Emeli hemralaryň orbitadaky “ömrüni” uzaltmaga kömek etjek robot eller döredildi

  • 19.11.2024 12:05
  • 2.5k+

Aerokosmos pudagynyň iri kompaniýasy bolan Northrop Grumman-yň golçur kärhanasy SpaceLogistic 2026-njy ýylda geostasionar orbitada emeli hemralara hyzmat etmek üçin Mission Robotic Vehicle (MRV) apparatyny uçurmagy meýilleşdirýär. Onuň esasy wezipesi – takmynan, 36,000 kilometr belentlikdäki emeli hemralaryň işleýiş möhletini uzaltmak.

“Space News-yň” habar bermegine görä, enjamyň esasy bölegi ABŞ-nyň Harby-deňiz barlag laboratoriýasy (NRL) tarapyndan işlenip düzülen robot manipulýatorlary bolar. Bu enjamlar termowakuum synaglaryndan üstünlikli geçip, integrasiýa etmek üçin berildi.
Häzirki wagtda geostasionar orbitada 500 töweregi apparat bar. Her ýyl olaryň, takmynan, 10-sy tehniki näsazlyklar we könelişmek sebäpli däl-de, eýsem ýangyç ätiýaçlygynyň esli böleginiň manýowr etmek we pozisiýasyny saklamak üçin sarp edýänligi sebäpli işini bes edýär. Geostasionar hemralary döretmeklik köp zähmeti talap edýär, üstesine, gymmat hem düşýär. Mundan hem başga, gaty gitse 10-15 ýyl hyzmat edip biler. Şeýle enjamlary işledýän operatorlar üçin täzesini gurmak däl-de, bar bolan hemralaryň işleýiş möhletini uzaltmak has bähbitli. SpaceLogistic-iň umyt edýän zady hem şu. Kompaniýa eýýäm ilkinji müşderilerinden sargyt aldy.
Bu wezipäni ýerine ýetirmek üçin MRV MEP enjamlary bilen enjamlaşdyrylar. Ýangyç ätiýaçlykly “torbalar” görnüşindäki bu modullar, emeli hemralara robot eller arkaly birikdirilýär. Sputnikiň dolandyryşy MEP-e geçirilýär we şu hem onuň hyzmat ediş möhletini uzaltmaga mümkinçilik berýär.
Täze tehnologiýa arzan we has amatly bolar, sebäbi robotlaşdyrylan manipulýatorlar  dürli gurluşly hemralar bilen işläp biler.


22.07.2025 12:35
6.3k+

Awstriýaly alymlar mikroplastik bilen öýkende howply täze döremäniň arasynda baglanyşyk tapdylar

Awstriýadaky Wena lukmançylyk uniwersitetiniň alymlary mikroplastigi we nanoplastigi demiňe dartmagyň öýkeniň öýjüklerinde kanserogeneziň irki döwürleri bilen baglanyşykly howply üýtgeşmelere getirip biljekdigini anykladylar...

22.07.2025 12:28
4.5k+

Haýwanlar bilen ösümlikleriň aragatnaşygyň ilkinji ylmy delilleri peýda boldy

Tel-Awiw uniwersitetiniň barlagçylary ösümlikler bilen haýwanlaryň arasyndaky özara akustiki aragatnaşygy hasaba aldylar. Ösümlikler öz ýagdaýyny aňladýan sesleri çykarýarlar, haýwanlar bolsa jogap hökmünde özlerini alyp barşyny üýtgedýärler diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy habar berýär...

21.07.2025 23:42
2.4k+

NASA býujetiň azaldylmagy sebäpli hemralary we kosmos enjamlaryny satýar

NASA-nyň Reaktiw hereket barlaghanasy (JPL) ozal Ýere gözegçilik etmek üçin ulanylan hemralary we kosmos enjamlaryny satyp başlady. Bu barada agentligiň öňki astrobiology Kit Kouwing tarapyndan ýöredilýän NASA Watch blogunda habar berilýär...

21.07.2025 13:51
6.6k+

Äpet ýyrtyjy ihtiozawryň keşbi dikeldildi. Onuň sesi basýan ýüzgüçleri bolupdyr

Paleontologlaryň halkara topary ýura döwrüniň äpet ihtiozawry bolan temnodontozawryň keşbini dikeldip, onuň özboluşly aýratynlygyny ýüze çykardylar. Onuň suwda ýüzýärkä sesi basmaga ukyply ýüzgüçleri bolupdyr diýip, Nature žurnalynda çap edilen barlagyň netijesinde aýdylýar...