Alymlar birnäçe ösümlikleriň rak keseline garşy täsiriniň bardygyny tassykladylar

  • 29.10.2025 11:02
  • 4.7k+

Yrakly, hindistanly we russiýaly alymlar Hytaýyň halk lukmançylygynda ulanylýan birnäçe ösümlikden alnan maddalary barladylar we olaryň iň azyndan sekizsinde rak keseline garşy täsirleriň bardygyny subut etdiler. Bu barada Russiýanyň Günorta Ural Döwlet uniwersitetiniň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berýär.

Uniwersitetiň düşündirişine görä, şeýle tebigy derman serişdeleriniň täsirini molekulýar derejede öwrenmezden ulanmak howply bolup biler, şonuň üçin ylmy taýdan tassyklama möhüm. In vitro (bedeniň daşynda, laboratoriýa şertlerinde) geçirilen synaglar käbir maddalaryň rak öýjükleriniň köpelmegini saklaýandygyny we immunitet ulgamyny güýçlendirýändigini görkezdi.
Barlagyň netijelerinden mysallar:

  • Rutakarpin (ewodiýa rutoplodnanyň miwesinden) – 48 sagadyň dowamynda rak öýjüklerine garşy işjeňlik görkezdi.
  • Ikariin (iri gülli dagdan) – rak öýjükleriniň ösmegini haýallatdy.
  • Matrin (sarymtyl soforanyň köklerinden) – göwüs mäzleriniň iň ýiti görnüşleriniň birine garşy täsir etdi.
  • Şikonin (gyzyl kökli serçeçiden) – rak ösmegini saklamagy bilen birlikde immuniteti güýçlendirdi.
  • Ostol (gar pasternagyndan) – öýjükleriň köpelmegini togtadyp, olaryň öz-özüni ýok etmegine sebäp boldy.

Şeýle hem lopuhyň arktigeniniň, inçe ýaprakly deňiz suwotylarynyň ekstraktlarynyň we safran dänelerindäki krosin bilen krosetiniň hem rak keseline garşy häsiýetleriniň bardygy aýdyldy.
Alymlaryň bellemegine görä, bu maddalar entek kliniki synaglardan doly geçmedi. Şonuň üçin olaryň bejergide ulanylmagy diňe lukmanlaryň berk gözegçiligi astynda mümkin bolar.


düýn 17:16
1.9k+

Alymlar kosmos şöhleleriniň gelip çykyşynyň 70 ýyllyk syryny açdy

LHAASO obserwatoriýasynda işleýän hytaý alymlary gara deşikden we hemra ýyldyzdan ybarat ulgamyň – mikrokwazarlaryň zarýadly bölejikleri tizleşdiriji hökmünde hereket edýändigini anyklady. Bu obýektler Akmaýanyň ýolunda ýokary energiýaly kosmos şöhleleriniň gelip çykyşynda möhüm rol oýnap biler...

düýn 11:24
4.3k+

Alymlar itleriň ilkinji tohumlarynyň haçan peýda bolandygyny anyklady

Itleriň gelip çykyşy we eldekileşdirilmegi häli-häzire çenli ylymda iň köp öwrenilýän temalaryň biri bolmagynda galýar. Science žurnalynda neşir edilen täze gözleg itleriň arasyndaky tapawutlaryň häzirki tohum çykarmak usullaryndan has öň ýüze çykyp başlandygyny görkezýär...

17.11.2025 14:06
5.3k+

Alymlar Perudaky syrly çukurlaryň inklerde buhgalterçilik guraly bolandygyny çaklaýarlar

Alymlar Perudaky syrly Monte-Sýerpe ýadygärliginiň maksady barada täze bir çaklamany hödürlediler. Täze gipoteza görä, müňlerçe çukurdan ybarat ägirt uly toplum, inkleriň harytlary hasaba almak we alyş-çalyş etmek üçin ulanan hasapçylyk ulgamynyň bir bölegi bolup hyzmat edip bilerdi...

16.11.2025 18:09
2.5k+

«Sanly çözgüt – 2025» bäsleşiginiň ýeňijileri yglan edildi

Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda «Sanly çözgüt – 2025» bäsleşiginiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy boldy. Bu çäre ýurduň telekommunikasiýa we IT ulgamynda esasy waka bolan «Türkmentel–2025» XVIII Halkara sergisiniň we ylmy maslahatynyň dabaraly ýapylyşynyň çäklerinde geçirildi...