Journal of Ancient History and Archaeology žurnalynda geçirilen barlag bularyň ozal resmi bellige alynmadyk ýazuwyň nusgalarydygyny tassyklady.
Nyşanlar artefakta konus şekilli buraw we tegelek gural bilen oýulyp geçirilipdir.
Arheologlar bu nyşanlary kimiň we haýsy maksat bilen döredendigini anyk kesgitläp bilmeýärler. Şeýle-de bolsa, barlagçylar ýazuwyň bürünç we irki demir asyrlarynda sebitde giňden ýaýran medeni däp-dessurlar bilen baglanyşykly bolup biljekdigini çaklaýarlar.
Nyşanlar Ýakyn Gündogaryň nyşanlaryna meňzeýär we Gruziýanyň häzirki dilleriniň esasyna öwrülen kartweli ýazuwy bilen baglanyşygy bolup biler.
Bu artefakt Ýewropa bilen Aziýanyň arasynda möhüm medeni çatryk bolan sebitde ýazuwyň köp taraply taryhyna ýene bir sahypa goşýar.


düýn 19:24
1.9k+

Sisiliýanyň kenarlarynda Birinji Puni urşy döwrüniň gadymy rim tuwulgasy tapyldy

Sisiliýanyň suwlarynda b.e.öň 241-nji ýylda Egad adalaryndaky söweş wagty ýitirilip bilnen gadymy rim bürünç tuwulgasy tapyldy diýip, Live Science habar berýär. Tuwulgany we ýene 30 töweregi predmeti Suwa giden ýerleri resminamalaşdyrmak boýunça jemgyýetiň (Society for the Documentation of Submerged Sites, SDSS) daýwerleri tapdy...

13.09.2025 15:41
4.4k+

Kalimantan adasynda meteoritden galan gadymy palta tapyldy

Kalimantan adasynyň Indoneziýa böleginde ýerleşýän Paau obasynda çen bilen bürünç eýýamyna degişli seýrek guýguç şekilli palta tapyldy. Onuň ýaşy takmynan 3000 ýyl töweregi. Radar Banjarmasin gazetiniň habaryna görä, bu artefakt 1983-nji ýylda ýerli ýaşaýjy tarapyndan altyn gözleýän mahaly tötänleýin tapyldy we  jemgyýetçilige indi mälim boldy...

09.09.2025 16:11
8.7k+

Marokkoda dinozawrlar eýýamynyň "janly tanky" tapyldy: olaryň güýçli sowudy bolupdyr

Marokkoda paleontologlar özboluşly gorag uýgunlaşmaly dinozawr bolan Spicomellus aferi ankilozawryny tapdylar. Alymlar bu üýtgeşik ýyrtyjynyň daşky keşbini döretdiler. Nature žurnalynda çap edilen barlagda ankilozawrlaryň esasy goraglarynyň köpüsiniň ozal pikir edilişinden has ir peýda bolandygy ýüze çykaryldy...

04.09.2025 19:24
10k+

Argentinada gadymy krokodile meňzeş ýyrtyjy tapyldy. Ol dinozawrlary awlapdyr

Paleontologlar Patagoniýanyň günortasynda häzirki krokodilleriň ýok bolup giden garyndaşlaryny - öň belli bolmadyk peýrozawrlaryň galyndylaryny tapdylar. Tapyndylaryň arasynda gowy saklanyp galan kelleçanak, äň we skeletiň bir bölegi bar...