Alymlar diwarlary ýyly saklamak we mikroblardan goramak üçin material döretdiler

  • 07.08.2024 12:06
  • 2.5k+

Rus alymlary diwarlary ýyladyp, mikroblardan goraýan we faza geçişi bolan täze material (PCM) döretdiler. Material N.E. Bauman adyndaky Moskwa döwlet tehnologiki uniwersitetinde we Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň himiki fizika we lukmançylyk himiýasy meseleleri boýunça federal gözleg merkezinde işlenip düzülýär.

PCM gurluşyk garyndylarynyň ýylylyk we gidrofob aýratynlyklaryny ýokarlandyrýar. Parafinleriň we mumuň goşulmagy, esasanam, çyg we howa çalşygy pes otaglarda mikroblaryň emele gelmegini haýalladýar ýa-da olary düýbünden ýok edýär.
Bu material elektrik togy öçürilende amatly temperaturany saklamak üçin ýylylyk saklaýjy bölümlerde we gyzgyn suw üpjünçilik ulgamlarynda ulanylyp bilner. Şeýle hem material elektrik toguny talap etmeýän öý ulgamlary döredilende ýylylygy sazlamak üçin amatlydyr.
Häzirki zaman gurluşyklarda PCM kompozitleri maksadyna we ulanylyşyna baglylykda 2%-den 13%-e çenli tygşytlylyk täsirini görkezýärler. Olar, aýratyn hem, dowamly gyşly sebitlerde “beden ýyladyjy” hökmünde ulanylyp bilner.
Işläp düzüjiler grafen ulanyp, materialyň ýylylyk geçirijiligini ýokarlandyrmak boýunça işleri dowam etdirýärler, bu bolsa zarýad alyş prosesini we energiýa çykarylyşyny çaltlaşdyryp, netijeliligi ýokarlandyrar.


26.11.2025 11:15
1.8k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.7k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.4k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...