Gadymy müsürlileriň metallurgiýasy piramidalaryň golaýyndaky topragy asyrlarboýy zäherläp gelipdir

  • 05.09.2024 14:37
  • 10k+

Alymlar gadymy müsürlileriň metallurgiýa işleri bilen baglanyşykly Giza piramidalarynyň golaýynda topragyň metallar bilen uly möçberlerde hapalanandygyny ýüze çykardylar diýip, Eos ýazýar.

Geology žurnalynda çap edilen barlag 4600 ýyl ozal piramidanyň golaýynda ýerleşýän Hufu gämi duralgasynyň çäginde mis gurallaryň önümçiliginiň işjeň alnyp barlandygyny görkezýär.
Nil derýasynyň ýitip giden şahasynyň boýunda ýerleşen bu gämi duralgasy piramidalaryň gurluşygy üçin materiallary getirmegiň we mis gurallary öndürmegiň esasy merkezi bolupdyr. Iş gurallaryny ýasamakda ulanylýan misiň düzümine onuň berkligini artdyrýan myşýak goşulypdyr. Çökündi dag jynslarynyň köpçülikleýin spektrometrik derňewi misiň, myşýagyň, alýuminiň, demriň we titanyň ýokary derejededigini görkezdi.
Netijelerden çen tutsaň, hapalanma takmynan b.e. öňki 3265-nji ýylda, ýagny çak edilişinden 200 ýyl gowrak öň başlanypdyr. Piramidalaryň gurluşygy gidýärkä  hapalanma iň ýokary derejä ýetipdir (takmynan b.e. öňki 2500-nji ýyl) we b.e. öňki 1000-nji ýyla çenli ýokary derejede bolmagynda galypdyr. Bu döwürde misiň derejesi tebigy ýagdaýdakydan 5-6 esse ýokary bolup, bu sebitde senagat işjeňliginiň gaty ýokary bolandygyny görkezýär.
Metal önümçiligi Nil derýasynyň derejesiniň üýtgemegi we jemgyýetçilik çökgünlikleri şertlerinde-de işjeňligini bes etmändir. Takmynan, b.e. öňki 2200-nji ýylda, pese gaçyşlyk we jemgyýetçilik tolgunyşyklary döwründe hapalanmanyň derejesi ýokarylygyna galypdyr, bu bolsa infrastrukturanyň durnuklylygyny saklandygyny görkezýär.
Wagtyň geçmegi bilen Niliň suw joşmalarynyň arnalary arçamagy netijesinde oba hojalygynyň işjeňligi artypdyr we metaldan ýasalan gurallar gerek bolup başlapdyr.


10.01.2025 17:33
7.1k+

Müsürde Gadymy patyşalygyň ilkinji nebereleriniň guburlary tapyldy. Bu diýseň seýrek duşýan tapyndy

  Arheologlar Kairiň golaýyndaky Sakkara nekropolynda Gadymy patyşalyk bilen baglanyşykly mazarlary, mastabalary we artefaktlary tapdylar. Bu barada Müsüriň Syýahatçylyk we gadymyýet ministrligi habar berdi. Sakkara...

10.01.2025 17:23
4.7k+

Aýda energiýa, aragatnaşyk we ýagtylyk üçin niýetlenen 100 metrlik ýedi diň oturdylar

Illinoýs uniwersitetiniň talyplary NASA bilen hyzmatdaşlykda geljekde Amerikanyň Aýda guruljak bazasy üçin infrastruktura taslamasyny döretdiler. Olar  elektrik energiýasyny almak, aragatnaşygy üpjün etmek, ýük...

04.01.2025 22:10
6.1k+

Hytaýda eliň aýasynyň ululygyndaky gadymy pişigiň galyndylary tapyldy

Hytaýda eliň aýasynyň ululygyndaky gadymy pişigiň daşlaşan galyndylary tapyldy. Bu tapyndy alymlara pişikler maşgalasynyň häzirki zaman görnüşleriniň arasyndaky arabaglanyşygy ýüze çykarmaga mümkinçilik berdi diýip...

04.01.2025 08:55
1.6k+

Türkmenistanyň taryhy we medeniýeti bilen tanyşdyrýan «Asyrlaryň yzlary» halkara ylmy ýygyndysynyň ikinji neşiri çykdy

Türkmenistanda halkymyzyň taryhy-medeni mirasyna degişli maglumatlar bilen okyjylary tanyşdyrýan «Asyrlaryň yzlary» halkara ylmy ýygyndysynyň ikinji neşiri çapdan çykdy. Ýygyndy Türkmenistanyň Taryhy we medeni...