Hytaýyň günortasynda tirannozawryň näbelli görnüşi tapyldy

  • 01.08.2024 11:30
  • 4.6k+

Hytaýyň Çžeszýan tebigy taryhy muzeýiniň paleontologlary tirannozawryň täze görnüşini tapdylar diýip, Phys.org ýazýar.

Gazylyp alnan galyndylar Guançžou şäherindäki gurluşyk meýdançasynda tapyldy. Täze görnüşe Aziýa yklymynyň adyndan we latynça tyrannus – “zalym, patyşa” sözünden gelip çykýan Asiatyrannus xui ady berildi.
Gözleg topary tapyndynyň kelleçanagyny, oňurgasynyň bir bölegini, arka aýaklarynyň we guýrugynyň süňküni gözden geçirdi. Dinozawryň kelleçanagynyň uzynlygy 47,5 sm, bedeniniň umumy uzynlygy 3,5-4 metre deňdir.
Galyndylar 66–72 million ýyl mundan ozal, giçki Mel döwrüne degişlidir. A. xui beýleki has uly tirannozawrlardan uzyn ýüzi we bedeniniň beýleki bölekleri bilen tapawutlanýar. Gözlegçileriň aýtmagyna görä, bu dinozawr aýratyn ekologiki ýeri tutup, has kiçi we has çalt iýmit bilen iýmitlenipdir.
Tapyndy, tirannozawridleriň Laramidiýadan Hytaýyň günortasyna ozal pikir edilişinden has giç göçüp gelendikleri baradaky teoriýalary goldaýar. Häzirki Demirgazyk Amerikanyň günbatar kenarýakasynda ýerleşen Laramidiýa adasy, tirannozawr nesiliniň gelip çykyş çeşmesi hasaplanýar.


düýn 15:41
2.6k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
4.7k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

02.06.2025 13:31
5k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.7k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...