Ýerde ýitip gitmek howpy abanýan haýwanlar üçin Aýda bioammar döretmek teklip edilýär

  • 02.08.2024 15:47
  • 3.9k+

Tebigaty goramak biologiýa institutynyň alymlar topary düýpli pikiri, ýagny Ýerde ýitip gitmek howpy abanýan haýwanlar üçin Aýda bioammar döretmek pikirini öňe sürdüler. Meýilnama laýyklykda, Ýeriň tebigy hemrasynyň temperaturasy hiç mahal Selsiýa boýunça 196 derejeden geçmeýän sebitlerinde kriokonserwasiýa tehnologiýaly ýörite otaglar oturdylmaly diýip, Eurekalert ýazýar.

Bu otaglarda ýitmek howpy abanýan haýwanlaryň doňan öýjükli materiallary, şol sanda derini beýleki dokumalary we organlary goldaýan hem-de birleşdirýän süýümler bilen saklamak meýilleşdirilýär. Alymlaryň pikirine görä, bu tehnologiýa geljekde haýwanlary klonlaşdyrmaga we ýitip barýan görnüşleri “direltmäge” mümkinçilik döreder.
Aýyň saýlanmagy Ýerde biologiki materiallary howpsuz saklamak üçin ýeterlik pes temperaturaly tebigy ýerleriň ýoklugy bilen baglanyşyklydyr. Aýda bolsa polýar sebitler we milliardlarça ýyl bäri Gün şöhlesi düşmedik hemişelik garaňky ýerler bar.
Taslamanyň awtorlaryndan biri, Smitsonow Milli haýwanat bagynyň we Tebigaty goramak biologiýa institutynyň professory Meri Hagedorn antropogen çäreleriň köp haýwan görnüşlerine howp salýandygyny we olaryň ýok bolmak derejesiniň olary tebigy gurşawda halas etmek mümkinçiliginden ýokarydygyny belleýär. Aýdaky bioammar genetiki dürlüligi gorap saklamak we global ýitip gitmek bilen göreşmek üçin ygtybarly ätiýaçlyk ulgamyna öwrülip biler.


düýn 11:16
2k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

düýn 11:12
3.3k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.3k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...