Alymlar marmozet maýmynlarynyň biri-birine at dakýandyklaryny anykladylar

  • 05.09.2024 14:35
  • 8.7k+

Alymlar adaty marmozetleriň (Callithrix Jacchus) - günorta amerikaly ownuk maýmynlaryň biri-birini tanamak üçin özboluşly sesleri ulanýandyklaryny, ýagny biri-biriniň adyny tutup gygyrýandyklaryny anykladylar. Bu barada Edmond we Lili Safra adyndaky Neýroylymlar merkeziniň we Iýerusalimdäki Ýewreý uniwersitetiniň ýanyndaky Benin kompýuter ylymlary we inženerçilik mekdebiniň hünärmenleri tarapyndan geçirilen barlagda aýdylýar.

Science žurnalynda çap edilen makalada synaglaryň dowamynda primatlaryň kesekileriň bardygyny bildirmek üçin häsiýetli gykylyklary çykarandygy aýdylýar.
Üç dürli maşgala toparyndan 10 sany marmozeti öz içine alan barlag toparyň her agzasynyň kowumdaşlaryna ýüzlenmek üçin ýörite sesler toplumyny ulanýandygyny görkezdi. Bu marmozetlere gür tropiki tokaýlarda aragatnaşygy we toparyň jebislini saklamaga mümkinçilik berýär. Alymlar şeýle signallaryň 50 müňden gowragyny ýazgy etdiler.
Sesleriň maşyn öwreniş usullaryny ulanyp geçirilen seljermesi kime ýüzlenilýändigine baglylykda tapawutlanýandygyny tassyklady. Bu sesleriň adam atlaryna meňzeş özboluşly patternleri bar.
Birek-birege at dakmak - öz görnüşiniň beýleki wekillerine ses bilen “bellik etmek” we olary şoňa görä tanamak ukyby adamlara mahsus iň ýokary kognitiw funksiýalaryň biridir. Şeýle hereket ozal diňe delfinlerde we pillerde duşdy.
Täze açyş primatlarda çylşyrymly aragatnaşyk ukyplarynyň bardygyny we olaryň jemgyýetçilik gurluşynyň özboluşlylygyny görkezýär.


şu gün 07:29
3.1k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

düýn 17:45
2.8k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
4.1k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.6k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...