Bristol alymlary gan toparlarynyň täze ulgamyny açdylar: bu näme üçin möhüm?

  • 20.09.2024 14:03
  • 5.8k+

Bristol uniwersitetiniň alymlary gemologiýa pudagynda möhüm açyş – gan toparlarynyň MAL diýlip atlandyrylan täze ulgamy barada habar berdiler. Onuň düzümine 1972-nji ýylda ilkinji gezek açylan, ýöne genetiki esaslary häzire çenli öwrenilmedik AnWj antigeni girýär diýip, Planet Today habar berýär.

Ylmy gözlegçiler antigeniň Mal belogy tarapyndan geçirilýändigini anykladylar.
Öň, adamlar dört esasy gan toparyna öwrenişipdi, ýöne aslynda olaryň düzümi has çylşyrymly. Häzirki wagtda gan toparlarynyň 360-dan gowrak dürli antigenleri öz içine alýan 47 ulgamy belli. Şonuň üçin täze açyş lukmançylyk tejribesi üçin möhüm ähmiýete eýe, sebäbi ol gan goýbermede seýrek antigenler sebäpli ýüze çykýan oňaýsyz reaksiýalaryň öňüni almaga kömek eder.
Şeýle ýagdaýlar AnWj antigeni otrisatel bolan adamyň gany AnWj antigeni položitel adamyň gany bilen garyşdyrylanda ýüze çykyp bilýär. Adamlaryň 99,9%-inde AnWj položitel, ýöne kadadan çykmalar hem bar, ýagny birnäçe adamda AnWj otrisatel bolup bilýär. Köplenç, şeýle adamlarda gematologik keseller ýa-da onkologiýanyň aýry-aýry görnüşleri bolýar.
Alymlar bu açyş gan topary özboluşly bolan hassalar üçin seýrek donorlary tapmaga mümkinçilik berip, lukmançylyk kömeginiň hilini ýokarlandyrmaga kömek eder diýip umyt edýärler.


düýn 11:16
2k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

düýn 11:12
3.3k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.3k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...