Mýanmada molýuskalaryň iki täze görnüşi tapyldy

  • 29.10.2025 10:52
  • 1.8k+

Halkara alymlar topary Mýanmada süýji suwda ýaşaýan korbikul (Corbicula) tohumyna degişli molýuskalaryň iki täze görnüşini we sferokorbikul (Sphaerocorbicula) atly täze kiçi tohumy ýüze çykardylar. Şeýlelikde, tohumyň doly klassifikasiýasy täzeden anyklandy. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň degişli institutynyň müdiri Ýuliýa Bespalaýa habar berdi.

Korbikullar täze suw howdanlaryna ornaşanda ýerli haýwanlara zyýan ýetirip bilýän agressiw görnüşler hasaplanýar. Barlaglaryň dowamynda genetiki we morfologiki maglumatlaryň esasynda Corbicula tohumynyň azyndan 27 görnüşiniň bardygy tassyklanyldy.
Täze kiçi tohum Mýanmada ýaşaýan endemik görnüşleri öz içine alýar:

  • Corbicula bilini
  • Corbicula lemroae
  • Şeýle hem öň başga maşgala degişli hasaplanan Corbicula avana.

Alymlar korbikullaryň köpeliş strategiýalarynyň çylşyrymlydygyny, şol sanda androgehneziň – ösüşiň diňe erkek ýadrosy arkaly dowam edýändigini hem belläp geçdiler.
Iş genetiki we morfologiki barlag usullary esasynda alnyp baryldy. Bu täze çemeleşme dünýä alymlaryna korbikullaryň inwaziw görnüşlerini has takyk klassifikasiýa etmäge mümkinçilik berer.
Barlagyň netijeleri Zoologica Scripta žurnalynda çap edildi. Işe Russiýadan, Azerbaýjandan, Wýetnamdan, Hindistandan, Marokkodan, Mýanmadan we Özbegistandan alymlar gatnaşdylar.


düýn 17:16
1.9k+

Alymlar kosmos şöhleleriniň gelip çykyşynyň 70 ýyllyk syryny açdy

LHAASO obserwatoriýasynda işleýän hytaý alymlary gara deşikden we hemra ýyldyzdan ybarat ulgamyň – mikrokwazarlaryň zarýadly bölejikleri tizleşdiriji hökmünde hereket edýändigini anyklady. Bu obýektler Akmaýanyň ýolunda ýokary energiýaly kosmos şöhleleriniň gelip çykyşynda möhüm rol oýnap biler...

düýn 11:24
4.3k+

Alymlar itleriň ilkinji tohumlarynyň haçan peýda bolandygyny anyklady

Itleriň gelip çykyşy we eldekileşdirilmegi häli-häzire çenli ylymda iň köp öwrenilýän temalaryň biri bolmagynda galýar. Science žurnalynda neşir edilen täze gözleg itleriň arasyndaky tapawutlaryň häzirki tohum çykarmak usullaryndan has öň ýüze çykyp başlandygyny görkezýär...

17.11.2025 14:06
5.3k+

Alymlar Perudaky syrly çukurlaryň inklerde buhgalterçilik guraly bolandygyny çaklaýarlar

Alymlar Perudaky syrly Monte-Sýerpe ýadygärliginiň maksady barada täze bir çaklamany hödürlediler. Täze gipoteza görä, müňlerçe çukurdan ybarat ägirt uly toplum, inkleriň harytlary hasaba almak we alyş-çalyş etmek üçin ulanan hasapçylyk ulgamynyň bir bölegi bolup hyzmat edip bilerdi...

16.11.2025 18:09
2.5k+

«Sanly çözgüt – 2025» bäsleşiginiň ýeňijileri yglan edildi

Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda «Sanly çözgüt – 2025» bäsleşiginiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy boldy. Bu çäre ýurduň telekommunikasiýa we IT ulgamynda esasy waka bolan «Türkmentel–2025» XVIII Halkara sergisiniň we ylmy maslahatynyň dabaraly ýapylyşynyň çäklerinde geçirildi...