Ylmy açyş: Piller biri-birine at dakýarlar

  • 13.06.2024 15:29
  • 12k+

Afrikadaky piller biri-birleri üçin özboluşly atlary oýlap tapyp, şolara seslenýärler. Bu barada Nature Ecology & Evolution žurnalynda çap edilen täze ylmy gözlegde aýdylýar.

Kornell uniwersitetiniň gözlegçileri muny Keniýanyň milli seýilgählerinde pilleriň ses ýazgylaryny seljermek we maşyn bilimini ulanmak arkaly anykladylar.
Seljerme pilleriň beýleki piller üçin at hökmünde hyzmat edip biljek belli bir ses kombinasiýalaryny ulanýandygyny görkezdi. Ses maglumatlaryna esaslanyp, kompýuter modeli 28% ýagdaýda haýsy pile ýüzlenilýändigini öňünden çaklamagy başardy.
Alymlar öz netijelerini tassyklamak üçin ýazgylary pillere aýratynlykda eşitdirdiler. Piller öz “atlary” bolan ýazgylary eşidip, beýlekilere gönükdirilen ýazgylara garanda has işjeň reaksiýany görkezdiler.
Ylmy gözlegiň awtory, Kornell uniwersitetiniň biology Mikki Pardo pilleriň hem adamlar ýaly atlary ulanýandygyny, ýöne munuň hemme ýüzlenme ýagdaýynda bolmazlygynyň mümkindigini belledi.
Alymlaryň pikiriçe, bu ukyp pilleriň ýokary sosial gurluşy we olaryň ösen kognitiw ukyplary bilen baglanyşykly bolmaly.


26.11.2025 11:15
1.8k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.7k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.4k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...