Gadymy awstraliýaly kolonizatorlar 40 müň ýyl ozal kenguru bilen deňiz ekspedisiýalaryny amala aşyrypdyrlar

  • 24.07.2024 23:55
  • 10k+

Quaternary Science Reviews-da neşir edilen täze barlag Awstraliýanyň koloniýalaşdyrylmagy baradaky adaty pikirlere garşy çykýar. Arheologlar Fordata adasyndan (Indoneziýa) 40 müň ýyl ozal ýaşap geçen kenguru süňklerini tapdylar.

Fordata Awstraliýadan açyk deňiz arkaly bölünip, kenguruwlaryň tebigy göçmegini mümkin däl edýär. Alymlar Awstraliýanyň gadymy kolonizatorlarynyň haýwanlary köpeltmek we iýmit çeşmesi hökmünde ulanmak üçin ada ýörite getiren bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar.
Bu açyş Orta daş asyrynda adamlaryň deňiz başarnyklarynyň ýokary derejede bolandygyny görkezýär.
Fordat-daky açyş Awstraliýanyň kolonizasiýa edilmegi baradaky pikirlerimize täzeden garamaga mejbur edýär. Alymlar Awstraliýanyň gadymy kolonizatorlarynyň diňe bir açyk deňizde ýüzmek ukybyna eýe bolman, eýsem ýyldyzlara salgylanýan gijeki nawigasiýa ukyplarynyň, hatda gazma gaýyklary gurmak başarnyklarynyň hem bolandygyny öňe sürýärler.


29.10.2025 11:02
3.8k+

Alymlar birnäçe ösümlikleriň rak keseline garşy täsiriniň bardygyny tassykladylar

Yrakly, hindistanly we russiýaly alymlar Hytaýyň halk lukmançylygynda ulanylýan birnäçe ösümlikden alnan maddalary barladylar we olaryň iň azyndan sekizsinde rak keseline garşy täsirleriň bardygyny subut etdiler...

29.10.2025 10:52
1.5k+

Mýanmada molýuskalaryň iki täze görnüşi tapyldy

Halkara alymlar topary Mýanmada süýji suwda ýaşaýan korbikul (Corbicula) tohumyna degişli molýuskalaryň iki täze görnüşini we sferokorbikul (Sphaerocorbicula) atly täze kiçi tohumy ýüze çykardylar. Şeýlelikde, tohumyň doly klassifikasiýasy täzeden anyklandy...

27.10.2025 16:42
6.1k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

27.10.2025 00:07
4.1k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...