Arheologlar Müsürde miladydan öňki VI asyra degişli astronomiki obserwatoriýany tapdylar

  • 26.08.2024 23:31
  • 5k+

Arheologlar Müsürde miladydan öňki VI asyra degişli gadymy astronomiki obserwatoriýany tapdylar. Obserwatoriýa Kafr eş-Şeýh welaýatynda ýerleşýän Buto ybadathanasynda tapyldy diýip, Müsüriň Milli syýahatçylyk we gadymyýet ministrligine salgylanýan RIA “Nowosti” ýazýar.

Takmynan 850 inedördül metr meýdany tutýan obserwatoriýa şol döwrüň mälim bolan iň iri desgalaryndan biridir.
Desga çig kerpiçden gurlup, diňi we uly zaly öz içine alýan on otagdan ybarat. Onuň içinden Gün sagady, şeýle hem XXVI nesilşalygy döwrüniň çal granitden ýasalan ruhany heýkeli ýaly, amaly-haşam sungatyna degişli zatlar, müsürlileriň gündelik durmuşda we dini däp-dessurlarda ulanan ölçeg gurallarynyň toplumy, faýans  we keramika önümleri tapyldy.
Alymlaryň pikirine görä, obserwatoriýa Günüň we ýyldyzlaryň hereketine gözegçilik etmek üçin ulanylan bolmaly. Bilşiňiz ýaly, gadymy müsürliler astronomiýany çuňňur öwrenip, Gün senenamasyny ulanypdyrlar.


23.12.2025 18:00
4.8k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

21.12.2025 13:20
3.5k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

18.12.2025 22:07
2.7k+

Arheologlar Müsürde 4400 ýyllyk Gün ybadathanasyny tapdy

Kairiň golaýyndaky Abusir nekropolynda ýaşy, takmynan, 4400 ýyl bolan Gadymy Müsüriň Gün ybadathanasynyň harabalygy tapyldy. Bu ybadathana, çen bilen, b.e.öň 2420-nji ýyldan 2389-njy ýyl aralygynda V nesilşalygyň döwründe dolandyran faraon Niuserrä degişli bolupdyr...

17.12.2025 11:16
2.6k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...