Bristol alymlary gan toparlarynyň täze ulgamyny açdylar: bu näme üçin möhüm?

  • 20.09.2024 14:03
  • 5.6k+

Bristol uniwersitetiniň alymlary gemologiýa pudagynda möhüm açyş – gan toparlarynyň MAL diýlip atlandyrylan täze ulgamy barada habar berdiler. Onuň düzümine 1972-nji ýylda ilkinji gezek açylan, ýöne genetiki esaslary häzire çenli öwrenilmedik AnWj antigeni girýär diýip, Planet Today habar berýär.

Ylmy gözlegçiler antigeniň Mal belogy tarapyndan geçirilýändigini anykladylar.
Öň, adamlar dört esasy gan toparyna öwrenişipdi, ýöne aslynda olaryň düzümi has çylşyrymly. Häzirki wagtda gan toparlarynyň 360-dan gowrak dürli antigenleri öz içine alýan 47 ulgamy belli. Şonuň üçin täze açyş lukmançylyk tejribesi üçin möhüm ähmiýete eýe, sebäbi ol gan goýbermede seýrek antigenler sebäpli ýüze çykýan oňaýsyz reaksiýalaryň öňüni almaga kömek eder.
Şeýle ýagdaýlar AnWj antigeni otrisatel bolan adamyň gany AnWj antigeni položitel adamyň gany bilen garyşdyrylanda ýüze çykyp bilýär. Adamlaryň 99,9%-inde AnWj položitel, ýöne kadadan çykmalar hem bar, ýagny birnäçe adamda AnWj otrisatel bolup bilýär. Köplenç, şeýle adamlarda gematologik keseller ýa-da onkologiýanyň aýry-aýry görnüşleri bolýar.
Alymlar bu açyş gan topary özboluşly bolan hassalar üçin seýrek donorlary tapmaga mümkinçilik berip, lukmançylyk kömeginiň hilini ýokarlandyrmaga kömek eder diýip umyt edýärler.


şu gün 12:10
1.3k+

Zebra balyklary alymlara adamda eşidişi nädip dikeltmelidigine düşünmäge kömek edýär

Amerikaly biologlar sesleriň kabul edilişine jogapkär duýgur öýjükleriň dikeldilmegine gözegçilik edýän genleri tapdylar. Bu adamlarda kerrewligi we kerligi bejermegiň usullaryny işläp düzmäge kömek edip biler diýip, Stouers lukmançylyk barlag institutynyň (SIMR) metbugat gullugy habar berdi...

düýn 14:28
2k+

Turşudan süýjä: Hytaýda kömürturşy gazyny şekere öwürmegi öwrendiler

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Týanszin senagat biotehnologiýa institutynyň alymlary kömürturşy gazyny çylşyrymly uglewodlara netijeli öwürmegiň usulyny işläp taýýarladylar. CO₂-ni üýtgetmegiň netijesinde olara fruktoza, glýukoza, amiloza, amilopektin we azyk hem himiki senagatda ulanmak üçin ýaramly bolan beýleki birleşmeleri almak başardýar...

16.07.2025 06:27
4.8k+

Hytaýda arynyň beýnisini dolandyrmagy öwrendiler. Ol diýleni 90% ýerine ýetirýär

Pekin tehnologiýa institutynyň alymlary beýnä täsir edýän dolandyryjy arkaly dolandyryp bolýan dünýäde ilkinji kiborg aryny döretdi. Bu barada South China Morning Post neşiri habar berýär. Enjamyň agramy 74 milligram bolup, bu arylaryň göterýän şireli haltasynyň agramyndan hem azdyr...

16.07.2025 06:16
2.6k+

Alymlar bagry göçürmezden bejermek üçin sütün öýjüklerini döretdiler

Ýewropaly molekulýar biologlar organyň dokumalaryna netijeli ýapyşýan we çynlakaý zeper ýetmelerde onuň regenerasiýasyny çaltlaşdyrýan bagyr sütün  öýjükleriniň ösdürilip ýetişdirilişini işläp taýýarladylar. Bu açyş sirrozyň agyr görnüşlerinde bagyr transplantasiýasyna alternatiwa bolup biler diýip, Birmingem uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berdi...