Beýni bejergisiniň täze mümkinçilikleri: alymlar parazitleri ulanýarlar

  • 01.08.2024 12:00
  • 4k+

Massaçusets Tehnologiýa Institutynyň alymlary gan-beýni barýerine girip, beýnini ýokuşdyryp bilýän Toxoplazma gondii parazitiniň täze ulanylyşyny tapdylar. Geljekde bu parazit derman serişdelerini näsaglaryň beýnisine eltmek üçin gymmatly gural bolup biler diýip, Science Alert ylmy neşiri ýazýar.

Gan-beýni barýeriniň köp molekulalary we beloklary böwetlemegi, beýni keselleriniň bejerilmegini kynlaşdyrýar. Alymlar parazitiň bejeriş beloklaryny göni beýnä geçirip bilmegi üçin T. gondii-niň sekretor ulgamyny üýtgetdiler.
Beýni öýjükleriniň we syçanlaryň üstünde geçirilen ilkinji synaglar bu usulyň işleýändigini görkezdi. T. gondii-niň gan-beýni barýerinden geçmekde özboluşly ukyby bardyr. Adaty parazit simptomsyz geçip, çynlakaý kynçylyklar döredip bilýän toksoplazmozyň döremegine sebäp bolýar. Alymlar T. gondii-niň organellerini, Rett sindromy ýaly newrologiki keselleri bejermekde peýdaly beloklary öndürmek üçin üýtgetdiler.
Beýni dokumalarynda we syçanlarda geçirilen synag, üýtgedilen parazitiň bejeriş beloklarynyň üstünlikli gowşurylmagyny we aralaşmagyny tassyklady. Geljekde üýtgedilen T. gondii çylşyrymly beýni keselleriniň täsirli bejergisine öwrülip biler.


şu gün 16:25
137

Himiýa boýunça Nobel baýragy “metal-organiki karkas gurluşlaryň döredilendigi” üçin berildi

Şwesiýada himiýa boýunça Nobel baýragynyň laureatlary yglan edildi – olar Susumu Kitagawa, Riçard Robson we Omar Ýagi boldy. Olara baýrak “metal-organiki karkas gurluşlary işläp taýýarlandygy üçin” berildi diýlip, Nobel komitetiniň habarynda aýdylýar...

şu gün 07:29
5k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

düýn 17:45
3k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
4.4k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...