Emeli aň arheologlara çölde gadymy obýektleri gözlemäge kömek edýär

  • 29.09.2024 15:46
  • 5.3k+

Abu-Dabiniň Halifa uniwersitetiniň arheologlary emeli aňyň kömegi bilen çölde arheologiki obýektleri gözlemegiň täze usulyny tapdylar. Bu usul hemra suratlaryny seljermek üçin sintetiki apertura radaryny (SAR) we maşyn biliminiň algoritmlerini birleşdirýär diýip, CNN habar berýär.

Adaty ýerüsti gözlegler we hemra suratlary, köplenç, çöl şertlerinde çäge tupanlary we alaňlar sebäpli kynçylyklara sezewar bolýar. Şonuň üçin alymlar gözlegiň täze usulyny oýlamaly boldular.

“Bize ýol görkezip, ylmy gözleglerimizi gönükdirjek bir zat gerekdi” – diýip, atmosfera boýunça hünärmen we taslamanyň esasy gözlegçileriniň biri Diana Frensis belleýär.

Şonuň üçin ylmy gözlegçiler algoritmi okatmak üçin gadymy Saruk Al-Hadid oturymly ýerinden alnan maglumatlary ulanmak kararyna geldiler. Maşyn bilimi tehnologiýasy gizlin obýektleriň üç ölçegli modelini 50 sm çenli takyklyk bilen döretmäge mümkinçilik berýär, bu hem arheologlara potensial gazuw-agtaryş ýerlerini has takyk kesgitlemäge kömek eder.
Bu şeýle tehnologiýalaryň arheologiýada ilkinji gezek ulanylmagydyr. Frensisiň aýtmagyna görä, algoritm möhüm arheologiki tapyndylary saklap biljek täze sebitleri eýýäm görkezdi.


04.12.2025 13:39
6.1k+

Hytaýly alymlar howadan suw alýan “awtobus duralgasyny” döretdiler

Szýaotun Şanhaý uniwersitetiniň alymlary agyz suwuny gönüden-göni atmosfera howasyndan almaga mümkinçilik berýän tehnologiýany döretdi. Bu barada China Daily habar berýär. Bu tehnologiýa kondensasiýa, çyglylygy siňdirmek we ýylylyk nasosy ýaly usullary ulanýar...

27.11.2025 10:26
1.5k+

Alymlar ilkinji gezek biologik materiallar bolmazdan emeli beýni dokumasyny döretdi

Riwersaýddaky Kaliforniýa uniwersitetiniň bioinženerleri beýni dokumasyna meňzeş doly emeli dokumanyň döredilendigini habar berdi. Alymlara ilkinji gezek şeýle materialy hakyky biologik maddalary ulanmazdan döretmek başartdy...

11.11.2025 15:19
3.9k+

Kembrijde CO₂-ni peýdaly çig mala öwürýän “emeli ýaprak” döretdiler

Kembrij uniwersitetiniň alymlary Gün şöhlesiniň täsiri astynda kömürturşy gazyny (CO₂) we suwy peýdaly himiki maddalara öwrüp bilýän ýarym sintetik “emeli ýapragy” döredendiklerini habar berdiler. Bu enjam tebigy fotosinteziň iş prinsipini gaýtalaýar we zäherli katalizatorlary ulanmaýar, şonuň bilen hem ekologiýa taýdan arassa hasaplanýar diýip, SciTechDaily ýazýar...

10.11.2025 13:10
5.5k+

Günorta koreýaly alymlar robotlar üçin çeýe we örän güýçli emeli myşsa döretdiler

Ulsandaky Milli Ylym we Tehnologiýa Institutynyň  (UNIST) alymlary robotlar üçin täze görnüşli emeli myşsa taýýarladylar. Bu material ynsan we haýwan myşsalaryndaky ýaly çeýeligi we berkligi özünde jemleýär. Hasaplamalara görä, eger adam şeýle myşsalara eýe bolsady, ol bir eli bilen pil saklap biljekdi...