Ylmy barlag: nauşnikleriň günde 4 sagatdan köp ulanylmagy beýni üçin zyýanly

  • 20.11.2024 13:06
  • 5.1k+

Nauşnikleriň günde dört sagatdan köp ulanylmagy beýnide düzedip bolmajak üýtgeşmelere getirip biler. Muny Melburn newrologiýa institutynyň we Stenford uniwersitetiniň alymlary kesgitledi. Ylmy gözlegiň netijeleri The Lancet žurnalynda neşir edildi diýip, Report.az habar berýär.

Ylmy barlaga 18-den 35 ýaş aralygyndaky 1800 meýletinçi gatnaşdy. Olar nauşnikleri nähili ýygylykda ulanýandyklaryny aýdyp, öz saglyk ýagdaýlary barada anketany doldurdylar.
Netijede, nauşnikleriň uzak wagtlap ulanylmagynyň (günde dört sagatdan köp) ünsi jemlemekde kynçylyklaryň ýüze çykmagy, howsalalygyň güýçlenmegi we ukynyň hiliniň peselmegi bilen baglanyşyklydygy kesgitlendi. Alymlar sesleriň yzygiderli täsir etmeginiň beýnide maglumaty işlemek prosesine täsirini ýetirýändigini we munuň akyl ýetiriş funksiýalarynda üýtgeşmelere getirýändigini düşündirdiler.
Ylmy gözlegçiler käbir ýagdaýlarda netijeleri yzyna gaýtaryp bolmajakdygyny duýdurýarlar.


20.10.2025 11:21
13k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...

20.10.2025 11:16
2.7k+

Täze doglan çagalarda diabetiň täze görnüşi anyklandy

Alymlar täze doglan çagalarda diabetiň öň mälim bolmadyk görnüşini ýüze çykardylar. Ol TMEM167A atly geniň mutasiýasy bilen baglydyr. Journal of Clinical Investigation (JCI) žurnalynyň habaryna görä, bu mutasiýa insulin öndürýän aşgazanasty mäziniň β- öýjükleriniň işini bozýar we olaryň heläk bolmagyna getirýär...

12.10.2025 22:39
2k+

AstraZeneca-nyň taýýarlan täze derman serişdesi durnukly gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltdi

AstraZeneca farmasewtika kompaniýasy täze taýýarlan baxdrostat atly eksperimental serişdesiniň soňky kliniki synaglardan üstünlikli geçendigini we bejermesi kyn gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltmäge kömek edendigini mälim etdi...

11.10.2025 18:25
12k+

Aşgabatda, Tejende we Daşoguzda täze saglygy goraýyş desgalarynyň düýbi tutuldy

Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli Türkmenistanda saglygy goraýyş ulgamynyň köpugurly düzüminiň üstüni ýetirjek döwrebap lukmançylyk desgalarynyň düýbüni tutmak dabaralary boldy. Aşgabadyň günorta künjeginde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi...